Απέτυχαν οι αυξήσεις φόρων, τώρα κόβουν και συντάξεις

16:52 30/9/2017 - Πηγή: New Money

Διπλά χαμένη βγαίνει η κυβέρνηση -αλλά κυρίως οι πολίτες και οι επιχειρήσεις- από το μείγμα μέτρων που επέλεξε για να τηρήσει τους στόχους του 3ου Μνημονίου.

Του Κωστή Πλάντζου

Η αντίδραση στις αποκαλύψεις από τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις ότι ήταν επιλογή της κυβέρνησης τα φορομπηχτικά μέτρα δεν μπορεί να αμβλύνει το γεγονός ότι ενώ επέμενε εξαρχής να αυξήσει τους φόρους για να μην κοπούν δαπάνες (και δη συντάξεις), τελικά άγγιξε το απόλυτο: και υπέρογκους φόρους επέβαλε,

αλλά και «κόφτη» στις κρατικές δαπάνες αναγκάστηκε να βάλει προληπτικά από μόνη της -τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ ως τώρα- πέραν των όσων συμφώνησε με τους δανειστές. Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, εκτός από τους αναποτελεσματικούς φόρους η κυβέρνηση επέβαλε αιματηρές θυσίες σε πολύ κρίσιμους τομείς για την κοινωνία - αν και εμβληματικούς για κυβέρνηση της Αριστεράς. Ενδεικτικά, στο επτάμηνο του 2017, δηλαδή σε διάστημα πάνω από το μισό της χρονιάς, δεν έχει αποδώσει ούτε τα μισά απ' όσα προέβλεπαν ο Προϋπολογισμός και το Μεσοπρόθεσμο για την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας. Συγκεκριμένα:

■ Για δαπάνες κοινωνικής προστασίας φέτος προβλέπεται να δοθούν 2 δισ. ευρώ. Μέχρι και τον Ιούλιο είχαν διατεθεί μόλις 652 εκατ. ευρώ, δηλαδή ούτε το 30% των κονδυλίων.
■ Για το περιβόητο ΚΕΑ (Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης) των έως 200 ευρώ το πολύ προϋπολογίστηκε να δοθούν φέτος 760 εκατ. ευρώ - σε 7 μήνες δόθηκαν μόνο 234 εκατ. ευρώ!
■ Για επιδόματα πολυτέκνων έπρεπε να δοθούν φέτος 650 εκατ. ευρώ. Μετά και τα μέσα της χρονιάς έχουν δοθεί μόλις 290 εκατ. ευρώ, δηλαδή 10% λιγότερα απ' όσα προβλέπει το μνημόνιο.
■ Για περίθαλψη και δαπάνες υγείας προβλέπονταν φέτος 1,3 δισ. ευρώ, αλλά στο επτάμηνο δόθηκαν μόλις 400 εκατ. ευρώ, έναντι 675 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
■ Για κρατικές επενδύσεις που θα κινήσουν την οικονομία, με ετήσιο προϋπολογισμό 6,750 δισ. ευρώ, στα 2/3 της χρονιάς έχουν δοθεί μόλις 1,1 δισ. ευρώ (το 1/6 ή 16,5%).

Ηττα... κατά κράτος

Από τη στιγμή που έφερε το 3ο Μνημόνιο και για να αντισταθεί στις περικοπές συντάξεων που ζητούσε με το καλημέρα το ΔΝΤ, η κυβέρνηση επέλεξε να ρίξει το βάρος στην αύξηση των φόρων αντί στην περικοπή των κρατικών δαπανών. Μάλιστα στις διαπραγματεύσεις στο «Χίλτον», ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έφτασε να ζητά από τους δανειστές την καθιέρωση συντελεστή φόρου 60% επικαλούμενος τη Μάργκαρετ Θάτσερ και ότι όταν ήταν ο ίδιος φοιτητής στην Οξφόρδη (τότε που ξέσπασε ο πόλεμος των Φόκλαντ) εκείνη είχε επιβάλει φόρο έως και 90%!

Αυτό καταφάνηκε και στα μέτρα της διετίας 2015-2016: υπό την απειλή χρεοκοπίας συμφωνήθηκαν και ψηφίστηκαν μέτρα 6,379 δισ. ευρώ σωρευτικά. Από αυτά τα 4 δισ. αφορούσαν 19 νέους φόρους και άλλα 700 εκατ. ευρώ ήταν αυξήσεις ασφαλιστικών εισφορών και κρατήσεων. Σχεδόν τα 4/5 των μέτρων ήταν εισπρακτικού χαρακτήρα για να αποφευχθούν περικοπές.

Ο φορομπηχτικός πυρετός αυξήθηκε ακόμα περισσότερο στη συνέχεια. Μόνο για το 2017 προβλέπονται νέα μέτρα 1,787 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση θέλει να εισπράξει 2,033 δισ. επιπλέον έσοδα με 27 νέους φόρους! Και με επιβολή και των νέων εισφορών ΕΦΚΑ, όπως παραδέχεται πλέον και κορυφαίος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, «αν και δεν ήταν στις προθέσεις μας, δώσαμε διπλό κίνητρο για φοροδιαφυγή», πέραν της ζημίας και των λουκέτων που προκάλεσαν στην αγορά.

Ωστόσο το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα προέβλεπε και αύξηση δαπανών (δηλαδή χαλάρωση της λιτότητας) κατά 246 εκατ. ευρώ. Ετσι, για το 2017 συνολικά προέβλεπε να δαπανηθούν 56,6 δισ. ευρώ. Με τα δεδομένα αυτά στο επτάμηνο, για το οποίο έχουν δημοσιοποιηθεί πλήρη στοιχεία (του οκταμήνου αναμένονται τις επόμενες μέρες), το Δημόσιο θα έπρεπε να έχει δαπανήσει 30,232 δισ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν μισό δισ. παραπάνω από όσα δαπάνησε το ίδιο διάστημα πέρυσι (29,755 δισ. στο επτάμηνο του 2016).

Αντ' αυτού, όμως, τελικά δαπάνησε λιγότερα κι από πέρυσι! Οι δαπάνες ανήλθαν μόλις σε 28,667 δισ. ευρώ, δηλαδή 1,1 δισ. λιγότερα από το 2016 και 1,6 δισ. ευρώ λιγότερα από όσα προϋπολόγιζε η κυβέρνηση μόλις τον Μάιο του 2017 (όταν ψηφίστηκε το Μεσοπρόθεσμο).

Λεφτά υπάρχουν... για λίγους

Από πού βρήκε και έκοψε δαπάνες η κυβέρνηση;

■ Από μισθούς στον ευρύτερο δημόσιο τομέα; Οχι, αφού στο επτάμηνο φέτος έδωσε 9,327 δισ. έναντι 9,068 δισ. πέρυσι (+260 εκατ. ευρώ).
■ Από καταναλωτικές δαπάνες για αγορά αγαθών και υπηρεσιών προς το Δημόσιο; Οχι, αφού στο επτάμηνο φέτος δαπάνησε 3,122 δισ. ευρώ έναντι 2,969 δισ. ευρώ πέρυσι (+153 εκατ. ευρώ).

Τα λεφτά αυτά (πάνω από μισό δισ.) τα έκοψε από συντάξεις και επιδόματα. Για κοινωνικές παροχές φέτος στο επτάμηνο δαπάνησε 21,695 δισ. ευρώ ενώ πέρυσι είχε δώσει 22,320 δισ. ευρώ (-625 εκατ. ευρώ).

Θύματα οι πιο φτωχοί

Αν και ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για κυβέρνηση της Αριστεράς να αποφύγει τη λιτότητα, ή τουλάχιστον να δώσει στοχευμένα αυξήσεις και να αποκαταστήσει αδικίες, τελικώς θυσίασε τους οικονομικά αδύναμους. Πέρα από την περικοπή και κατάργηση του ΕΚΑΣ, τη διακοπή ή περικοπή μερισμάτων και συντάξεων σε χήρες και πολλά δυσβάσταχτα μέτρα σε βάρος των ασθενέστερων, η κυβέρνηση έκοψε μαχαίρι σωρεία κοινωνικών επιδομάτων, που τα ενσωμάτωσε όλα στο ΚΕΑ, για να περιορίσει τη δαπάνη στα 760 εκατ. ευρώ - που ούτε και αυτά όμως δίνει στους δικαιούχους.

Ακόμα χειρότερα, το 2015 κατάργησε την κατώτατη σύνταξη, με αποτέλεσμα συνταξιούχοι που συνταξιοδοτήθηκαν υπολογίζοντας τα 487 που διά νόμου έδινε κατ' ελάχιστον το ΙΚΑ να πρέπει να ζουν με σύνταξη έως 100 ευρώ (και άλλα τόσα από το ΚΕΑ). Η περικοπή αυτή όμως έγινε... στα τυφλά. Πόσα εξοικονόμησε από την κατάργηση της κατώτατης σύνταξης του ΙΚΑ η κυβέρνηση; Μόλις 13 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Στο Μεσοπρόθεσμο αποτυπώνεται ότι από τα σωρευτικά μέτρα λιτότητας 6,5 δισ. που έχουν επιβληθεί από το 2015 ως το 2017 η βίαιη μείωση στους συνταξιούχους που παίρνουν την κατώτατη σύνταξη απέδωσε μόλις 26 εκατ. ευρώ - δηλαδή ποσοστό ούτε 0,5% από τους ανθρώπους που ουσιαστικά πετάχτηκαν στον δρόμο.