Μισό δισ. επιπλέον για τα... μάτια της «Αριάδνης»

16:08 21/2/2019 - Πηγή: New Money

Σωρεία αναπάντητων ερωτημάτων αφήνει η στάση που τηρεί το ΥΠΕΝ σχετικά με τη μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης, αν όπως διαρρέεται αναφορικά με το περιεχόμενο της επιστολής Γιώργου Σταθάκη προς τον Επίτροπο Κανιέτε, το έργο απεντάσσεται από το πλαίσιο των ΕΚΕ αποποιούμενο σημαντικής Ευρωπαϊκής επιδότησης από το ταμείο του CEF.

Σε επιστολή του στις 12 Φεβρουαρίου, ο υπουργός Ενέργειας προειδοποίησε τον Ισπανό επίτροπο ότι εάν η κοινοπραξία EuroAsia Interconnector,

που είναι ο φορέας υλοποίησης του διασυνοριακού έργου από το Ισραήλ μέχρι την Αττική, δεν αναγνωρίσει την θυγατρική του ΑΔΜΗΕ «Αριάδνη Interconnection» ως επίσημο φορέα υλοποίησης του τμήματος Αττική - Κρήτη, τότε η Ελλάδα θα αποσύρει τη στήριξή της στο έργο ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI).

Τετράκις ερωτηθείς από την Κομισιόν, ο κ. Σταθάκης ως πολιτικός προϊστάμενος του ΥΠΕΝ και κάτω από την ασφυκτική πίεση των ουκ ολίγων ανοικτών θεμάτων του υπουργείου του με την «DG Energy», φανέρωσε τελικά τις εδώ και καιρό φημολογούμενες προθέσεις της Ελληνικής πλευράς να υλοποιήσει το έργο ως εθνικό, με ότι αυτό συνεπάγεται και με αυξημένο κόστος υλοποίησης που αγγίζει το μισό δις ευρώ.

Την ίδια απάντηση θα κληθεί σύντομα να δώσει και στον Κύπριο ομόλογο του Γιώργο Λακκοτρύπη, ο οποίος με αγωνιώδη επιστολή του τον περασμένο Οκτώβριο ζητούσε να μάθει αν αποσύρεται η Ελληνική πλευρά από την συμφωνία που συνήψε η ΡΑΕ με την Κυπριακή ΡΑΕΚ για τον διαμοιρασμό του κόστους υλοποίησης του EuroAsia Interconnector, αφήνοντας την Κύπρο ως την τελευταία μη συνδεδεμένη στο Ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο χώρα από το σύνολο των 28 κρατών μελών.

Σειρά ερωτημάτων που αφορούν το επιπλέον κόστος που καλείται να επωμιστεί ο Έλληνας καταναλωτής, κατέθεσε στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου και ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ Γιάννης Μανιάτης, ζητώντας την άμεση κατάθεση των επίμαχων επιστολών Κανιέτε, Λακκοτρύπη και Σταθάκη, αλλά και το σκεπτικό των χειρισμών της κυβέρνησης στη Βουλή αφού άριστοι γνώστες της αγοράς αμφισβητούν την οικονομικότητα της ένταξης της Αριάδνης στον αναπτυξιακό νόμο.

Βάσει της Διασυνοριακής Ρυθμιστική Απόφασης – CBCA – που υπεγράφη μεταξύ ΡΑΕ και ΡΑΕΚ τον Μάρτιο του 2017, η κοινοπραξία EuroAsia Interconnector σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ καλούντο να υλοποιήσουν το έργο με συνολικές κεφαλαιουχικές δαπάνες της τάξεως του ενός δισ. ευρώ εντός του πλαισίου των ΕΚΕ, με το αρχικό ύψος της Ρυθμιστική Βάσης να ανέρχεται στα 770 εκ. ευρώ, και το εναπομείναν κόστος κατασκευής να επιδοτείται από το Ευρωπαϊκό ταμείο «Συνδέοντας την Ευρώπη» - CEF.

Η κατά τα φαινόμενα ειλημμένη απόφαση του ΥΠΕΝ για υλοποίηση της διασύνδεσης ως εθνικό έργο, αποποιείται αυτής της Ευρωπαϊκής επιδότησης από το ταμείο του CEF, ύψους ~355 εκ. ευρώ. Ως αποτέλεσμα, η ΡΑΕ καλείται να αυξήσει την Ρυθμιστική Βάση κατά ~230 εκ. ευρώ για την υλοποίηση ενός εθνικού έργου με κόστος που αγγίζει το 1,0 δισ. ευρώ. Καλείται επίσης να παραχωρήσει στον ανάδοχο, δηλαδή την εταιρεία ειδικού σκοπού που έχει ιδρύσει ο ΑΔΜΗΕ, υψηλότερο κόστος κεφαλαίων – WACC – για να καταστήσει ένα εθνικό έργο με τις ίδιες δυνατότητες μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, χρηματοδοτήσιμο.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις ανεξάρτητων αναλυτών, η αυξημένη απόδοση κεφαλαίου που παραχωρείται επί μεγαλύτερης Ρυθμιστικής Βάσης θα κοστίσει στον χρήστη του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Ελλάδος ~739 εκ. ευρώ επιπλέον κατά την διάρκεια ωφέλιμης ζωής του έργου, που αντιστοιχεί με τουλάχιστον ~456 εκ. ευρώ επιπλέον σε παρούσες αξίες. Δηλαδή ένα ποσό κοντά στο συνολικό κόστος κατασκευής της διασύνδεσης των Κυκλάδων, και της Κρήτης με την Πελοπόννησο, μαζί.
Ταυτόχρονα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμέσου των πρόσφατων επιστολών της, επιστείνει την προσοχή στο ΥΠΕΝ σχετικά με τις αποφάσεις του εθνικού ρυθμιστή ενέργειας επί του θέματος, οι οποίες φέρονται να παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τα ΕΚΕ. Σύμφωνα πάντα με καλά ενημερωμένες πηγές από τις Βρυξέλες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να κινήσει διαδικασία παραβίασης - «infringement» του Κανονισμού των ΕΚΕ κατά της Ελλάδας, ένεκα της μονομερούς και χωρίς την προηγούμενη έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, απευθείας ανάθεσης του έργου στην «Αριάδνη Interconnection».

Αυτό ενδεχόμενος να νομιμοποιούσε τους εμπλεκόμενους φορείς να αξιώσουν αποζημιώσεις και να λάβουν νομικά μέτρα που δύναται να μπλοκάρουν το έργο. 'Ένα σενάριο εφιαλτικό, τόσο για την Κρήτη, όσο και για τον καταναλωτή που συνεχίζει να πληρώνει αυξημένο κόστος - περί τα 800 εκ. ευρώ - για τις ΥΚΩ. Όχι, δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας, το ενδεχόμενο ανεπάρκειας τροφοδοσίας της Κρήτης είναι πλέον ορατό.

Όσο για το ενδεχόμενο συγχρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, «άνθρακας ο θησαυρός» αφού δεν προβλέπονται κονδύλια για ηλεκτρικές διασυνδέσεις στο έτος 2019, που μεταξύ μας, ακόμα και αν υπήρχαν, δεν θα ήταν καθόλου βέβαιη η στήριξη που απαιτείται από το DG COMP και το DG REGIO μετά και την καταγγελία παραβίασης του κανονισμού για το ίδιο έργο από το DG Energy.

Σίγουρα η αξιοπιστία της Ελλάδος έναντι των εταίρων της στο ΕΚΕ - Κύπρου και Ισραήλ έχει δει καλύτερες μέρες, δεχόμενη σήμερα καίρια πλήγματα που πιθανόν να επηρεάσουν και άλλα έργα κοινού ενδιαφέροντος των τριών όπως είναι ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed. Ιδιαίτερα δε για την Κύπρο, το έργο της διασύνδεσής είναι μείζονος σημασίας, αφού την διασυνδέει με το Ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο προτού εξαρτηθεί από την Τουρκία μέσω διασύνδεσης του κατεχόμενου Βορρά της. Άλλωστε, σε αυτές τις επιπτώσεις αναφερόταν και ο επίτροπος Κανιέτε στις πρόσφατες επιστολές του προς τον κ. Σταθάκη.

Ειρήσθω εν παρόδω και σύμφωνα πάντα με καλά ενημερωμένες πηγές, το MoU που υπεγράφη μεταξύ EuroAsia και ΑΔΜΗΕ που προέβλεπε την από κοινού ίδρυση εταιρείας ειδικού σκοπού στην οποία ο ΑΔΜΗΕ θα κατείχε πλειοψηφικό πακέτο με τουλάχιστον 51% των μετοχών – αναλογία που έχει σαφώς αποδεχτεί η Euroasia - και την μεταβίβαση του συνόλου των υποδομών του έργου στον ΑΔΜΗΕ μετά την ηλέκτριση του καλωδίου, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του CBCA. Αρά εύλογα κάποιος αναρωτιέται γιατί το ΥΠΕΝ να επιμένει να το καταργήσει επικαλούμενο την ανάγκη ελέγχου της εταιρείας ειδικού σκοπού από τον ΑΔΜΗΕ, από την στιγμή που αυτή διασφαλίζεται εκ των προτέρων.

Φημολογείται ότι η Κυπριακών συμφερόντων κοινοπραξία Euroasia δεν έχει τα λεφτά για την άμεση συμμετοχή της στο μετοχικό κεφάλαιο του SPV, και γ' αυτό προφανώς η Ελληνική πλευρά τραβάει το δρόμο της. Αυτό όμως που δεν είναι προφανές, είναι γιατί κάποιος να μην θέλει το ζεστό, και κυρίως τζάμπα, χρήμα της Κομισιόν. Πως είναι δυνατόν να αποστερείται από τους Έλληνες φορολογούμενους μια τέτοια χρηματοδότηση με δικαιολογία την όποια αδυναμία της Euroasia;

Τα ερωτήματα που πλανώνται για τις αποφάσεις της ΡΑΕ και του ΥΠΕΝ είναι πολλά, αυτό όμως που αμφότεροι θα κληθούν να απαντήσουν, είναι το πως μπορεί ο εθνικός ρυθμιστής ενέργειας και το ΥΠΕΝ να επιτρέπουν σε έναν εποπτευόμενο οργανισμό παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας που ελέγχεται από το Ελληνικό Δημόσιο όπως είναι ο ΑΔΜΗΕ, να παίρνει επενδυτικές αποφάσεις με γνώμονα οτιδήποτε άλλο εκτός από το δημόσιο συμφέρον.