Όχι μόνο Ούρσουλα

07:17 9/2/2021 - Πηγή: New Money

Το παιχνίδι «χτυπώντας την Ούρσουλα» έχει γίνει πολύ της μόδας τις τελευταίες εβδομάδες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι κανόνες του είναι απλοί: παίρνεις βελάκια και τα ρίχνεις σε ένα στόχο που καλύπτεται ολόκληρος από το πρόσωπο της Προέδρου της Επιτροπής, ενώ παράλληλα, με κάθε χτύπημα, ανακαλύπτεις και ένα νέο και ως τώρα κρυμμένο πρόβλημα. Η αλήθεια είναι ότι το παιχνίδι το προκάλεσε σε μεγάλο βαθμό, σχεδόν το σχεδίασε, η ίδια η πρωταγωνίστριά του, με τον τρόπο που αντέδρασε, προσωπικά αλλά και στο όνομα της Επιτροπής, στη σύγκρουση με τις φαρμακευτικές εταιρίες, τη Βρετανία και την πανδημία. Αλήθεια

όμως είναι, κατά τη γνώμη μου, και ότι τόσο η απόδοση ολόκληρης της ευθύνης στην κυρία φον ντερ Λάιεν, όσο και το συμπέρασμα ότι συλλήβδην η Ένωση απέτυχε στο συγκεκριμένο μέτωπο, αδικούν την πραγματικότητα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και η ίδια η Επιτροπή, δεν ταυτίζονται με τον επικεφαλής του εκτελεστικού της βραχίονα. Το πρόβλημα είναι λιγότερο στα πρόσωπα που τελικά επιλέγονται από ό,τι στη διαδικασία και τη «φιλοσοφία» μέσα από την οποία επιλέγονται. Αν η κυρία φον ντερ Λάιεν ήταν η εξαίρεση, τότε η ευθύνη της θα ήταν μεγαλύτερη και το πρόβλημα μικρότερο. Είναι όμως ο κανόνας, που αποδεικνύεται και από άλλες υψηλές ευρωπαϊκές θέσεις (πιο πρόσφατο παράδειγμα, οι κλυδωνισμοί της Frontex λόγω ανεπάρκειας και μαζί αλαζονείας του Γάλλου επικεφαλής της): βασικό προσόν για να επιλεγείς σε μια τέτοια θέση είναι να είσαι γενικώς «γνωστός» -χωρίς να ενδιαφέρουν οι επιδόσεις σου στο ρόλο για τον οποίο έγινες γνωστός-, αρκούντως «τεχνοκρατικός» (ό,τι και να σημαίνει αυτό για καθαρά πολιτικές θέσεις) και, κυρίως, να μην ενοχλείς, για κάποιο φανερό ή αφανή λόγο, καμιά από τις δυο μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις και πάντως σίγουρα όχι τη Γερμανία. Η κυρία φον ντερ Λάιεν χρωστά την επιλογή της στο ότι ο Πρόεδρος Μακρόν δεν ήθελε επ’ ουδενί τον άτυπό νικητή των τελευταίων ευρωεκλογών Μάνφρεντ Βέμπερ και τον έβγαλε από τη μέση προτείνοντας συμπατριώτη του, που είχε και το επιπλέον μεγάλο ατού να είναι γυναίκα. Κατά τα άλλα και ότι η κυρία φον ντερ Λάιεν δεν είχε διακριθεί ως Υπουργός το γνωρίζαμε, και ότι δεν είχε τη στόφα για τη θέση για την οποία επελέγη και ότι συνδύαζε αυτή την έλλειψη με μια απεριόριστη αυτοπεποίθηση στηριγμένη στα μεγάλα λόγια. Όπως μου είχε πει σε ανύποπτο χρόνο ένας φίλος εκ των έσω γνώστης και παίκτης στη βρυξελιανή σκηνή, τα δύο βασικά χαρακτηριστικά της Προέδρου της Επιτροπής υπήρξαν πάντα η άμετρη φιλοδοξία και η άμετρη προσωπική προβολή.

Από την άλλη, και παρά την αντικειμενικά κακή εικόνα που έδωσε η Επιτροπή, ιδίως μέσα από τη βιαστική, παράνομη και τιμωρητική σκέψη να «πιάσει όμηρο» την Ιρλανδία, δεν ισχύει ότι η βασική επιλογή για το μοίρασμα των εμβολίων ήταν λανθασμένη, ούτε ότι οι περισσότερες άλλες χώρες ή ομάδες χωρών τα κατάφεραν καλύτερα. Έχει δίκιο η κυρία φον ντερ Λάιεν, έστω κι αν στην αρχή το είπε σα να οφειλόταν στην ίδια και τώρα το προβάλει ως δικαιολογία για να βγει από τη δύσκολη θέση πάλι η ίδια, ότι «η ευρωπαϊκή στρατηγική εμβολιασμού ήταν η σωστή»: χωρίς συνολική παραγγελία εμβολίων και μοίρασμα ανάλογα με τον πληθυσμό κάθε χώρας και όχι με κριτήριο την οικονομική ή πολιτική ισχύ, οι μικρομεσαίες και ιδίως οι μικρές χώρες της Ένωσης θα αναγκάζονταν να αποδυθούν σε εμβολιαστικό πλειστηριασμό με τις εταιρίες -και είδαμε πώς ενεργούν οι εταιρίες. Το είπε πολύ καθαρά η διπλά νέα –ηλικιακά και στο αξίωμα- πρωθυπουργός της Εσθονίας: «χωρίς την Ένωση θα ήμασταν χαμένοι».

Έχουν επίσης άδικο όσοι συγκρίνουν έναν οργανισμό 27 χωρών με αναγκαστικά περίπλοκες διαδικασίες, με χώρες σαν τη Βρετανία ή τις ΗΠΑ, που, εξάλλου, και χειρότερο υγειονομικό προφίλ είχαν και έχουν και εμπορική, και όχι υγειονομική, πολιτική έκαναν και κάνουν. Δεν υπάρχει καμιά «μαγκιά» στο εμβολιαστικό ντάμπινγκ που επέλεξε η Βρετανία, ή μάλλον ο Μπόρις Τζόνσον, για να δείξει ότι μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα παρά το Μπρέξιτ (που, κατά τα άλλα, έχει ήδη ρίξει, στον πρώτο μήνα, τις εξαγωγές της Βρετανίας στην ΕΕ κατά 68% -στοιχεία Guardian, 6/2/2021). Η δε πολυθρύλητη πρωτιά του Ισραήλ στον εμβολιασμό, μόνο τον κυνισμό του Πρωθυπουργού του που κάνει τα πάντα για να επανεκλεγεί και την κυριαρχία των χρημάτων επί της υγείας αναδεικνύει.

Ναι, λοιπόν, σε κριτική. Ναι σε διορθώσεις και επιταχύνσεις. Ναι σε περισσότερη και καλύτερη συνεννόηση μεταξύ κυβερνήσεων και ενωσιακών οργάνων. Ναι, αρχίζοντας από σήμερα, σε αλλαγή φιλοσοφίας στην επιλογή των προσώπων και σε εστίαση στην ουσία και στο κοινό ευρωπαϊκό κοινό συμφέρον. Όχι, όμως, όλα στην καμπούρα της Ούρσουλα: και γιατί προβάλει το συγκεκριμένο πρόσωπο περισσότερο από ό,τι αξίζει και γιατί συσκοτίζει τα πραγματικά προβλήματα της Ένωσης.