Διάστημα: Πρώτη πραγματική εικόνα Μαύρης Τρύπας - Ο κομβικός ρόλος Έλληνα αστροφυσικού

21:39 10/4/2019 - Πηγή: New Money

Ένας Έλληνας επιστήμονας της διασποράς, ο Δημήτρης Ψάλτης, καθηγητής Αστρονομίας και Φυσικής του Πανεπιστημίου της Αριζόνας, διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στο νέο μεγάλο Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (Event Horizon Telescope-EHT), που πήρε την πρώτη εικόνα από μια μαύρη τρύπα.

Η τερατώδης μαύρη τρύπα, στον γαλαξία Μessier 87, έχει διάμετρο περίπου 40 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων (τρία εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη Γη) και βρίσκεται σε απόσταση 500 εκατομμυρίων τρισεκατομμυρίων χιλιομέτρων.

Ο Δ. Ψάλτης και οι συνεργάτες του ανέλαβαν -για πρώτη

φορά σε τέτοια αστροφυσική κλίμακα- να εξετάσουν κατά πόσο η εικόνα της μαύρης τρύπας επαληθεύει τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Γι' αυτό το σκοπό αυτό ανέπτυξαν τα σχετικά «τεστ» και κατέληξαν στη σημαντική διαπίστωση ότι ο Αϊνστάιν για μια ακόμη φορά δικαιώθηκε, καθώς η εικόνα της μαύρης τρύπας τελικά ταιριάζει πολύ καλά στις προσομοιώσεις που είχαν προηγηθεί με βάση τη θεωρία.

Αμέσως μετά τη σημερινή ανακοίνωση, ο ελληνικής καταγωγής αστροφυσικός δήλωσε: «Το Τηλεσκόπιο ΕΗΤ για πρώτη φορά μας επέτρεψε να ελέγξουμε τις προβλέψεις της γενικής θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν γύρω από υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στα κέντρα γαλαξιών. Το μέγεθος και η σκιά (σ.σ. της μαύρης τρύπας του γαλαξία Μ87 που φωτογραφήθηκε) επιβεβαιώνει τις ακριβείς προβλέψεις της γενικής θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν, αυξάνοντας έτσι την εμπιστοσύνη μας σε αυτή τη θεωρία που έχει κλείσει ένα αιώνα. Η απεικόνιση μιας μαύρης τρύπας είναι μόνο η αρχή της προσπάθειας μας να αναπτύξουμε νέα εργαλεία που θα μας επιτρέψουν να ερμηνεύσουμε τα άκρως πολύπλοκα δεδομένα της φύσης».

Ο Δημήτρης Ψάλτης γεννήθηκε στις Σέρρες το 1970 και πήρε το πτυχίο Φυσικής από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1992. Έκανε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις (1997) και υπήρξε μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν, στο Πανεπιστήμιο ΜΙΤ και στο Ινστιτούτο Προωθημένων Μελετών του Πανεπιστημίου Πρίνστον, ενώ -μεταξύ άλλων διακρίσεων- έχει βραβευθεί από το Ίδρυμα Μποδοσάκη (2005).

Από το 2003 διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, όπου σήμερα είναι καθηγητής Αστρονομίας και Φυσικής. Οι έρευνές του εστιάζονται στον έλεγχο της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας του Αϊνστάιν σε κοσμική κλίμακα, μελετώντας κυρίως τις μαύρες τρύπες και τους αστέρες νετρονίων.

Ο κ. Ψάλτης ασχολείται με το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων από τα πρώτα στάδιά του. Με την ερευνητική ομάδα του στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνας ανέπτυξε τα τεστ της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, που το τηλεσκόπιο ΕΗΤ πραγματοποιεί. Επίσης έχει αναπτύξει αλγόριθμους προσομοίωσης σε υπολογιστές, που προέβλεψαν εκ των προτέρων πώς θα μοιάζουν οι πρώτες εικόνες από τις μαύρες τρύπες.

Εκτός από το ΕΗΤ, είναι μέλος στις επιστημονικές ομάδες των αποστολών LOFT του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και NICER της NASA, καθώς του επιστημονικού συμβουλευτικού συμβουλίου του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ στη Βόννη.

Δείτε το βίντεο από την παρουσίαση της NASA:

Εκπληκτικές εικόνες της NASA από τον γαλαξία Messier 87 (M87)

Εκπληκτικές εικόνες από τη Μαύρη Τρύπα στο κέντρο του γαλαξία M87 και από τον ίδιο τον γαλαξία και τον πυρήνα του, όπου διακρίνεται καθαρά το τεραστίων διαστάσεων φαινόμενο, η μάζα του οποίου είναι κατά 6,5 δισ. φορές πολλαπλάσια του Ήλιου μας, έδωσε στη δημοσιότητα η NASA, παρουσιάζοντας σε ταυτόχρονες συνεντεύξεις Τύπου, σε μεγάλες πόλεις σε κάθε γωνιά της Γης, τις λεπτομέρειες της σπουδαίας αυτής στιγμής, καθώς για πρώτη φορά η ανθρωπότητα «βλέπει» μία πραγματική εικόνα Μαύρης Τρύπας και όχι καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις.

Η Μαύρη Τρύπα είναι το ισχυρότερο φαινόμενο που έχει εντοπιστεί έως τώρα στο Σύμπαν. Τα επίπεδα βαρύτητας είναι τόσο μεγάλα, που απορροφούν ολόκληρα ηλιακά συστήματα, ακόμη και γαλαξίες, ενώ δεν μπορεί να «αποδράσει» ούτε το φως, γι' αυτό και δεν διακρίνεται εντός του φαινομένου. Το περίγραμμα ωστόσο της Μαύρης Τρύπας, είναι εφικτό να γίνει ορατό λόγω της δέσμης φωτός που συγκεντρώνεται στο «στόμιό» της.

Η πρώτη φωτογραφία μίας Μαύρης Τρύπας προέρχεται από ένα φαινόμενο με μάζα 6,5 δισ. φορές. Πρόκειται για μία ιστορική στιγμή για την επιστήμη, καθώς επιτρέπει στους ερευνητές να μελετήσουν το φαινόμενο και καταλήξουν σε μία σειρά από διαπιστώσεις.

Οι ερευνητές είχαν στήσει οκτώ επιμέρους παρατηρητήρια σε τέσσερις ηπείρους για να δημιουργήσουν ένα σούπερ-τηλεσκόπιο.

«Τα αποτελέσματά μας δίνουν σαφή εικόνα για μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που γίνεται ορατή για πρώτη φορά», επισημαίνει ο Αντον Τσένσους, Διευθυντής του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας «Max Planck» στη Βόννη.

«Η εικόνα αυτή είναι μια επιβεβαίωση της θεωρίας του Αϊνστάιν περί σχετικότητας», ανέφερε ο Καρλ Σούστερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας (IRAM), η οποία συμμετείχε στην μελέτη παρατήρησης.

Διαβάστε τη συνέχεια στο protothema.gr