Εξυγίανση χωρίς προοπτικές

08:42 27/7/2016 - Πηγή: New Money

Από τώρα μέχρι τον Νοέμβριο, οπότε θα αξιολογηθούν, οι τράπεζες καλούνται να αποδείξουν ότι είναι αποφασισμένες και ικανές να προβούν σε κάθε ενέργεια για την αύξηση των εισπράξεων των δανείων που έχουν χορηγήσει.

Καλούνται επίσης να αντιμετωπίσουν τα κόκκινα δάνεια που είναι επικίνδυνα υψηλά ως ποσοστό επί του χαρτοφυλακίου τους. Η Ευρώπη πιέζει ασφυκτικά το τραπεζικό σύστημα, το οποίο μέχρι τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να έχει βρει και να έχει διορίσει νέες διοικήσεις αφού όλοι οι Ελληνες τραπεζίτες που ηγούνται

του ελληνικού τραπεζικού συστήματος επί δεκαετίες θεωρούνται «διαπλεκόμενοι». Είναι ένας περίεργος χαρακτηρισμός, αφού τραπεζίτης που δεν γνωρίζει καλά τον πελάτη του δεν νοείται.

Για να δανείσει ο τραπεζίτης μια επιχείρηση, το πρώτο που πρέπει να κάνει είναι να γνωρίσει όσο πιο καλά μπορεί τον ιδιοκτήτη και τον διευθυντή της. Ο όρος λοιπόν «διαπλεκόμενος τραπεζίτης» είναι αρκετά παράξενος. Ο τραπεζίτης πρέπει επίσης να αντιλαμβάνεται τις ανάγκες και τις προοπτικές της επιχείρησης που δανείζει, τη θέση της στον κλάδο και στην οικονομία γενικότερα και όλα αυτά να τα αξιολογεί μαζί με το ποιόν των ανθρώπων της εταιρείας για να δώσει δάνειο. Παράλληλα, πρέπει να γνωρίζει την κατάσταση του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιείται η επιχείρηση και τις προοπτικές του, καθώς και αυτές του συνόλου της οικονομίας. Ολα αυτά μαζί συνεκτιμώμενα καθιστούν έναν τραπεζίτη άξιο ή όχι.

Σκοπός του, δε, είναι να αυξήσει το μέγεθος της τράπεζας, κάτι που γίνεται με αύξηση των χορηγήσεων δανείων και τα κέρδη της που προέρχονται από τους τόκους που εισπράττει από τα δάνεια που έδωσε. Αυτό έκαναν οι Ελληνες τραπεζίτες επί δεκαετίες και όλοι κέρδιζαν - οι ίδιοι, οι μέτοχοι των τραπεζών, οι τραπεζοϋπάλληλοι, οι επιχειρήσεις, η κοινωνία, το κράτος που εισέπραττε φόρους και έβλεπε το ΑΕΠ να αυξάνεται. Οταν η κατάσταση στράβωσε, στράβωσαν όλα για όλους. Και έρχονται τώρα οι ξένοι διαχειριστές να επιβάλουν νέες διοικήσεις - δικαίωμά τους είναι και έχει γίνει και νόμος του κράτους. Το ερώτημα είναι τι θα κάνουν οι νέοι αυτοί τραπεζίτες, ποια θα είναι η δουλειά τους και οι στόχοι τους και πώς αυτά θα επηρεάσουν την ελληνική οικονομία και την κοινωνία.

Οι ελληνικές τράπεζες θα ήταν πτωχευμένες αν δεν είχαν γίνει οι αυξήσεις κεφαλαίου και οι στηρίξεις από την ΕΚΤ και οι κάθε είδους ενισχύσεις και ρυθμίσεις που τις κράτησαν στη ζωή. Με τη λογική που επικρατεί στις Βρυξέλλες, και όχι μόνο εκεί, κάθε επιχείρηση που είναι βιώσιμη πρέπει να στηριχθεί και οι υπόλοιπες να κλείσουν. Υπό αυτή τη λογική, οι τράπεζες θα έπρεπε να έχουν ήδη κλείσει ως μη βιώσιμες.

Εν πάση περιπτώσει, οι τράπεζες σώθηκαν προσωρινά και τώρα έρχονται να κλείσουν όλες τις μη βιώσιμες επιχειρήσεις και να κατάσχουν ό,τι μπορούν από αυτούς που χρωστάνε και δεν πληρώνουν, είτε επειδή δεν θέλουν, είτε επειδή δεν μπορούν. Ετσι λειτουργεί το οικονομικό σύστημα που έχουμε, αυτό θα γίνει, αλλά πώς θα γίνει; Πώς θα κρίνει ένας ξένος τραπεζίτης που δεν γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα στην Ελλάδα ποιες επιχειρήσεις είναι βιώσιμες, ποιος επιχειρηματίας είναι ικανός να αντιμετωπίσει την κρίση αν στηριχθεί και ποιος όχι, ποιος θέλει και δεν μπορεί να πληρώσει και ποιος έχει κρύψει τα λεφτά του στο εξωτερικό; Πώς θα κρίνουν αυτοί -που δεν θα είναι και τίποτα τραπεζικές ιδιοφυΐες αφού οι αμοιβές τους είναι χαμηλές και κανείς πετυχημένος διεθνής τραπεζίτης δεν θέλει να έρθει σε ελληνική τράπεζα- τι θα σωθεί και τι θα ριχτεί στον Καιάδα;

Ούτε το γνωρίζουν, ούτε τους ενδιαφέρει. Οπως δεν τους ενδιαφέρει και το αν κλείνοντας μια εταιρεία αφήνουν εκατοντάδες ή χιλιάδες ανέργους, αν προκαλούν την άμεση πτώχευση σε πλήθος προμηθευτών της, ή ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της απόφασής τους στην εγχώρια οικονομία. Δεν τους ενδιαφέρει, δεν είναι η δουλειά τους, αυτό θα απαντήσουν αν ερωτηθούν.

Οι τραπεζίτες που θα έρθουν να αναλάβουν τις ελληνικές τράπεζες θα κινηθούν σαν ρομπότ. Θα πάρουν αποφάσεις καταστροφικές για πολλές επιχειρήσεις, για πολλούς κλάδους, για τοπικές κοινωνίες. Τελικά θα κάνουν τη δουλειά τους, δηλαδή θα «καθαρίσουν» τους ισολογισμούς των τραπεζών, αλλά ενδέχεται το κόστος να είναι τεράστιο για την οικονομία και την κοινωνία.

Δεν διαφωνεί κανείς ότι οι ισολογισμοί των τραπεζών πρέπει να «καθαρίσουν», ότι οι μη βιώσιμες επιχειρήσεις που υποστηρίζονται κακώς υποστηρίζονται διότι κόβουν τη δυνατότητα από νέες επιχειρήσεις να χρηματοδοτηθούν και να αναπτυχθούν.

Ωστόσο η ελληνική οικονομία το πρώτο πράγμα που χρειάζεται τώρα είναι χρηματοδότηση για να αναπτυχθεί. Και οι υπάρχουσες συστημικές τράπεζες δεν μπορούν να την προσφέρουν. Ενώ θα κλείνουν οι παλιές υπερχρεωμένες και ανυπόληπτες επιχειρήσεις δεν θα υπάρχει χρηματοδότηση για τις νέες και υγιείς που μοιάζουν να έχουν προοπτικές.
Οι δε τραπεζίτες που θα «καθαρίσουν» τις τράπεζες δεν θα ενδιαφερθούν να μάθουν για τις νέες επιχειρήσεις, ούτε να δώσουν δάνεια, το μόνο που θα κάνουν είναι να συρρικνώσουν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ώστε μετά να αρχίσει μια νέα φάση. Το «μετά» όμως μπορεί να πάρει και δύο και τρία χρόνια. Και μέχρι τότε το μόνο που θα βλέπουμε θα είναι κλείσιμο των επιχειρήσεων, όχι ανάπτυξη.

Η Τράπεζα της Ελλάδος και η κυβέρνηση θέλουν να προστατεύσουν το υπάρχον τραπεζικό σύστημα -και καλά κάνουν-, αλλά πρέπει παράλληλα να εξασφαλίσουν νέες χρηματοδοτήσεις.

Κάτι που μπορεί να γίνει μόνο με την ίδρυση νέων «καθαρών» τραπεζών, μη συστημικών, περιφερειακών ή συνεταιριστικών, με νέα κεφάλαια. Και αυτό είναι δυνατόν να γίνει άμεσα και εύκολα αν το επιτρέψει η Τράπεζα της Ελλάδος και αν το θέλει η κυβέρνηση. Ετσι ώστε ενώ κλείνουν οι μη βιώσιμες επιχειρήσεις να υπάρχει χρηματοδότηση για νέες βιώσιμες.