Έκθεση ΣΕΒ: Σε ποιες εργασιακές κατηγορίες δε δηλώνονται εισοδήματα

07:53 7/11/2017 - Πηγή: New Money

Της Μαίρης Λαμπαδίτη

Θραύση κάνει η «ημιδηλωμένη» εργασία μέσω των συμβάσεων μερικής απασχόλησης το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα με τα στοιχεία της δημοσκόπησης που πραγματοποίησε το 2017 η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας σε συνεργασία με την Κυβέρνηση και με συμμετοχή των Κοινωνικών Εταίρων με στόχο την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας.

Συγκεκριμένα στο 55% των περιπτώσεων η αδήλωτη εργασία αφορά την καταβολή μέρους αποδοχών για κύρια ή και υπερωριακή εργασία ως αδήλωτο εισόδημα σε εργαζόμενους που έχουν

και επίσημο εισόδημα (ημι-δηλωμένη εργασία).

Όπως σημειώνει ειδική έκθεση του ΣΕΒ που καταγράφει τα αποτελέσματα της έρευνας:

Ένας στους δύο εργαζόμενους έχει λάβει αμοιβή από εργοδότη χωρίς να την έχει δηλώσει, 8 στους 10 έχουν αγοράσει το τελευταίο 12μηνο αγαθά που πιστεύουν ότι ενσωματώνουν αδήλωτη εργασία (το 54 % από επιχειρήσεις και το 38 % από γνωστούς και οικογένεια), ένας στους τέσσερις έχει εργαστεί αδήλωτα σε επιχείρηση το τελευταίο δωδεκάμηνο, ενώ κατά το ίδιο διάστημα το μέσο έσοδο από αδήλωτη εργασία για άνδρα είναι 2.200 ευρώ και για γυναίκα 1.500 ευρώ.

Από την πλευρά των καταναλωτών οι υπηρεσίες που ενσωματώνουν αδήλωτη εργασία είναι οι οικιακές εργασίες, οι ανακαινίσεις , κηπουρική, υγειονομική περίθαλψη και φύλαξη ηλικιωμένων, φύλαξη παιδιών, διδασκαλία, αγορά αγροτικών προϊόντων και επισκευές αυτοκινήτων.

Από την πλευρά των εργαζομένων, καταγράφεται ως ιδιαίτερα εκτεταμένη η αδήλωτη εργασία στην εστίαση (σερβιτόρος), στη διδασκαλία, τις πωλήσεις αγαθών, τη φύλαξη παιδιών και τον καθαρισμό και τις επισκευές κατοικιών και αυτοκινήτων. Προκύπτει ακόμη ότι το 15% των εργαζομένων απασχολείται χωρίς επίσημη γραπτή σύμβαση και άλλο ένα 11,7% απασχολείται απλήρωτα για οικογενειακή επιχείρηση.

«Ο παράγοντας που ενθαρρύνει την αδήλωτη εργασία στην Ελλάδα δεν είναι απλά το γεγονός ότι οι φόροι είναι ιδιαίτερα υψηλοί και προοδευτικοί, αλλά το γεγονός ότι αυτοί οι ψηλοί φόροι και εισφορές δεν είναι ανταποδοτικοί, ή τουλάχιστον δεν αξιολογούνται από το κοινωνικό σύνολο ως τέτοιοι», επισημαίνει ο ΣΕΒ.

Στις αιτίες του φαινομένου περιλαμβάνονται ακόμη - κατά τον Σύνδεσμο - τα σημαντικά διοικητικά βάρη, τα ζητήματα αποτελεσματικότητας των ελέγχων, αλλά και γενικότερες αποτυχίες πολιτικής, όπως ενδεικτικά στην περίπτωση της δημόσιας εκπαίδευσης και της ανάγκης που δημιουργεί για βοηθητική διδασκαλία στο σπίτι.

Τονίζει ακόμη τις επιπτώσεις στις επιχειρήσεις (αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων που τηρούν τη νομιμότητα και εκείνων που την καταστρατηγούν) αλλά και στους εργαζόμενους, «οι οποίοι εγκλωβίζονται σε ένα καθεστώς χαμηλών αποδοχών και επαγγελματικών προοπτικών, χάνοντας την προστασία της Πολιτείας και την πρόσβαση σε κρίσιμες υπηρεσίες που παρέχει το κοινωνικό κράτος, όπως ενδεικτικά την υγειονομική και συνταξιοδοτική κάλυψη».

Για τον ΣΕΒ και τις επιχειρήσεις-μέλη του η εύρυθμη και νόμιμη λειτουργία της αγοράς εργασίας αποτελεί μείζονα προτεραιότητα κατά τη μετάβασή μας σε ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα ανοιχτών και ανταγωνιστικών αγορών, παραγωγικών και εξωστρεφών επιχειρήσεων, καλοπληρωμένων και αισιόδοξων εργαζομένων.

Όπως σημειώνει ο ΣΕΒ στην έκθεσή του «Η αδήλωτη εργασία αποτελεί παθογένεια της ελληνικής οικονομίας που υποθάλπει τον αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων που τηρούν τη νομιμότητα και εκείνων που την καταστρατηγούν. Οι οργανωμένες επιχειρήσεις-μέλη του ΣΕΒ ανήκουν, λόγω μεγέθους, κατά τεκμήριο στην πρώτη κατηγορία και οι εργαζόμενοι σε αυτές απολαμβάνουν ένα εργασιακό καθεστώς καλών μισθών, παροχών και επαγγελματικής εξέλιξης που δυστυχώς απέχει από το μέσο όρο της υπόλοιπης αγοράς.

Ως φαινόμενο, που προϋπήρχε της κρίσης και εντάθηκε κατά τη διάρκεια της, η αδήλωτη εργασία συμβάλλει στην καθήλωση της ελληνικής επιχειρηματικότητας στην ατυπία που συνδέεται με την παραοικονομία και την έλλειψη κρίσιμου μεγέθους για να υποστηριχθεί ο εξαγωγικός προσανατολισμός της οικονομίας.»

Στην προσπάθεια να ξεπεράσουμε τις δομικές αδυναμίες της χώρας, υπογραμμίζουμε με έμφαση ότι δε βοηθάει η δαιμονοποίηση κανενός – ειδικά των μικρότερων επιχειρήσεων ή επαγγελματικών ομάδων στις οποίες η αδήλωτη εργασία εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα. Η διατύπωση προτάσεων που θα τους επιτρέπει να λειτουργούν στη νομιμότητα βοηθώντας όσους το επιλέξουν να μεγαλώσουν σε πιο οργανωμένα σχήματα, θα τους καταστήσει συμμάχους στην επίλυση του προβλήματος. Και αυτό αποτελεί το κρίσιμο στοίχημα για όλους τους φορείς εκπροσώπησης των επιχειρήσεων, και φυσικά προϋπόθεση επιτυχίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.