Καλλιτσάντσης (Ελλάκτωρ): Οι ιδιώτες να σχεδιάζουν και να χρηματοδοτούν μεγάλα έργα υποδομών

07:53 4/3/2019 - Πηγή: New Money

Της Μαριάννας Τζάννε

Αλλαγή του μοντέλου παραγωγής των έργων στην Ελλάδα, λόγω της δραματικής συρρίκνωσης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και των κοινοτικών πόρων, προτείνει ο διευθύνων Σύμβουλος της Ελλάκτωρ κ. Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, με σκοπό να αντιμετωπιστούν ο κατακερματισμός των έργων και οι υψηλές εκπτώσεις. Μιλώντας στο 4ο οικονομικό φόρουμ των Δελφών, ο επικεφαλής του ισχυρού ομίλου υποδομών, πρότεινε ένα νέο τρόπο χρηματοδότησης

και υλοποίησης έργων με ιδιωτικά κεφάλαια, σύμφωνα με τον οποίο, οι ιδιώτες θα προτείνουν, θα σχεδιάζουν και θα υλοποιούν ένα έργο.

Ο κ. Καλλιτσάντσης ανέλυσε την επιλογή των «Πρότυπων Προτάσεων» (UnsolicitedProposals), επισημαίνοντας πως πρόκειται για μία λύση που εφόσον σχεδιαστεί κατάλληλα, μπορεί μόνο όφελος να προσφέρει, καλώντας την πολιτεία να εξετάσει τη συγκεκριμένη λύση και να διαμορφώσει το απαιτούμενο θεσμικό πλαίσιο.

«Μπορεί όλοι να θέλουμε έργα υποδομών αλλά η σκληρή αλήθεια είναι πως ούτε το ελληνικό δημόσιο έχει πλέον την οικονομική δυνατότητα να υλοποιήσει όσα είναι αναγκαία, ούτε οι κοινοτικοί πόροι διοχετεύονται κατά προτεραιότητα στη χώρα μας πια» επισήμανε κατά την ομιλία του, ο κ. Καλλιτσάντσης.

Όπως σημείωσε, το υπουργείο Οικονομικών στον προϋπολογισμό του 2019, προβλέπει μόλις 1,8 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για τον τομέα των υποδομών και των μεταφορών. Από αυτά 1,6 δις. είναι χρήματα από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ε.Ε., ενώ μόλις 204 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από εθνικούς πόρους. «Κανονικά τα 1,8 δις ευρώ δεν φτάνουν ούτε για τη συντήρηση των υπαρχόντων έργων, όχι προφανώς για νέα έργα» επισήμανε η διοίκηση της Ελλάκτωρ.

Ιδιαίτερα επικριτικός στάθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας και στον τρόπο με τον οποίο ιεραρχούνται και δημοπρατούνται τα έργα, φωτογραφίζοντας την κατάληξη του Πάτρα-Πύργος αλλά και πλήθος άλλων συμβάσεων που γκρεμίστηκαν λόγω των παράλογων εκπτώσεων. «Έργα που κατακερματίζονται με μικρές συμβάσεις, όπου δίνονται εκπτώσεις 50% ή και παραπάνω, από επιχειρήσεις που δεν μπορούν να ανταποκριθούν ούτε τεχνικά ούτε οικονομικά, και όλα αυτά με τη δικαιολογία ότι το δημόσιο υλοποιεί τα έργα φθηνά. Τα έργα όμως εγκαταλείπονται στη μέση, επειδή οι ανάδοχοι πτωχεύουν και καθυστερούν, γίνονται κακότεχνα και τελικά πέραν του ότι κοστίζουν πολύ περισσότερο στον Έλληνα πολίτη, τελματώνουν και δεν παρέχουν το ζητούμενο όφελος για την εθνική οικονομία».

Πώς δουλεύουν οι Πρότυπες Προτάσεις;

Εν αντιθέσει με τον κλασσικό τρόπο παραγωγής των έργων όπου το κράτος σχεδιάζει, αναπτύσσει και αναθέτει έργα κατόπιν διαγωνισμών, στην περίπτωση των Πρότυπων Προτάσεων, ο ιδιώτης είναι εκείνος που διαμορφώνει μία πρόταση για ένα έργο που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν εντάσσεται στον κρατικό σχεδιασμό, αρκεί η πρόταση να είναι ανταποδοτική για να είναι και χρηματοδοτήσιμη. Με βάση την διαδικασία που περιέγραψε ο κ. Καλλιτσάντσης, ο ιδιώτης, μπορεί να υποβάλει σε ειδική υπηρεσία του αρμόδιου Υπουργείου που θα είναι επιφορτισμένη με την αξιολόγηση Πρότυπων Προτάσεων, μία προκαταρκτική προμελέτη βιωσιμότητας, σε συνεργασία και με οικονομικό σύμβουλο καθώς κι ένα οδικό χάρτη με όλα τα στάδια, όπως κι ένα σχέδιο χρηματοδότησης, το οποίο μπορεί να προβλέπει ακόμα και μηδενική συμβολή από το κράτος.

Εν συνεχεία, εφόσον η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου κρίνει πως η Πρότυπη Πρόταση εναρμονίζεται με το αναπτυξιακό πρόγραμμα της χώρας στον τομέα των υποδομών και δημιουργεί οφέλη, μπορεί να ζητήσει από τον προτείνοντα να την εξειδικεύσει, υποβάλλοντας προμελέτες και αναλυτικό οδικό χάρτη, καθώς και επιστολές δέσμευσης από χρηματοδοτικούς οργανισμούς.

Το υπουργείο δρομολογεί μία διαγωνιστική διαδικασία με ΣΔΙΤ ή το μοντέλο των παραχωρήσεων. Εάν κατά την διαγωνιστική διαδικασία, μειοδότης ανακηρυχθεί όχι αυτός που έχει καταθέσει την Πρότυπη Πρόταση αλλά κάποιος ανταγωνιστής του, τότε προβλέπονται δύο λύσεις. Είτε ο ανάδοχος του έργου αναλαμβάνει να αποζημιώσει τον Προτείνοντα για το κόστος των μελετών και της προπαρασκευής, είτε στον Προτείνοντα προσφέρονται άλλα κίνητρα όπως γι παράδειγμα δικαίωμα προαίρεσης. Έχει δηλαδή τη δυνατότητα να αναλάβει το έργο αν είναι διατεθειμένος να δώσει την ίδια προσφορά με αυτή που αναδείχθηκε ως μειοδότρια στο διαγωνισμό από τον ανταγωνιστή του.

Αναφερόμενος ο κ. Καλλιτσάντσης, στα πλεονεκτήματα αυτού του μοντέλου τόνισε ότι έτσι υλοποιούνται χρήσιμα έργα υποδομών με ιδιωτικά κεφάλαια, χωρίς δέσμευση πόρων του δημοσίου και παράλληλα ότι αναδεικνύονται έργα με αναπτυξιακά κριτήρια και διασφαλισμένη χρηματοδότηση από διεθνείς και εγχώριους χρηματοοικονομικούς φορείς.
Επιπλέον υποστήριξε ότι με αυτό τον τρόπο εξοικονομείται και χρόνος. Είναι χαρακτηριστικό ότι για ένα έργο στην Ελλάδα από τη στιγμή που ξεκινάει ο σχεδιασμός του μέχρι τη στιγμή που αρχίζουν οι εκσκαφές μεσολαβούν πάνω από 60 μήνες, όταν ο μέσος αντίστοιχος χρόνος για έργα μέσω Πρότυπων Προτάσεων στην Ιταλία περιορίζεται σε 12-18 μήνες.