Ελεύθεροι επαγγελματίες: Ποιοι θα πληρώσουν την κατώτατη εισφορά και ποιοι χαράτσι με καπέλο

20:47 4/3/2018 - Πηγή: New Money

Της Μαίρης Λαμπαδίτη

Το υπουργείο Εργασίας υποστηρίζει σε όλους τους τόνους ότι, παρά τις αλλαγές (οι εισφορές του 2018 θα υπολογίζονται επί του μεικτού εισοδήματος), για τη συντριπτική πλειονότητα των μη μισθωτών οι εισφορές του Ιανουαρίου 2018 που αναρτήθηκαν στον ιστότοπο του ΕΦΚΑ δεν είναι αυξημένες και παραμένουν στα 200 ευρώ μηνιαίως, με εξαίρεση μόνο αυτές των αγροτών που αυξάνονται κατά 6,6%. Παράγοντες της ασφάλισης εκτιμούν ότι το καπέλο στις εισφορές θα εμφανιστεί από τον Ιούλιο και μετά, όταν θα μπουν στο σύστημα

οι εκκαθαρισμένες δηλώσεις του 2017. Είναι νωρίς πάντως να εξαχθούν συμπεράσματα, αφού ακόμα και το υπουργείο αναγνωρίζει ότι ο υπολογισμός των εισφορών με βάση τα εισοδήματα του προ-προηγούμενου έτους προκαλεί στρεβλώσεις και αδικίες. Μάλιστα δεσμεύτηκε μέσω της σχετικής εγκυκλίου ότι από του χρόνου θα «ρολάρει» το σύστημα ώστε να μην αδικούνται οι ασφαλισμένοι. Αυτή η δέσμευση ωστόσο προϋποθέτει μια καλολαδωμένη κρατική μηχανή που να ξεκινά από την έγκαιρη εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων.

Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του ΕΦΚΑ, την κατώτατη εισφορά των 158 ευρώ θα καταβάλει φέτος το 81% των ελεύθερων επαγγελματιών του πρώην ΟΑΕΕ, έναντι 80% το 2017, ενώ εισφορά 222 ευρώ (μαζί με την επικούρηση και το εφάπαξ) θα καταβάλει το 71% των δικηγόρων, έναντι 69,4% το 2017, το 68,7% των μηχανικών, έναντι 64,2% το 2017, και το 49% των γιατρών, έναντι 45,8% το 2017. Οι αποκλίσεις στο ύψος των εισφορών που υπολογίζονται με βάση το εισόδημα είναι μικρές (από 1% -4,5%) τουλάχιστον για τον Ιανουάριο, άρα δε μπορεί να υποστηριχθεί ότι σημειώθηκε αξιοσημείωτη απόκρυψη εισοδημάτων. Επίσης, δεν είναι ακόμα γνωστή η ανταπόκριση των μισθωτών στην πληρωμή των ασφαλίστρων για το 2018. Είναι διαφορετικό να έχει καταλογιστεί η εισφορά και διαφορετικό να έχει εξοφληθεί. Παράγοντες της ασφάλισης, πάντως, για να ισορροπήσει το σύστημα έχουν προτείνει να αυξηθεί κατά τι η κατώτερη εισφορά και να μειωθεί η ανώτατη.

Πώς θα υπολογίζονται φέτος οι εισφορές

Οι εισφορές του 2018 θα υπολογίζονται επί του μεικτού εισοδήματος, πριν από την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών του προηγούμενου έτους. Το υπουργείο Εργασίας για να χρυσώσει το χάπι δίνει έκπτωση 15% επί του εισοδήματος που θα λαμβάνεται ως βάση υπολογισμού των εισφορών, αλλά μόνο για το 2018! Συνεπώς η αύξηση των εισφορών στα υψηλότερα εισοδήματα θα φτάσει φέτος έως 20%, ενώ από τον Μάρτιο που θα αναρτηθούν και οι εισφορές υπέρ επικούρησης και εφάπαξ για τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες η αύξηση θα ξεπερνά το 37%. Ειδικά για φέτος, θα συνυπολογιστούν μόνο οι εισφορές που πληρώθηκαν το 2016 και όχι αυτές που οφείλονται για το 2016. Προσοχή! Από του χρόνου οι εισφορές της προηγούμενης χρονιάς, εν προκειμένω του 2018, θα συνυπολογίζονται ακόμα και αν δεν έχουν πληρωθεί από τον ασφαλισμένο.

Πώς θα γίνει φέτος ο συμψηφισμός

Ωφελημένη από τον συμψηφισμό θα βγει μια μεγάλη κατηγορία ασφαλισμένων, ενώ αρκετές χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες θα επιβαρυνθούν με διπλό χαράτσι.
Οσοι μη μισθωτοί δήλωσαν υψηλότερο εισόδημα το 2016 έναντι του 2015 θα πρέπει να πληρώσουν τις επιπλέον εισφορές που οφείλουν για το 2017. Το επιπλέον χαράτσι θα καταβληθεί σε 5 ισόποσες δόσεις από τον Απρίλιο έως και τον Αύγουστο συγχρόνως με τις τρέχουσες εισφορές, οι οποίες σημειωτέον θα είναι « φουσκωμένες».
Εάν δεν καταβληθεί εμπρόθεσμα το σύνολο της μηνιαίας ασφαλιστικής υποχρέωσης, επιβάλλεται τόκος καθυστέρησης μόνο επί του ποσού της δόσης οφειλής που δεν έχει καταβληθεί και όχι επί της τρέχουσας εισφοράς του 2018.
Για παράδειγμα: το ειδοποιητήριο Απριλίου περιλαμβάνει €250 τρέχουσα εισφορά και €120 δόση για το 2017. Αν ο ασφαλισμένος δεν πληρώσει τίποτα, από 1/6 επιβάλλεται τόκος μόνο επί των €120.
Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι που έχουν δηλώσει το 2016 μικρότερο εισόδημα από αυτό του 2015 θα πάρουν εφάπαξ επιστροφή χρημάτων από τον ΕΦΚΑ στον τραπεζικό τους λογαριασμό μέχρι και τον Μάιο.
Κατ' εξαίρεση για φέτος, αν στο μεταξύ έχουν δημιουργηθεί νέες οφειλές από εισφορές του 2018, οι επιστροφές τους θα συμψηφιστούν. Από το δεύτερο 6μηνο του 2018 ο ΕΦΚΑ θα επιστρέφει τυχόν επιπλέον ποσά ακόμη και αν υπάρχει οφειλή για οποιαδήποτε αιτία ή ρύθμιση που τρέχει.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1

Ας δούμε τι θα πληρώσει ένας χαμένος και τι θα πάρει πίσω ένας κερδισμένος από τον συμψηφισμό με βάση τα παραδείγματα που επεξεργάστηκε ο δικηγόρος Γιώργος Κουτσούκος.
Ελεύθερος επαγγελματίας, ασφαλισμένος πριν από την 1η/1/1993, κατέβαλε το 2017 ασφαλιστικές εισφορές με βάση το εισόδημα του έτους 2015. Το μηνιαίο εισόδημά του για το έτος 2015 ανερχόταν σε 1.200 ευρώ.
Κατά συνέπεια, για κύρια σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη έχει καταβληθεί ασφαλιστική εισφορά ύψους 333,40 ευρώ (20% x 1.200 ευρώ για κύρια σύνταξη και 6,95% x 1.200 ευρώ για υγειονομική περίθαλψη + 10 ευρώ για βοήθημα ανεργίας). Το μηνιαίο εισόδημα για το έτος 2016, όμως, ανήλθε σε 2.000 ευρώ. Συνεπώς, η καταβλητέα μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για κύρια σύνταξη θα έπρεπε να ανέρχεται σε ύψος 549,00 ευρώ (20% x 2.000 ευρώ για κύρια σύνταξη και 6,95% x 2.000 ευρώ για υγειονομική περίθαλψη + 10 ευρώ για βοήθημα ανεργίας).
Από την εκκαθάριση που θα γίνει, σε ετήσια βάση προκύπτει διαφορά ύψους 2.587,20 ευρώ (€549,00 - €333,40 x 12 μήνες), η οποία δύναται να καταβληθεί σε πέντε ισόποσες μηνιαίες δόσεις (Απρίλιος 2018 έως Αύγουστος 2018), ύψους 517,44 ευρώ η κάθε δόση. Συνεπώς μέχρι και τον Αύγουστο θα επιβαρυνθεί με διπλές εισφορές, καθώς θα πρέπει να καταβάλλει και την τρέχουσα εισφορά του 2018, ενώ αν είναι αυτοαπασχολούμενος επιστήμονας θα πρέπει από τον Μάρτιο και μετά να καταβάλλει και διπλή εισφορά (τρέχουσα και αναδρομική) για επικούρηση και εφάπαξ.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2

Αυτοαπασχολούμενος, ασφαλισμένος πριν από την 1η/1/1993, κατέβαλε ασφαλιστικές εισφορές με βάση το εισόδημα του έτους 2015.
Το μηνιαίο εισόδημά του για το έτος 2015 ανερχόταν σε 1.400 ευρώ.
Κατά συνέπεια, για κύρια σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη έχει καταβληθεί ασφαλιστική εισφορά ύψους 387,30 ευρώ (20% x 1.400 ευρώ για κύρια σύνταξη και 6,95% x 1.400 ευρώ για υγειονομική περίθαλψη + 10 ευρώ για βοήθημα ανεργίας).
Το μηνιαίο εισόδημα για το έτος 2016, όμως, ανήλθε σε 1.000 ευρώ. Συνεπώς, η καταβλητέα μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για κύρια σύνταξη θα έπρεπε να ανέρχεται σε ύψος 279,50 ευρώ (20% x 1.000 ευρώ για κύρια σύνταξη και 6,95% x 1.000 ευρώ για υγειονομική περίθαλψη + 10 ευρώ για βοήθημα ανεργίας).
Από την εκκαθάριση που θα λάβει χώρα, σε ετήσια βάση προκύπτει διαφορά ύψους 1.293,60 ευρώ (€387,30 - €279,50 x 12 μήνες), η οποία θα πρέπει να επιστραφεί ως πιστωτικό υπόλοιπο στον δικαιούχο εφάπαξ έως τον Μάιο.