Ηλεκτρικές διασυνδέσεις: Οφέλη και επιπτώσεις στα τιμολόγια ρεύματος

11:27 5/10/2018 - Πηγή: New Money

Με το βλέμμα στραμμένο στην ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με το Ηπειρωτικό σύστημα που είναι το μεγαλύτερο πρότζεκτ διασυνδέσεων που έχει γίνει ποτέ ύψους 1 δισ. ευρώ, ο εθνικός διαχειριστής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) υλοποιεί ένα στρατηγικό πλάνο μεγάλων έργων που φιλοδοξούν να απαλλάξουν τους πολίτες από τις δυσβάσταχτες χρεώσεις των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (YKΩ) και να συμβάλλουν στον αποτελεσματικότερο ενεργειακό εφοδιασμό της χώρας. Το «newmoney» θέτει σήμερα, μία σειρά από ερωτήματα και απαντήσεις ως προς

τον σχεδιασμό και τα πλάνα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ και ξεκαθαρίζει ποια νησιά και περιοχές της χώρας θα απαλλαγούν το επόμενο διάστημα από τους ρυπογόνους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, επιλύοντας οριστικά και με τον πλέον ασφαλή και περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο, την διασύνδεσή τους με το ηπειρωτικό σύστημα.

Γιατί oι διασυνδέσεις είναι τόσο σημαντικές;

Οι διασυνδέσεις αίρουν την ενεργειακή απομόνωση των νησιών και εγγυώνται την ασφάλεια του ενεργειακού τους εφοδιασμού σε βάθος δεκαετιών, δίνοντας τέλος στην εξάρτησή τους από τους Αυτόνομους Σταθμούς Ηλεκτροπαραγωγής. Μια εξάρτηση που είναι ήδη προβληματική (κάτι που βιώνουν οι κάτοικοι των νησιών σε περιόδους αυξημένης ζήτησης ρεύματος) και που θα γίνει ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια, λόγω των περιορισμών που επιβάλλει η κοινοτική νομοθεσία για τις εκπομπές ρύπων των συμβατικών σταθμών, ιδίως αυτών που είναι παλαιάς τεχνολογίας.
Οι διασυνδέσεις θα απαλλάξουν τους καταναλωτές όλης της χώρας από το βάρος των χρεώσεων Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) στους λογαριασμούς του ρεύματος. Οι χρεώσεις αυτές αντανακλούν το αυξημένο κόστος ηλεκτροπαραγωγής με πετρέλαιο στα νησιά. Κυμαίνονται στα 500-800 εκατ. ευρώ ετησίως, ανάλογα με την διακύμανση των διεθνών τιμών του πετρελαίου.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις τους στο περιβάλλον;

Οι διασυνδέσεις αναβαθμίζουν περιβαλλοντικά τα νησιά, με την παύση λειτουργίας των πετρελαϊκών σταθμών, που συχνά λειτουργούν στα όρια ή και εντός του οικιστικού ιστού και σε τουριστικές περιοχές. Η ηλεκτρική ενέργεια που παρέχουν είναι αυξημένης ποιότητας, κάτι που αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ποιότητα ζωής των μόνιμων κατοίκων αλλά και των επισκεπτών των νησιών, με προφανείς ευεργετικές συνέπειες για την οικονομική δραστηριότητα.
Επιπλέον, οι διασυνδέσεις εξυπηρετούν τον στόχο του εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού για αύξηση του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα, με την αξιοποίηση του πλούσιου αιολικού δυναμικού των νησιών.

Ποια νησιά είναι διασυνδεμένα με το ηπειρωτικό σύστημα;

Η Α’ Φάση της Διασύνδεσης των Κυκλάδων ολοκληρώθηκε πρόσφατα από τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), που έχει την ευθύνη για τη λειτουργία και την ανάπτυξη του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ). Πρόκειται για ένα μεγάλο έργο προϋπολογισμού 265 εκατ. ευρώ, χάρη στο οποίο 11 νησιά των Κυκλάδων μεταξύ των οποίων η Σύρος, η Πάρος και η Μύκονος με 87.000 μόνιμους κατοίκους ηλεκτροδοτούνται πλέον από το ηπειρωτικό Σύστημα μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων που συνδέουν το Λαύριο με την Σύρο και τη Σύρο με την Πάρο και τη Μύκονο. Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της διασύνδεσης των Κυκλάδων ελαφρύνεται ο λογαριασμός των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) κατά τουλάχιστον 80 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο, κάτι που σημαίνει ότι για την απόσβεση του έργου θα χρειαστούν μόλις τρία χρόνια και κάτι.

Ποια έργα διασυνδέσεων ετοιμάζονται να μπουν «στην πρίζα»;

Στη γραμμή αφετηρίας βρίσκονται οι κατασκευαστικές εργασίες για τη Β’ Φάση της Διασύνδεσης των Κυκλάδων, μετά την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων με τους αναδόχους των έργων. Το έργο αυτό, προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει τη διασύνδεση της Νάξου με την Πάρο και τη Μύκονο καθώς και την αναβάθμιση των υφιστάμενων διασυνδέσεων μεταξύ Εύβοιας, Άνδρου και Τήνου. Με την ολοκλήρωση του έργου στο τέλος του 2019 εξασφαλίζεται διπλή τροφοδότηση για Νάξο, Πάρο και Μύκονο. Η ενίσχυση της υφιστάμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Εύβοια διασφαλίζει διακίνηση ισχύος της τάξης των 170 MW προς τις διασυνδεδεμένες Κυκλάδες. Μεταφορική ικανότητα δηλαδή που επαρκεί για να καλύψει την ισχύ ζήτησης των νησιών αυτών.

Στη φάση της υλοποίησης έχει εισέλθει επίσης και η υποβρύχια διασύνδεση Κρήτης- Πελοποννήσου, η μεγαλύτερη στον κόσμο υποβρύχια-υπόγεια καλωδιακή διασύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος, με υποβρύχιο τμήμα 134 χλμ. και υπόγεια τμήματα 42 χλμ. Πρόκειται για έργο μεγάλης σημασίας όχι μόνο για το ίδιο το νησί (λόγω του μεγέθους του και των μεγάλων ηλεκτρικών φορτίων που χρειάζεται) αλλά και για την ελληνική οικονομία ευρύτερα (αφού η Κρήτη απορροφά το μεγαλύτερο μέρος των χρεώσεων ΥΚΩ). Το project, προϋπολογισμού 330 εκατ. ευρώ, προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί το α’ εξάμηνο του 2020 και θα συμβάλει καθοριστικά στην αξιόπιστη τροφοδότηση της Κρήτης, επιφέροντας παράλληλα ετήσιο οικονομικό όφελος της τάξης των 215 εκατ. ευρώ.

Η ολοκλήρωσή του θα αποτελέσει μεγάλο βήμα για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Κρήτης, η οποία θα θωρακιστεί πλήρως με την υλοποίηση της δεύτερης φάσης της διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα, τη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο στην ιστορία του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, ένα project προϋπολογισμού 1 δις. Ευρώ που προβλέπει την κατασκευή δυο υποθαλάσσιων καλωδίων συνεχούς ρεύματος, μήκους 340 χιλιομέτρων και μεταφορικής ικανότητας 1000 ΜW και αναμένεται να περατωθεί εντός του 2022.

Σε εξέλιξη βρίσκεται η αξιολόγηση των προσφορών που έχουν υποβληθεί για τη Γ΄ Φάση της Διασύνδεσης των Κυκλάδων, έργο ύψους 102 εκατ. Ευρώ που θα διασφαλίσει πλήρως την τροφοδότηση μεγάλου μέρους των Κυκλάδων για τις επόμενες δεκαετίες με την πόντιση δεύτερου υποβρυχίου καλωδίου μεταξύ Σύρου και Λαυρίου και την πλήρη απεξάρτηση από τους αυτόνομους σταθμούς παραγωγής. Το εν λόγω project έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2020, έχοντας επιταχυνθεί κατά δυο χρόνια σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό.

Υπάρχουν και άλλες διασυνδέσεις που σχεδιάζονται; Τι θα γίνει με τα Δωδεκάνησα;

Καθώς οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις αποτελούν έργα υψηλών τεχνικών και οικονομικών απαιτήσεων, ο σχεδιασμός τους γίνεται σε ορίζοντα πολλών ετών.

Η Διασύνδεση των Κυκλάδων θα κλείσει με την Δ’ Φάση. Με αυτή, στα Διασυνδεδεμένα Νησιά θα ενταχθούν η Σέριφος, η Μήλος, η Φολέγανδρος και η Σαντορίνη με την κατασκευή των αντίστοιχων Υποσταθμών και τη διασύνδεσή τους με υποβρύχια καλώδια 150 kV σε βρόχο Λαύριο – Σέριφος – Μήλος – Φολέγανδρος – Θήρα – Νάξος. Το έργο προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2024 με προϋπολογισμό που αγγίζει τα 386 εκατ. ευρώ. Με την πλήρη υλοποίηση και της Δ’ Φάσης, θα τεθούν σε ψυχρή εφεδρεία οι πετρελαϊκοί σταθμοί σε Σαντορίνη, Μήλο και Σέριφο. Απώτερος στόχος μέσα και από τις τέσσερις φάσεις είναι να αποξηλωθούν τελικά όλοι οι σταθμοί, διατηρώντας σε ψυχρή εφεδρεία μόνο τη μονάδα της Πάρου.

Τέλος, ο ΑΔΜΗΕ πραγματοποίησε πρόσφατα το πρώτο βήμα για το άνοιγμα του κύκλου μιας ακόμα μεγάλης νησιωτικής διασύνδεσης, αυτής των Δωδεκανήσων. Με βάση τα αποτελέσματα της τεχνικής διερεύνησης, ο ΑΔΜΗΕ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων προκρίνεται ως η καλύτερη λύση για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους. Ως σημείο σύνδεσης στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας προτείνεται το Κέντρο Υψηλής Τάσης Κορίνθου. Το δε σημείο σύνδεσης στα Δωδεκάνησα μπορεί να είναι στην Κω ή στην Ρόδο, με την πλάστιγγα να γέρνει προς τη δεύτερη λύση.