Ένας δισεκατομμυριούχος, μια εφαρμογή και η έρευνα στα κονδύλια της ΕΕ

09:50 19/1/2019 - Πηγή: New Money

Ο Martin Vytrhlik σκανάρει προσεκτικά πακέτα κρέατος και κουτιών γάλακτος με το smartphone του. Ωστόσο, δεν του δίνει πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή, την τιμή ή τη διαθεσιμότητα των προϊόντων, αλλά μια εικόνα του πρωθυπουργού της Τσεχίας.

Η εφαρμογή που δημιουργήθηκε από τον 34χρονο προγραμματιστή που έγινε πολιτικός ακτιβιστής, εντοπίζει τρόφιμα που προμηθεύει ο γεωργικός και χημικός όμιλος Agrofert. Η εταιρεία ιδρύθηκε από τον δισεκατομμυριούχο πρωθυπουργό της Τσεχίας, Andrej Babis, και βρίσκεται τώρα στο

επίκεντρο μιας έρευνας για φερόμενη σύγκρουση συμφερόντων.

Ο Babis έθεσε τον έλεγχο της αυτοκρατορίας του - πάνω από 250 επιχειρήσεις Agrofert και 34.000 εργαζόμενους σε 18 χώρες – σε δύο trusts πριν αναλάβει την εξουσία πέρυσι. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι λένε ότι παραμένει ο τελικός δικαιούχος, ενώ η κυβέρνησή του επιβλέπει πολιτικές που κυμαίνονται από τη φορολογία έως τη διαπραγμάτευση επιδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ωφελούν τις βιομηχανίες όπου δραστηριοποιείται η Agrofert.

Ο Vytrhlik ανέφερε ότι δημιούργησε την εφαρμογή του, που ονομάζεται "Bez Andreje"("Χωρίς Andrej"), για να διαμαρτυρηθεί. Περίπου 200.000 άνθρωποι την έχουν κατεβάσει μέχρι τώρα, επιτρέποντάς τους να σκανάρουν το κρέας, γάλα, βούτυρο, αλεύρι και ψωμί που συνδέονται με την Agrofert, είπε.

"Παράγει πάρα πολλά πράγματα που οι άνθρωποι αγοράζουν καθημερινά", δήλωσε ο Vytrhlik, ο οποίος μέχρι τώρα είχε ελάχιστη εμπλοκή με την πολιτική. "Και είναι πρωθυπουργός, νομίζω ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα", προσθέτει.

Ο Babis, 64, ίδρυσε την Agrofert στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ως έμπορος λιπασμάτων με τέσσερις υπαλλήλους. Τώρα έχει εκτιμώμενη περιουσία ύψους 3,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων και παραμένει δημοφιλής ηγέτης στην Τσεχική Δημοκρατία χάρη στην αύξηση των κοινωνικών δαπανών.

Οι Τσέχοι βουλευτές του αφαίρεσαν την κοινοβουλευτική ασυλία από μια ποινική δίωξη πριν από ένα χρόνο, σε συνδυασμό με την έρευνα για φερόμενη απάτη με κεφάλαια της ΕΕ. Ο Babis απορρίπτει τυχόν κατηγορίες για παρατυπίες και η έρευνα συνεχίζεται για τρία χρόνια με λίγα αποτελέσματα. Η Agrofert έχει επανειλημμένα απορρίψει τυχόν κατηγορίες ότι παραβιάζει τους κανόνες της Τσεχίας ή της ΕΕ.

Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι βουλευτές έχουν λάβει γνώση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στηριζόμενο σε καταγγελία από την αρχή για την καταπολέμηση της διαφθοράς Transparency International, ενέκρινε το Δεκέμβριο ψήφισμα ζητώντας από την ΕΕ να αναστείλει τις επιδοτήσεις για όλες τις εταιρείες που συνδέονται με τον Babis και να διεξάγει «διεξοδική έρευνα» σε οποιαδήποτε σύγκρουση συμφερόντων. Ελεγκτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έφθασαν στην Πράγα την περασμένη εβδομάδα για να αξιολογήσουν εάν ο πρωθυπουργός έχει επαρκώς αποκομμένους δεσμούς με την Agrofert.

"Θέλαμε να διορθώσουμε μια τεράστια σύγκρουση συμφερόντων σε σχέση με τα κονδύλια της ΕΕ", δήλωσε ο David Ondracka, επικεφαλής του τσέχικου τμήματος της Transparency International. "Είναι μια σημαντική ανακάλυψη".

Είναι δύσκολο για τους Τσέχους να ξεφύγουν από την παρουσία της Agrofert. Με ετήσιες πωλήσεις 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η Agrofert κατασκευάζει μια σειρά προϊόντων που περιλαμβάνουν από λιπάσματα που ενισχύουν τους κόκκους που επεξεργάζεται, μέχρι τρόφιμα, καουτσούκ και χημικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται από μεγάλους κατασκευαστές ελαστικών.

Περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι διαβάζουν καθημερινά τη μεγαλύτερη εφημερίδα, τη Mlada Fronta Dnes, τη ναυαρχίδα της αυτοκρατορίας του στα μέσα ενημέρωσης.

Στο ψήφισμά του το Δεκέμβριο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να ανακτήσει τυχόν κονδύλια που έλαβε κατά λάθος η Agrofert. Η εταιρεία δήλωσε ότι έλαβε το ποσό των περίπου 230 εκατομμυρίων δολαρίων σε επιδοτήσεις από το 2014 έως το περασμένο έτος.

Στο μεταξύ, η τσεχική αστυνομία ερευνά τον Babis και την οικογένειά του σχετικά με ένα κέντρο αναψυχής που ανήκε στο παρελθόν στην Agrofert και ονομάζεται Stork Nest, το οποίο διαθέτει εγκαταστάσεις σπα, ιπποφορβεία και μια ακαδημία γκολφ. Ο έλεγχος επικεντρώνεται γύρω από το κατά πόσο οι επιδοτήσεις της ΕΕ αξίας περίπου 2,2 εκατομμυρίων δολαρίων χρησιμοποιήθηκαν παράνομα κατά την ανακαίνισή του πριν από μια δεκαετία.