Ο "Mr. PSI", τα ομόλογα πολιτισμού και το «πακέτο Δημοκρατίας»

12:48 13/2/2017 - Πηγή: New Money

Ο δαιμόνιος Robert C.Apfel, ο επονομαζόμενος και "Mr. PSI", άφησε πίσω του μια βαριά παρακαταθήκη όχι στα ομόλογα αλλά στον ... Πολιτισμό- πιό συγκεκριμένα, στις δυνατότητες αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας (ξεκινώντας απο την Αθήνα) με σύγχρονο αμπαλάζ και πολλαπλούς τρόπους χρηματοδότησης έξυπνων και κερδοφόρων ιδεών.

Ο Apfel ερχόμενος στην ελληνική πρωτεύουσα για να ασχοληθεί με το PSI βρήκε την ευκαιρία να δει με τα δικά του μάτια και να διαπιστώσει τον απέραντο πλούτο πολιτιστικού αποθέματος που διαθέτει

αυτή η χώρα – π.χ μνημεία, έννοιες, σύμβολα – αλλά και να σκεφθεί τρόπους για να "πωληθεί" ένα τυποποιημένο προϊόν σύγχρονων προδιαγραφών σε ένα εκταταμένο δίκτυο έτοιμων πωλητών στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

Οσοι μίλησαν μαζί του το εξάμηνο περίπου που έμεινε στην Αθήνα έχουν να λενε για τον τρόπο που προσέγγιζε τα πράγματα και έφτιαχνε λύσεις που θα μπορούσαν κάτω απο προύποθέσεις να δουλέψουν όπως για παράδειγμα το project για την Ακαδημία Πλάτωνος όπου θα μπορούσε να βρει "πωλητές" στο δίκτυο των διδασκόντων στα Κολλέγια και τα Πανεπιστήμια των ΗΠΑ στον τομέα των Κλασσικών Σπουδών. Μάλιστα, ο Apfel είχε παθιαστεί τόσο πολύ με την ιδέα έτσι ώστε προσπαθούσε να αποκτήσει ένα απο τα πολυώροφα κτήρια της Λεωφ. Αθηνών ( σήμερα στεγάζει εισηγμένη εταιρεία) για να φιλοξενεί ένα "θερινό σχολείο" του Πανεπιστημίου Harvard.

Τότε, ελάχιστοι είχαν ενθουσιαστεί με τις ιδέες του "Mr.PSI". Μάλιστα, ο τοτε αρμόδιος επί του Πολιτισμού υπουργός τον άφηνε να ξεροσταλιάζει έξω απο το γραφείο του. Μετά πολλά ο Apfel μαθαίνοντας οτι ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας είχε περάσει απο την γενική διεύθυνση του ΙΟΒΕ πήγε στα γραφεία του Ινστιτούτου και βρήκε κατανόηση και ανταπόκριση. Παράλληλα, ο Apfel έκανε δύο κινήσεις: Μια χορηγία στο ΙΟΒΕ ενός σημαντικού ποσού για να ξεκινήσει μια έρευνα αλλά και την μετάκληση των στελεχών της νεουρκέζικης διεθνούς εμβέλειας φίρμας Ralph Appelbaum Associates (RAA) στην Αθήνα. Καρπός αυτών των πρωτοβουλιών του μια ειδική μελέτη του ΙΟΒΕ με το πλέγμα των δράσεων που πρότεινε η RAA.

Πάντως, ο Apfel έφυγε απο την Αθήνα με μια ανικανοποίητη ιδέα στις αποσκευές του: Ενα ελληνικής έκδοσης "ομόλογο πολιτισμού" για τουρίστες υψηλών προδιαγραφών που θα έδιναν την δυνατότητα εφ΄όρου ζωής στους αγοραστές του σε πρόσβαση μιας σειράς προνομιακών υπηρεσιών – απο δωρεάν είσοδο στα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους μέχρι αποκλειστικά αναμνηστικά κλπ. Η ιδέα του έχει διαχρονική αξία και μάλλον θα επανέλθει. Μπορεί να μην είναι ο ιδρυτής και ιδιοκτήτης της Bond Com αλλά ένας ελληνικός φορέας.

Ολα αυτά συνέβησαν το 2012. Τότε και η εταιρεία RAA ανέλαβε δράση. Το πλέγμα των προτάσεων της παρουσιάσθηκε σε έκδοση του ΙΟΒΕ με τον γενικό τίτλο «Η επίδραση στην Ελληνική Οικονομία από την αξιοποίηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς»( ΙΟΒΕ, "Η Ελληνική Οικονομία" τεύχος 04/12, σελ.111).

Σε αυτό το πακέτο των προτάσεων ξεχωρίζει το λεγόμενο Νέο Μουσείο της Δημοκρατίας. Πιο συγκεκριμένα, επισημαίνονται τα εξής: «Για τη σηματοδότηση ενός σημαντικού σημείου εισόδου στην Αγορά, ένα νέο μουσείο θα "ζωντανέψει" ιστορίες συνυφασμένες με το χώρο, οι οποίες σήμερα δεν είναι γνωστές στον επισκέπτη – από τον ιδιοφυή μηχανισμό επιλογής των δικαστών, μέχρι τη δραματική δίκη του Σωκράτη, με τον πλούτο της καθημερινής ζωής να επικεντρώνεται γύρω από τις Στοές. Θα μπορούσε επίσης να γίνει ο χώρος μιας ετήσιας τελετής παράδοσης ενός βραβείου για την προώθηση των δημοκρατικών αξιών, όπως η ετήσια τελετή για το βραβείο Ελευθερίας της Σκέψης "Αντρέι Ζαχάρωφ" του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

Αναλυτικά οι προτάσεις του Applebaum:* Έθνος Ψηφιακής Κληρονομιάς: Οι ψηφιακές υπηρεσίες μπορούν να συμβάλλουν στη διάδοση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, προσφέροντας σημαντικές πληροφορίες τόσο στους επισκέπτες μιας περιοχής (πρόσβαση μέσω φορητού υπολογιστή, ταμπλέτας ή «έξυπνου τηλεφώνου») όσο και για ερευνητικούς σκοπούς (π.χ. τριτοβάθμια εκπαίδευση, εργασίες φοιτητών και μαθητών κ.ά.).* Ακρόπολη: Ημέρα και νύχτα. Στην περιοχή του σημερινού εκδοτηρίου εισιτήριων και αναψυκτηρίου θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα νέο Κέντρο Υποδοχής Επισκεπτών, σχεδιασμένο σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Ψηφιακές ενημερώσεις (με πρόσβαση μέσω κινητού τηλεφώνου ή ταμπλέτας) θα παρέχουν πρόσθετη ερμηνεία, και θα μπορούν να περιλαμβάνουν επιλογές για συγκεκριμένα ενδιαφέροντα (όπως Έλληνες Θεοί, εργασίες συντήρησης ή αυθεντικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά). Τέλος, με νυκτερινή λειτουργία του χώρου και την εγκατάσταση ενός οπτικοακουστικού θεάματος θα εμπλουτιστεί η εμπειρία των επισκεπτών και θα δημιουργηθεί ισχυρό κίνητρο στους επισκέπτες να παρατείνουν την επίσκεψή τους για μια ακόμη νύχτα, με σημαντικές ευεργετικές επιπτώσεις στην τουριστική κίνηση της ευρύτερης περιοχής.* Υπόγεια Έκθεση Μουσείου Ακρόπολης: στο Μουσείο της Ακρόπολης θα ολοκληρωθεί η υπόγεια υπαίθρια έκθεση που είναι σήμερα ημιτελής και μη προσβάσιμη στο κοινό. Αυτή θα περιλαμβάνει τα θεμέλια αρχαίων δρόμων, κατοικιών, ιδιωτικών και δημόσιων λουτρών, εργαστηρίων, πηγαδιών, στερνών και αποχωρητηρίων. Στην ανασκαφή θα προστεθεί ένα μονοπάτι και μία σειρά ερμηνευτικών πινακίδων για να μεταφέρουν στον επισκέπτη την καθημερινή ζωή σε αυτό το τμήμα της αρχαίας γειτονιάς.* Ορυχεία Λαυρίου: σκοπό του μουσείου θα αποτελέσει η ανάδειξη των εγκαταστάσεων που σχετίζονται με τη μεταλλευτική δραστηριότητα (εξόρυξη και επεξεργασία) κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ. στην αρχαία Αθήνα. Με τον τρόπο αυτό θα δίνεται η δυνατότητα στον επισκέπτη να γνωρίσει την ιστορία του ορυκτού πλούτου της περιοχής ο οποίος συνέβαλλε ουσιαστικά στην ισχυροποίηση της Αθηναϊκής Δημοκρατίας.* Νέο Μουσείο της Δημοκρατίας: Για τη σηματοδότηση ενός σημαντικού σημείου εισόδου στην Αγορά, ένα νέο μουσείο θα «ζωντανέψει» ιστορίες συνυφασμένες με το χώρο, οι οποίες σήμερα δεν είναι γνωστές στον επισκέπτη – από τον ιδιοφυή μηχανισμό επιλογής των δικαστών, μέχρι τη δραματική δίκη του Σωκράτη, με τον πλούτο της καθημερινής ζωής να επικεντρώνεται γύρω από τις Στοές. Θα μπορούσε επίσης να γίνει ο χώρος μιας ετήσιας τελετής παράδοσης ενός βραβείου για την προώθηση των δημοκρατικών αξιών, όπως η ετήσια τελετή για το βραβείο Ελευθερίας της Σκέψης «Αντρέι Ζαχάρωφ» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.* Ακαδημία Πλάτωνος: Στα πλαίσια της Πρωτοβουλίας, προτείνεται η δημιουργία ενός νέου συγκροτήματος που θα συνδυάζει μία σειρά λειτουργικών κτιρίων γύρω από ένα πιστό αντίγραφο του αρχαίου γυμνασίου. Σε κοντινή απόσταση μπορεί να κατασκευαστεί το Εκπαιδευτικό Συγκρότημα της Ακαδημίας, το οποίο θα χρησιμοποιείται για διαλέξεις και παραστάσεις με θέματα φιλοσοφίας, φυσικής αγωγής, ιατρικής, πολιτικής και θεατρικών τεχνών. Το συγκρότημα θα είναι ένας σύγχρονος χώρος διεθνούς κύρους που θα φιλοξενεί διαλέξεις και συνέδ ρια και θα διαθέτει τελευταίας τεχνολογίας ψηφιακά συστήματα επικοινωνίας. Η Ακαδημία Πλάτωνος θα συντελέσει στην αποκατάσταση της Αθήνας ως παγκόσμιου κέντρου σκέψης.* Μάχες της Δημοκρατίας: Μαραθώνας και Σαλαμίνα. Θα δημιουργηθεί ένα Κέντρο Υποδοχής Επισκεπτών για την ερμηνεία των μαχών του Μαραθώνα και της Σαλαμίνας. Απόαυτή τη βάση, οι επισκέπτες θα εξερευνούν την περιοχή του Μαραθώνα με τη χρήση κινητών τηλεφώνων («smartphones») ή ταμπλετών που θα ανιχνεύουν το γεωγραφικό στίγμα «GPS». Είτε μέσω ζωντανής αναπαράστασης ή μέσω ατομικής εξερεύνησης υπό καθοδήγηση, οι επισκέπτες θα μπορούσαν να δουν τα σημεία όπου έλαβε χώρα η σπουδαία ιστορική μάχη. Εικόνες μάχης θα εμφανίζονται μπροστά τους μέσω «επαυξημένης» πραγματικότητας. Επίσης, ο θρίαμβος του ελληνικού στόλου στη Σαλαμίνα θα παρουσιαστεί αναπαριστώντας τις τριήρεις στην Ολυμπιακή λίμνη, ενώ το θέαμα θα συμπληρώνεται με «επαυξημένη» πραγμα-τικότητα. Για εκείνους που επιθυμούν να παραμείνουν στην περιοχή, θα μπορούσε να κατασκευαστεί ένα νέο ξενοδοχείο με θέμα τον «Μαραθώνιο Αγώνα Δρόμου», το οποίο θα συμπληρώνει τις υπόλοιπες ιστορικές παρουσιάσεις.* Παναθήναια Οδός: Η Παναθηναϊκή Οδός, μήκους 1,2 χιλιομέτρων, που συνέδεε το Δίπυλο, μέσω του Κεραμεικού και της πλατείας της πόλης (Αγοράς), με την Ακρόπολη, ήταν η μεγάλη δημόσια διαδρομή της εποχής. Η παρουσίαση αυτής της αυθεντικής ιστορικής διαδρομής ως «Περιπάτου στην Κλασική Αθήνα» θα προσελκύσει επισκέπτες σε μια τοποθεσία που σπάνια συγκεντρώνει ικανοποιητικό πλήθος επισκεπτών σήμερα.* Χώρος Αγοράς: Ερχόμενοι από το Μουσείο της Δημοκρατίας, οι επισκέπτες θα ερμηνεύουν τα ίχνη των αρχαίων κτιρίων της Αγοράς. Η απεικόνιση του χώρου θα μπορούσε να υλοποιηθεί ψηφιακά – για παράδειγμα, ένα επίπεδο εικονικής πραγματικότητας μέσω «έξυπνου» κινητού τηλεφώνου («smartphone») ή ταμπλέτας που θα αναπαριστά τα Κλασικά Ελληνικά κτίρια όπως φαίνονταν στην αρχαιότητα.* Μουσείο της Μυθολογίας στην Ολυμπία: η Πρωτοβουλία προτείνει τη δημιουργία ενός Μουσείου για τη Μυθολογία στην Ολυμπία. Επιπλέον, μια προσεκτικά σχεδιασμένη διαδρομή από την Αθήνα με προορισμό την Ολυμπία, με στάσεις κατά μήκος της (Ελευσίνα, Μυκήνες κ.ά) μπορεί να προσφέρει ένα μοναδικό ταξίδι ανακάλυψης των καλύτερων στοιχείων του ηρωικού και κλασικού ελληνικού κόσμου.* Πολιτιστικές Υποδομές στην Ελληνική Επικράτεια: Βέλτιστες πρακτικές στον τομέα του Πολιτισμού (π.χ. σήμανση, εντευκτήρια, επαυξημένη πραγματικότητα κλπ) πρέπει να εφαρμοστούν και σε όλους τους υπόλοιπους σημαντικούς εξωτερικούς χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.

Η Ralph Appelbaum Associates (RAA) , που ιδρύθηκε το 1978 από τον Ralph Appelbaum, είναι η μεγαλύτερη εταιρεία σχεδιασμού μουσείων στον κόσμο με γραφεία σε Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Πεκίνο, Βερολίνο, Μόσχα και Ντουμπάι.

K.Tσ