Η ώρα της αλήθειας για τα «κόκκινα» δάνεια

08:43 16/6/2018 - Πηγή: New Money

Όταν νοικοκυριά κι επιχειρήσεις χρωστάνε στο Δημόσιο και στις τράπεζες 226 δις ευρώ, όταν το ιδιωτικό Χρέος φτάνει στο 127% του ΑΕΠ, δεν μπορεί να μιλάει κανείς για ανάκαμψη ή για επιστροφή στην κανονικότητα ή για success story. Αυτό που προέχει μπαίνοντας στην τελική ευθεία

για την έξοδο από τα Μνημόνια είναι να αντιληφθούμε όλοι ότι αν δεν ανακουφιστούν οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες από τα συσσωρευμένα έκτακτα φορολογικά βάρη των τελευταίων ετών, αν δεν πάρουν βαθιά ανάσα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που είναι ο πυρήνας της οικονομίας, αν δεν πέσει «ζεστό» χρήμα στην αγορά για να διασωθούν αυτοί που είναι πραγματικά βιώσιμοι και να ανοίξουν τα φτερά τους εκείνοι που καινοτόμησαν κι άντεξαν στην περίοδο της κρίσης, τότε δεν πρόκειται να ξεκολλήσουμε από το τέλμα.

Το άγος των «κόκκινων» δανείων δεν είναι κάτι γενικό κι αφηρημένο. Δεν έπεσε ξαφνικά μια ημέρα στο κεφάλι νοικοκυριών κι επιχειρήσεων. Και σίγουρα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με ευχές, φιλικά χτυπήματα στην πλάτη και ημίμετρα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδας, τα «προβληματικά» δάνεια διαμορφώνονται στα 92,4 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 53,9 δις ευρώ είναι δάνεια επιχειρήσεων. Τα δάνεια που έχουν ήδη «κοκκινίσει» φτάνουν στα 63,9 δις ευρώ κι από αυτά τα 35 δις ευρώ- δηλαδή περισσότερα από τα μισά- έχουν «σκάσει» στα χέρια μικρών και μεγαλύτερων επιχειρήσεων! Πρόκειται για στοιχεία που δεν «φωτογραφίζουν» απλώς μια οικονομία, η οποία προσπαθεί να βγει από μια δεκάχρονη κρίση, αλλά μια οικονομία με «πληγές» που μοιάζουν με αυτές μιας πολεμικής περιπέτειας.

Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι μόνο και μόνο το γεγονός ότι στη διάρκεια των δύο τελευταίων χρόνων τα «προβληματικά» δάνεια περιορίστηκαν κατά περίπου 15 δις ευρώ, είναι μήνυμα ελπίδας ότι η κατάσταση βελτιώνεται, ότι το κλίμα αναστρέφεται. Δυστυχώς δεν είναι έτσι. Μεγάλο μέρος από αυτήν την «αριθμητική» βελτίωση οφείλεται στις αθρόες διαγραφές δανείων και όχι σε ρυθμίσεις ή άλλου είδους παρεμβάσεις από τις τράπεζες. Επιπλέον, υπολογίζεται ότι παράλληλα δημιουργήθηκαν ή πρόκειται να δημιουργηθούν περί τα 20 δις ευρώ νέων προβληματικών δανείων κι αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ληφθούν γενναίες πρωτοβουλίες για να φτάσει επιτέλους το μαχαίρι στο κόκαλο, όπως αρεσκόμαστε πολλές φορές να λέμε.

Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, όπως έπραξε σε όλη τη διάρκεια της κρίσης, βρίσκεται δίπλα σε όσους προσπαθούν να επιβιώσουν τούτη την κρίσιμη ώρα και πρόκειται να λάβει μια ακόμα πρωτοβουλία. Πολύ σύντομα, θα συγκροτηθεί Ομάδα Εργασίας με άτομα εγνωσμένου κύρους και υψηλών προσόντων, με στόχο να παράσχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στα μέλη του, έτσι ώστε να μη χαθεί ούτε μια ευκαιρία, ούτε μια ημέρα. Ωστόσο, δεν αρκεί αυτό.

Οι τράπεζες από την πλευρά τους οφείλουν να αφήσουν τη συντηρητική προσέγγιση που ακολουθούν, με αποτέλεσμα την ανατροφοδότηση αυτού του φαύλου κύκλου. Ρυθμίσεις δανείων που μοιάζουν με «μπαλώματα», που αποφεύγουν να δώσουν πραγματικές ευκαιρίες σε όσους έχουν τη δυνατότητα να ξανασταθούν στα πόδια τους, ανήκουν στο παρελθόν.

Το Ε.Ε.Α. καλωσορίζει την πρόθεση των τραπεζών να αξιοποιήσουν το νομικό «οπλοστάσιο» που διαθέτουν από τον Κώδικα Δεοντολογίας και να στραφούν σε μακροπρόθεσμου τύπου ρυθμίσεις, με το εύρος του στόχου να κυμαίνεται, μάλιστα, σε 42%-50% το 2019, από 20%-33% κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2017.
Όσον αφορά στο «καυτό» θέμα των πλειστηριασμών, το ΕΕΑ ποτέ δεν κρύφτηκε και πάντα ήταν υπέρ της άποψης ότι πρέπει να υπάρχει ομπρέλα προστασίας για τους αδύναμους, τους πραγματικά ανήμπορους να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους, με απόλυτη κάλυψη της πρώτης κατοικίας. Αντιθέτως, ο πέλεκυς πρέπει να πέφτει βαρύς για όσους ακόμα και κατά τη διάρκεια της κρίσης «κρύφτηκαν» πίσω από τις ευεργετικές διατάξεις για τους ασθενέστερους, για όσους έκαναν βίλες και κότερα τα «επενδυτικά» τους δάνεια, για όσους «έχουν» αλλά δεν πληρώνουν.

*Γιάννης Χατζηθεδοσίου, Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών