Χρειάζεται ένα Νταβός των πολιτών

10:08 31/1/2019 - Πηγή: New Money

Κάθε χρόνο στο συνέδριο που διοργανώνει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) στο Νταβός οι εκπρόσωποι του παγκόσμιου πλούτου και της πολιτικής εξουσίας συγκεντρώνουν τη διεθνή προσοχή, καθώς στις εργασίες περιλαμβάνονται μεγάλα διεθνή ζητήματα, όπως το μέλλον της οικονομίας ή της εργασίας, το περιβάλλον, η διεθνής πολιτική κρίση, η 4η Βιομηχανική Επανάσταση.

Πίσω από το παγκόσμιο ενδιαφέρον πιθανότατα υπάρχει η εντύπωση ότι οι ισχυροί του κόσμου θα πρέπει να γνωρίζουν και τις λύσεις για τα μεγάλα προβλήματα. Υποτίθεται ότι για να βρίσκονται στην κορυφή της «τροφικής αλυσίδας»

θα πρέπει να έχουν και τις απαντήσεις.

Είναι, βέβαια, αμφίβολο ότι για τους περισσότερους από όσους συμμετέχουν στο συνέδριο του Νταβός το βασικό κίνητρο είναι η επίλυση των παγκόσμιων προβλημάτων και όχι η προώθηση των στενών συμφερόντων των οργανισμών τους οποίους εκπροσωπούν ή κατέχουν.

Πολλοί πιστεύουν ότι είναι ακριβώς οι ηγεσίες των ισχυρών πολυεθνικών εταιρειών και οι πολιτικές ελίτ που βρίσκονται στη ρίζα των μεγάλων προβλημάτων, είτε πρόκειται για την οικονομική ανισότητα και την απαξίωση των πολιτικών ηγεσιών από τους πολίτες, είτε για την κλιματική αλλαγή που απειλεί την ίδια μας την ύπαρξη.

Η ειρωνεία είναι ότι τη στιγμή που στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός γνωστές προσωπικότητες έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου για την κλιματική αλλαγή, ήρθε στη δημοσιότητα μια έρευνα εταιρείας leasing, σύμφωνα με την οποία για τη μετακίνηση των υψηλών προσκεκλημένων θα χρειάζονταν περί τις 1.500 πτήσεις ιδιωτικών τζετ, οι οποίες φυσικά είναι ιδιαίτερα ρυπογόνες.

Οι διοργανωτές αμφισβήτησαν τα στοιχεία τα οποία, αν και ιδιαίτερα συμβολικά, δεν απηχούν την ουσία. Το πρόβλημα δεν είναι αν οι δισεκατομμυριούχοι, οι τραπεζίτες και οι πρωθυπουργοί πάνε στα συνέδρια με lear jet ή με… λεωφορείο, αλλά αν φροντίζουν και για την εξισορρόπηση ανάμεσα στα συμφέροντα των ισχυρών και του συνόλου.

Ωστόσο, το χάσμα ανάμεσα στη ρητορική των ισχυρότερων εταιρειών του κόσμου και την πρακτική παρατηρείται και σε άλλες πτυχές της δράσης τους. Οι εταιρείες που βρίσκονται στην τεχνολογική και οικονομική πρωτοπορία είναι εκείνες που έχουν αναγάγει τη φοροαποφυγή σε επιστήμη, μεταφέροντας έδρες, τζίρους και κεφάλαια από χώρα σε χώρα ώστε να μειώσουν στο ελάχιστο δυνατό τη φορολογική επιβάρυνση - στερώντας έτσι από τα κράτη πόρους που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν προς όφελος των πολιτών.

Είναι αλήθεια, πάντως, ότι τα προβλήματα στην εποχή μας είναι παγκόσμια και δεν μπορούν να τα λύσουν οι κυβερνήσεις μόνες τους σε εθνικό επίπεδο. Είτε πρόκειται για τη θεμελιακή κρίση που περνάει το διεθνές οικονομικό σύστημα, με την υποχώρηση των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων, είτε για την οικολογική αποσταθεροποίηση του πλανήτη, είτε ακόμη για τον ολοκληρωτικό έλεγχο των ανθρώπων μέσα από τη χρήση της υψηλής τεχνολογίας σε βάρος της Δημοκρατίας (όπως προειδοποίησε ο γνωστός Τζορτζ Σόρος στο Νταβός), τα προβλήματα είναι παγκόσμια και μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μέσα από τη διεθνή συνεργασία.

Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι διεθνής συνεργασία και συντονισμός υπάρχουν μεταξύ των οικονομικά ισχυρών, των μεγάλων εταιρειών και των τεχνοκρατών, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τους πολίτες. Τα συμφέροντα των πολιτών δεν εκπροσωπούνται στην παγκοσμιοποιημένη πλέον οικονομική και πολιτική διαδικασία.

Μια ελπίδα θα μπορούσε να είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία έχει το αναγκαίο μέγεθος και εν δυνάμει το ειδικό πολιτικό βάρος για να επηρεάσει τις διαδικασίες σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι αφενός η Ε.Ε. βρίσκεται πλέον σε μεγάλη απόσταση από τα συμφέροντα των πολιτών και αφετέρου ότι τελευταία και η ίδια δεν αισθάνεται και πολύ καλά.