Κάντε μεταρρυθμίσεις αντί διαχείριση

07:11 11/5/2021 - Πηγή: New Money

Οι αποφάσεις που παίρνει ή μάλλον καλύτερα που καλείται να πάρει η κυβέρνηση σήμερα θα καθορίσουν το μέλλον της χώρας για πολλά χρόνια λόγω της ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας συγκυρίας στην οποία βρισκόμαστε. Ταυτόχρονα, θα καθορίσουν την υστεροφημία των πολιτικών που συμμετέχουν στην κυβέρνηση σε αυτή τη συγκυρία.

Προς το παρόν δείχνουν ότι είναι μάλλον καλοί διαχειριστές και ως τέτοιοι θα καταγραφούν στην Ιστορία αν συνεχίσουν έτσι. Ομως το ζητούμενο είναι να γίνουν κάτι περισσότερο από αυτό, να γίνουν δηλαδή μεταρρυθμιστές.

Μέχρι στιγμής μόνο ένας το έχει πετύχει αυτό, ο Κυριάκος Πιερρακάκης,

ο οποίος εκμεταλλευόμενος την αδράνεια των οπισθοδρομικών συνδικάτων του Δημοσίου, που δεν μπόρεσαν λόγω κορωνοϊού να εμποδίσουν την εισαγωγή των ηλεκτρονικών διαδικασιών στις σχέσεις πολίτη – Δημοσίου, κατάφερε να περιορίσει την εμπλοκή της γραφειοκρατίας στις καθημερινές συναλλαγές του πολίτη με το Δημόσιο. Τεράστια μεταρρύθμιση, ευχόμαστε να συνεχιστεί.

Το ζητούμενο όμως είναι να γίνουν ανάλογες μεταρρυθμιστικές τομές σε όλα τα υπουργεία – και κυρίως στο υπουργείο Οικονομικών.

Ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας τα έχει πάει καλά στην προσπάθεια στήριξης του ιδιωτικού τομέα τον καιρό της πανδημίας. Εκμεταλλεύτηκε σωστά τη χαλάρωση των απαιτήσεων της Ε.Ε. για δημοσιονομική πειθαρχία, μοίρασε χρήμα για να στηρίξει επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες, διαχειρίστηκε εξ όσων ξέρουμε μέχρι σήμερα ικανοποιητικά τα δημόσια οικονομικά μέσα σε μια δύσκολη συγκυρία. Το ίδιο και το επιτελείο του.

Ομως αυτά είναι τα εύκολα. Η χαλάρωση των απαιτήσεων της Ε.Ε. είναι βούτυρο στο ψωμί του κάθε πολιτικού, το να μοιράζεις χρήμα είναι εύκολο, κανείς δεν θέλει να εφαρμόσει λιτότητα, ούτε να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα. Και κατά πάσα πιθανότητα κανείς δεν θα το ζητήσει αυτό από την κυβέρνηση ούτε φέτος, ούτε την επόμενη χρόνια. Η χαλαρότητα θα συνεχίσει να επικρατεί παγκοσμίως, οι στηρίξεις θα υπάρχουν, οι πολιτικοί θα ζουν μια χρυσή περίοδο όπου μάλλον θα δίνουν παρά θα παίρνουν λεφτά από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Θα έρθει και η ανάπτυξη, θα ανέβει και το χρηματιστήριο, η κυβέρνηση θα μπορεί να πανηγυρίζει για τα επίτευγματά της.

Και πάλι, όμως, το ζητούμενο δεν είναι αυτό. Το ζητούμενο είναι να εφαρμόσει τώρα μεταρρυθμιστικά μέτρα που θα εξασφαλίσουν βιώσιμη ανάπτυξη διαρκείας για δεκαετίες.

Τέτοιες αποφάσεις δεν έχει πάρει ακόμη. Εχει δώσει δείγματα ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση, επιθυμεί τη μείωση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών που διαλύουν επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά όλα τα κάνει με μια διστακτικότητα. Δεν δείχνει την απαιτούμενη γενναιότητα. Δεν παίρνει μακρόπνοα μέτρα, παίρνει μέτρα βραχυχρόνιας επίδρασης, ενώ θα έπρεπε να σχεδιάζει από τώρα έχοντας το βλέμμα τρία με πέντε χρόνια μπροστά, αν όχι περισσότερα.

Για παράδειγμα, τα φορολογικά μέτρα που λαμβάνονται για τις επιχειρήσεις. Πράγματι μειώνουν τη φορολογική επιβάρυνση, αλλά προσωρινά και λίγο. Η μείωση της προκαταβολής φόρου είναι θετικό μέτρο, αλλά αν έδινε κίνητρα για προσλήψεις και επενδύσεις με αντάλλαγμα την περαιτέρω μείωση της προκαταβολής, όπως προτείνει η Ελληνική Ενωση Επιχειρηματιών (ΕΕΝΕ), θα ήταν καλύτερα. Θα ήταν καλύτερα διότι θα αυξάνονταν οι προσλήψεις και οι επενδύσεις στη βιομηχανία. Και τι θα έχανε το Δημόσιο; Ουσιαστικά τίποτα. Θα είχε μια μικρή απώλεια εσόδων φέτος και μεγάλη αύξηση εσόδων από την επόμενη χρονιά.

Το ίδιο αποτέλεσμα θα είχαν και τα άλλα μέτρα που προτείνουν οι επιχειρηματίες, δηλαδή η απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές για την αύξηση των μισθών. Σήμερα αν κάποιος επιχειρηματίας θέλει να δώσει αύξηση ας πούμε 100 ευρώ σε έναν μισθό θα επιβαρυνθεί περίπου με 200, οπότε δεν τα δίνει. Αν η αύξηση 100 ευρώ σήμαινε αύξηση του κόστους για την εταιρεία μόνο 100 ευρώ, πολλοί θα την έδιναν. Και αν την έδιναν, το Δημόσιο θα κέρδιζε, διότι ο εργαζόμενος θα αύξανε το εισόδημά του, την κατανάλωσή του, τον ΦΠΑ που πληρώνει καταναλώνοντας και το ΑΕΠ της χώρας θα μεγάλωνε λόγω αυξημένης κατανάλωσης. Το Δημόσιο και η οικονομία ολόκληρη θα είχαν όφελος. Τα δε ασφαλιστικά ταμεία δεν θα έχαναν κάτι, απλώς για έναν χρόνο δεν θα εισέπρατταν (για φέτος) την επιπλέον εισφορά, αλλά θα την εισέπρατταν από τον ερχόμενο χρόνο και για πάντα. Οφελος για όλους.

Το ίδιο αποτέλεσμα θα είχε και η άλλη πρόταση της ΕΕΝΕ, το να επεκταθεί σε 18 μήνες η απαλλαγή των νέων προσλήψεων από τις ασφαλιστικές εισφορές αντί των 6 μηνών που είναι σήμερα. Δεν χάνουν τίποτα ούτε το Δημόσιο ούτε το ασφαλιστικό ταμείο διότι το μέτρο αυτό θα προκαλούσε έκρηξη προσλήψεων σε μια εποχή όπου η ανεργία είναι μάστιγα. Ο εργοδότης σκέπτεται πολύ να προσλάβει κάποιον όταν πρέπει να πληρώνει για το Δημόσιο άλλα τόσα όσα είναι ο μισθός του εργαζόμενου. Οι 6 μήνες είναι λίγοι για την απαλλαγή, ουσιαστικά είναι τόσο δειλό το κίνητρο που δεν είναι κίνητρο. Αν η κυβέρνηση τη νομοθετούσε για 18 μήνες, θα έβλεπε μαζικές προσλήψεις.

Χρειάζεται δηλαδή περισσότερο θάρρος στις σημερινές αποφάσεις όχι για άλλον λόγο, αλλά επειδή η συγκυρία της παγκόσμιας δημοσιονομικής χαλάρωσης επιτρέπει αποκλίσεις. Είναι ευκαιρία να την εκμεταλλευτούμε με στόχο ένα πολύ μεγάλο όφελος για σειρά ετών από την ανάπτυξη που μπορεί να φέρουν τέτοια θαρραλέα μέτρα.

Τα σημερινά μέτρα είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά θα έπρεπε να είναι πιο θαρραλέα λόγω της συγκυρίας που ευνοεί τις μεταρρυθμίσεις. Ετσι, και οι ίδιοι οι πολιτικοί θα είχαν όφελος διότι θα καταγράφονταν ως μεταρρυθμιστές αντί ως απλοί διαχειριστές.