Γιατί η μείωση των μισθών στην Ελλάδα πήγε χαμένη, σύμφωνα με το ΔΝΤ

08:28 7/2/2017 - Πηγή: New Money

Πικρές αλήθειες περιλαμβάνει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την ελληνική οικονομία, καθώς περιγράφει πλέον με ρεαλιστικό τρόπο την κατάσταση ενώ διατυπώνει και πιο συντηρητικές προβλέψεις σε σχέση με το παρελθόν, όταν ζωγράφιζε μια υπεραισιόδοξη εικόνα για να δικαιολογήσει τη συμμετοχή του στη χρηματοδότηση της Ελλάδας.

Ένα πολύ ενδιαφέρον σημείο της έκθεσης είναι εκείνο που αναφέρει ότι η ελληνική οικονομία είναι θεμελιωδώς

μη ανταγωνιστική κι αυτό οφείλεται στο αδύναμο επενδυτικό κλίμα που έχει εδραιωθεί για πολιτικο-οικονομικούς λόγους, αλλά και στο ότι δεν υπήρξε πρόοδος στο άνοιγμα της οικονομίας λόγω των αντιστάσεων από κατεστημένα συμφέροντα (vested interests) που αντιστάθηκαν στις ενέργειες που έπρεπε να γίνουν για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Το ΔΝΤ εκτιμά ότι τα μέτρα που ενίσχυσαν την ελαστικότητα της αγοράς εργασίας το 2010-2011 οδήγησαν σε μείωση του εργασιακού κόστους, αλλά δεν συνοδεύθηκαν και από μέτρα για άνοιγμα των αγορών προϊόντων και υπηρεσιών, λόγω των κατεστημένων συμφερόντων, δηλαδή συντεχνιών ή ισχυρών επιχειρηματικών συμφερόντων, των λεγομένων και καρτέλ.

Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ είναι οι συνολικές τιμές στην οικονομία να μην υποχωρήσουν όσο χρειαζόταν και η συνολική ανταγωνιστικότητα να μην βελτιωθεί με αποτέλεσμα σήμερα η Ελλάδα σε όρους πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας να είναι υπερτιμημένη κατά 5-10%.

Με άλλα λόγια αυτό μεταφράζεται και ως εξής: Η θυσία της μείωσης των μισθών πήγε κατά μεγάλο μέρος χαμένη διότι η ανταγωνιστικότητα της χώρας δεν αυξήθηκε λόγω αντίστασης των οργανωμένων συμφερόντων ή καρτέλ.

Τούτο φαίνεται και στις πενιχρές επιδόσεις στον τομέα των εξαγωγών που είναι ο βασικός δείκτης της ανταγωνιστικότητας της χώρας.

Βέβαια, το ΔΝΤ αποσιωπά τις δικές του ευθύνες στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, διότι το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι πολλές θυσίες ήταν μάταιες, αφού για τον ένα ή τον άλλο λόγο ο στόχος δεν επιτυγχανόταν όλα αυτά τα χρόνια, αλλά το ΔΝΤ και οι άλλοι δανειστές δεν έκαναν τις απαραίτητες επισημάνσεις ή διορθώσεις -πέρα από τις ελληνικές ευθύνες.

Η τελευταία έκθεση πάντως του ΔΝΤ έχει μεγάλο ενδιαφέρον, αφού εάν οι συστάσεις του Ταμείου γίνονταν αποδεκτές, το πιθανότερο είναι ότι η ελληνική οικονομία θα απογειωνόταν, αφού το ελληνικό χρέος θα μειωνόταν δραστικά, ενώ το επενδυτικό περιβάλλον θα βελτιωνόταν, έστω και με σημαντικό κοινωνικό κόστος.

Στην πράξη, όμως, είναι πολύ αμφίβολο ότι η ευρωζώνη θα δεχθεί τόσο μεγάλη μείωση χρέους (περίοδο χάριτος μέχρι το 2040, αποπληρωμή μέχρι το 2070 και επιτόκιο 1,5% για όλα τα δάνεια από την Ευρώπη), οπότε το λογικό συμπέρασμα είναι ότι το ΔΝΤ ζητάει το αδύνατο για να δυσκολέψει τη συμμετοχή του στο νέο πρόγραμμα.
Επί της ουσίας των μεταρρυθμίσεων όμως, το ΔΝΤ μπορεί να κινείται στο παραδοσιακό νεοφιλελεύθερης κατεύθυνσης οικονομικό πλαίσιο, αλλά διατυπώνει με σαφήνεια τις βασικές παθογένειες της ελληνικής οικονομίας.

Επισημαίνει για παράδειγμα ότι η τεράστια δημοσιονομική προσαρμογή προήλθε μόνο κατά το ¼ από τη μείωση σε μισθούς και συντάξεις στο δημόσιο τομέα, οι οποίοι είχαν αυξηθεί ταχύτατα προ κρίσης. Η μισθολογική δαπάνη στο Δημόσιο μειώθηκε κατά τι, αλλά το πρόβλημα μεταφέρθηκε στη δαπάνη για συντάξεις, λόγω του κύματος των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων που έφερε η ανασφάλεια στο Δημόσιο.

Περίπου οι μισοί μισθωτοί δεν πληρώνουν φόρους (ενώ στην ευρωζώνη το αντίστοιχο ποσοστό είναι 8%), ενώ λόγω της φοροδιαφυγής, λίγοι φορολογούμενοι πληρώνουν περισσότερα και οι φορολογικοί συντελεστές είναι από τους υψηλότερους στην ευρωζώνη.

Υπογραμμίζει, το ΔΝΤ ότι πρέπει να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να μειωθούν οι φορολογικοί συντελεστές. Με άλλα λόγια να πληρώνουν περισσότεροι (και αυτοί που σήμερα φοροδιαφεύγουν) αλλά ο καθένας να πληρώνει λιγότερα.

Πρέπει, επίσης, λέει το ΔΝΤ να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα και η ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης, να αντιμετωπιστεί η διαφθορά και να αναπτυχθεί η καινοτομία.
Ποιος μπορεί να διαφωνήσει;

Γ. ΣΩΖΟΣ
[e-mail]