ΙΟΒΕ: Με ρυθμό 27,3% έτρεξαν οι επενδύσεις στη βιομηχανία το 2018

14:08 17/1/2019 - Πηγή: New Money

Του Στέλιου Μορφίδη

Σημαντική αύξηση των επενδυτικών δαπανών στο χώρο της μεταποίησης καταγράφει για το 2018 το ΙΟΒΕ δημοσιοποιώντας τα στοιχεία της τρίτης εκτίμησης στην οποία προέβη μετά την έρευνα επενδύσεων που διεξήγαγε το δίμηνο Οκτωβρίου - Νοεμβρίου. Το ίδρυμα μάλιστα προβαίνει στην εκτίμηση ότι του χρόνου οι επενδύσεις θα τρέξουν με ακόμα μεγαλύτερο ρυθμό.

Συγκεκριμένα οι επενδυτικές δαπάνες στο σύνολο της μεταποίησης την περασμένη χρονιά αναμενόταν να είναι 27,3% υψηλότερες με

τις αντίστοιχες του 2017. Τότε η ετήσια αύξηση που είχε καταγραφεί ήταν 15,4%. Για το 2019 προβλέπει αύξηση των επενδύσεων κατά 31,5%.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι περισσότερες επενδύσεις έγιναν στον τομέα «Τρόφιμα – Καπνός – Ποτά» και ακολούθησε ο τομέας των «Χημικών». Η ανοδική πορεία όμως δεν αφορά το σύνολο των κλάδων της μεταποίησης μιας και υπήρξαν τομείς, όπως ο «Μηχανολογικός Εξοπλισμός» όπου κατεγράφη αξιοσημείωτη μείωση σε σχέση με πέρυσι. Σύμφωνα με την έρευνα για του χρόνου «Τρόφιμα – Καπνός – Ποτά» θα συνεχίσουν να έχουν τα πρωτεία στις επενδύσεις ενώ «Χημικά» και «Λοιπές Βιομηχανίες» (βιομηχανίες Ξύλου, Χάρτου, Εκτυπώσεων – Εκδόσεων, Διυλιστηρίων, Πλαστικών-ελαστικών, Ηλεκτρικών Μηχανών, Επίπλων κ.α.) θα κινηθούν πτωτικά.

Πιο αναλυτικά, μεταξύ των βασικών βιομηχανικών κλάδων, στον κλάδο Μη Μεταλλικών Ορυκτών και τα Χημικά, προέκυψε από την έρευνα άνοδος για το 2018 της τάξης του 20% και 26,1% αντίστοιχα. Στα Τρόφιμα – Ποτά – Καπνός, κλάδος ο οποίος έχει σημαντικό ειδικό βάρος στον τομέα της βιομηχανίας, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων κατέληξαν σε άνοδο επενδυτικών δαπανών κατά 28,8%, ενώ στα Μη μεταλλικά προϊόντα κατά 21,5%.

Αντίθετα, πτώση επενδύσεων αναμενόταν στον κλάδο Μηχανολογικού εξοπλισμού (-29,6%), ενώ από τους υπόλοιπους βιομηχανικούς κλάδους, η επενδυτική δαπάνη προβλεπόταν μειωμένη πέρυσι κατά 15% στις Ηλεκτρικές μηχανές & συσκευές. Στη βασική μεταλλουργία αναμενόταν για το 2018 σημαντική άνοδος της επενδυτικής δαπάνης (+41%), όπως και στο Χαρτί και συναφή προϊόντα (22,3%). Στον αντίποδα, έντονη υποχώρηση επενδυτικών δαπανών το προηγούμενο έτος προέκυψε στις Εκτυπώσεις-Εκδόσεις (-47%), όπως επίσης στα Έπιπλα και λοιπές Βιομηχανίες (-49%).

Που πήγαν τα Κεφάλαια

Το επενδυτικό μείγμα των επιχειρήσεων αποτελούταν πρωτίστως από δαπάνες για Αντικατάσταση υφισταμένου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού (49%), ενώ έπονταν οι δαπάνες για Αύξηση παραγωγικής δυναμικότητας για ήδη παραγόμενα προϊόντα (19%) και εκείνες που κατευθύνονται προς τη διεύρυνση της παραγωγικής δυναμικότητας για νέα προϊόντα (18%). Οι δαπάνες για βελτίωση των μεθόδων παραγωγής που ήδη εφαρμόζονται (6%) αποτελούσαν τέταρτη προτεραιότητα, ενώ σε μικρή απόσταση ακολούθησαν οι δαπάνες για άλλους σκοπούς όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η ενίσχυση των συνθηκών ασφαλείας στην παραγωγική διαδικασία κλπ. (5%). Τελευταία στη σχετική λίστα βρέθηκε η εισαγωγή νέων παραγωγικών μεθόδων (2%).

Προβλέψεις για το 2019

Στην τρέχουσα έρευνα, οι επιχειρήσεις προέβησαν στην πρώτη πρόβλεψη για τις επενδυτικές δαπάνες τους κατά το 2019. Σύμφωνα με την εμπειρία των τελευταίων ετών, οι αρχικές προβλέψεις για το επίπεδο της επενδυτικής δραστηριότητας το επόμενο έτος τείνουν να υπερεκτιμούν την τελική πραγματική δαπάνη. Ως εκ τούτου, διαφέρουν αρκετά από τις επόμενες προβλέψεις που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκειά του. Επομένως, τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας θεωρείται ότι ενσωματώνουν ένα βαθμό αυξημένης αισιοδοξίας για την πορεία των επενδύσεων το προσεχές έτος. Δεδομένων των παραπάνω, βάσει των στοιχείων από την Έρευνα Επενδύσεων στη Βιομηχανία την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, οι σχετικές δαπάνες το 2019 προβλέφθηκε ότι θα ενισχυθούν έντονα, κατά 31,5%.

Η τάση δεν είναι ίδια σε όλους τους μεταποιητικούς κλάδους, ωστόσο είναι ανοδική στους περισσότερους εξ’ αυτών. Η μεγάλη ένταση της ανόδου σε ορισμένους από τους κλάδους καθόρισε και τη συνολική τάση. Αύξηση επενδύσεων το 2019 αναμένεται στα Τρόφιμα – Ποτά – Καπνός κατά 36,3%, στα Μη Μεταλλικά Ορυκτά (12,5%), στον Μηχανολογικό εξοπλισμό κατά 29% και στα Μεταλλικά προϊόντα, κατά 16,7%. Από την άλλη πλευρά, στα Χημικά προβλέφθηκε μείωση της δαπάνης (-8,4%), όπως και στη Βασική μεταλλουργία (-34%).

Επενδυτικές προτεραιότητες

Οι επενδυτικές προτεραιότητες για το 2019 έχουν την ίδια ιεράρχηση με εκείνη για το 2018, όμως η βαρύτητα που δίνεται στις κατηγορίες διαφέρει αισθητά από το προηγούμενο έτος. Έτσι, βάσει των πρόσφατων προβλέψεων, κύρια προτεραιότητα παραμένουν φέτος οι δαπάνες για αντικατάσταση του υφιστάμενου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού, αλλά σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από πέρυσι (70%). Έπονται οι δαπάνες για Αύξηση παραγωγικής δυναμικότητας για ήδη παραγόμενα προϊόντα (13%) και οι δαπάνες διεύρυνσης της παραγωγικής δυναμικότητας για νέα προϊόντα (9%). Οι δαπάνες για βελτίωση των μεθόδων παραγωγής που ήδη εφαρμόζονται ακολουθούν (4%), όπως και πέρυσι, ενώ σε μικρή απόσταση αναμένεται να βρίσκονται και το 2019 οι δαπάνες για άλλους σκοπούς (3%). Τελευταία στην κατάταξη για το νέο έτος έρχεται με το οριακό 1% η εισαγωγή νέων παραγωγικών μεθόδων.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις επενδύσεις

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τρέχουσας έρευνας, τόσο στο περασμένο έτος, όσο και το 2019, μόνο τρεις από τους οκτώ εξεταζόμενους παράγοντες επιδρούν με θετικό τρόπο στην επενδυτική δραστηριότητα των βιομηχανικών επιχειρήσεων, όπως εκτιμήθηκε και στην προηγούμενη έρευνα, για το 2017.

Βάσει των τιμών του συντελεστή σημαντικότητας για τους εξεταζόμενους παράγοντες, για το 2018 αλλά και για φέτος, προέκυψε ότι η προσδοκώμενη ζήτηση για προϊόντα και η συμβολή των τεχνολογικών εξελίξεων είναι δύο παράγοντες με την ισχυρότερη θετική επίδραση στις επενδυτικές αποφάσεις. Συγκεκριμένα, για το 2018 και το 2019, το 51% των ερωτηθέντων αποτίμησε την επίδραση της ζήτησης ως θετική ή πολύ θετική. Η συμβολή των τεχνολογικών εξελίξεων είναι ελαφρώς μικρότερης έντασης, με ένα 38% και 39% αντίστοιχα να την αποτιμά ως θετική ή πολύ θετική για φέτος και το επόμενο έτος (Διάγραμμα 2). Τα κέρδη της επιχείρησης, τα οποία μέχρι το 2016 ασκούσαν αρνητική επιρροή στην επενδυτική δραστηριότητα, προέκυψε από την πρόσφατη έρευνα ότι έχουν θετικό συντελεστή σημαντικότητας για το 2018 και υψηλότερο για το τρέχον έτος. Έτσι, η επίδρασή τους αποτιμήθηκε ως θετική ή πολύ θετική από το 32% και το 37% των επιχειρήσεων του δείγματος για το 2018 και το 2019 αντίστοιχα

Με εξαίρεση την ευρύτερη οικονομική κατάσταση (άλλοι λόγοι), οι υπόλοιποι ερευνώμενοι παράγοντες φαίνεται πως άσκησαν αρνητική επιρροή στα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων το 2018. Η επίδρασή τους στην επενδυτική δραστηριότητα της βιομηχανίας προβλέπεται να είναι στην ίδια κατεύθυνση το 2019, με παραπλήσια ένταση. Συγκεκριμένα, η επίδραση των κινήτρων για επενδύσεις στην επενδυτική δραστηριότητα αποτιμήθηκε ως επί το πλείστον αρνητική σε αμφότερα τα εξεταζόμενα έτη, με μεγαλύτερη ένταση το 2019, ενώ η διαθεσιμότητα και το κόστος κεφαλαίων ακολουθούν στη σχετική κατάταξη, με το ποσοστό που τα αξιολογεί αρνητικά να διαμορφώνεται στο 28% το 2018 και στο 27% για φέτος. Έντονα αρνητική είναι διαχρονικά η επίδραση της φορολογίας κερδών, με το 57% και 56% των ερωτηθέντων να θεωρεί το επίπεδο της φορολογίας αποτρεπτικό για επενδύσεις στο προηγούμενο και το τρέχον έτος αντίστοιχα. Στις αρνητικές επιδράσεις επί των επενδυτικών σχεδίων των βιομηχανικών επιχειρήσεων διατηρεί σταθερά τα τελευταία έτη την πρωτοκαθεδρία η οικονομική πολιτική στο σύνολό της, με διαφορά όμως πλέον από τη φορολόγηση των κερδών. Συγκεκριμένα, το 64% των ερωτώμενων το 2018 έκρινε την επίδρασή της ως αρνητική ή πολύ αρνητική, ποσοστό το οποίο μειώνεται ελαφρά για το 2019 (61%).

Η κατάσταση στην Ευρώπη

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι πλέον πρόσφατες εκτιμήσεις για την τάση των επενδύσεων το 2018 είναι θετικές, τόσο στην Ευρωζώνη, όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα, εκτιμήθηκε ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας πέρυσι κατά 6% στην ΕΕ και 6,4% στην Ευρωζώνη.

Οι προσδοκίες για το 2019 είναι και πάλι θετικές και περίπου στα ίδια επίπεδα με τις πρόσφατες για το 2018. Στο σύνολό τους οι επενδυτικές δαπάνες στη βιομηχανία προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά 6,1% στην ΕΕ και 7,2% στην Ευρωζώνη.