Οι τράπεζες φοβούνται νέα φουρνιά κόκκινων δανείων

20:14 2/12/2018 - Πηγή: New Money

του Αλέξανδρου Κασιμάτη

Συναγερμός έχει σημάνει στα τμήματα των τραπεζών που ασχολούνται με τα κόκκινα δάνεια, καθώς το τελευταίο διάστημα αυξήθηκαν οι περιπτώσεις αθέτησης συμφωνιών ρύθμισης όπως και άρνησης δανειοληπτών να συνεργαστούν για να βρεθεί λύση γα τις οφειλές τους. Στις τράπεζες παρατηρούν ότι σταδιακά αρχίζει να μεταβάλλεται το κλίμα που είχε δημιουργηθεί με

την κλιμάκωση των πλειστηριασμών.

Συγκεκριμένα, το καλοκαίρι και στις αρχές του φθινοπώρου η επιτάχυνση της πραγματοποίησης ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ενίσχυσε τις διαθέσεις των κόκκινων δανειοληπτών να συνεργαστούν με τις τράπεζες. Βλέποντας τις τελευταίες να προχωρούν σε αναγκαστικά μέτρα, πλήθαιναν οι περιπτώσεις όσων έβρισκαν τρόπους να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις και γενικότερα να αναζητήσουν κάποιου είδους λύση. Η τάση αυτή, όμως, δείχνει τώρα να αναστρέφεται προκαλώντας μεγάλη ανησυχία για τις εξελίξεις του επομένου τριμήνου.

Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι δημιουργείται για ένα τοξικό περιβάλλον που μπορεί το επόμενο διάστημα να αποδειχθεί καταστροφικό για την προσπάθεια μείωσης των NPLs και το αποδίδουν αυτό στους εξής λόγους:

■ Στο γεγονός ότι διανύουμε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο που συνδυάζεται με αλλεπάλληλες εξαγγελίες παροχών. Υπάρχουν οικονομικές μελέτες που έχουν δείξει ότι η χώρα έχει έντονο εκλογικό κύκλο. Δηλαδή οι κυβερνήσεις αυξάνουν σταθερά από τις εκλογές του 1981 τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Η δημοσιονομική παρεκτροπή μεταφέρεται τα τελευταία χρόνια και στην αποπληρωμή από ιδιώτες των υποχρεώσεων προς το Δημόσιο και τις τράπεζες.

■ Εχει ανοίξει τις τελευταίες εβδομάδες μια συζήτηση για γενικές και ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά τα κόκκινα δάνεια. Κυβέρνηση, Τράπεζα της Ελλάδος και Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας επεξεργάζονται ταυτόχρονα διαφορετικές λύσεις. Εκπονούνται σχέδια τόσο για τα NPLs συνολικά όσο και για πτυχές του προβλήματος, όπως το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας.

Οι εκλογές

Στις τράπεζες ανησυχούν ότι η σύμπτωση του προεκλογικού κύκλου με τις προσπάθειες αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων μπορεί να δώσει στους δανειολήπτες την εντύπωση ότι δημιουργείται ευνοϊκότερο περιβάλλον για τα δάνειά τους που ίσως οδηγήσει σε διαγραφή μέρους τους, επιδότηση της δόσης κ.ά. Δεδομένου ότι η προεκλογική περίοδος είναι μακρά, όπως επίσης και ότι η εφαρμογή ενός συνολικού σχεδίου για τα κόκκινα απαιτεί τουλάχιστον έξι μήνες, οι τράπεζες αναγνωρίζουν τον κίνδυνο να εκδηλωθεί ένα νέο κύμα αθέτησης υποχρεώσεων που θα πλήξει την προσπάθεια μείωσης των NPLs.

Η εδραίωση στο ευρύ κοινό προσδοκιών για καλύτερους όρους μεταχείρισης των δανειοληπτών μπορεί να εκτροχιάσει τα προγράμματα μείωσης των κόκκινων δανείων για την τριετία 2019-2021. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι αντιδράσεις του SSM είναι απρόβλεπτες, ενώ θα υπάρξει νέο κύμα πιέσεων από την εποπτεία στις τράπεζες.

Το επικίνδυνο είναι ότι οι προσδοκίες δημιουργούνται από διαρροές και δηλώσεις χωρίς να είναι γνωστό αν έχουν ουσιαστικό αντίκρισμα ή αποτυπώνουν προθέσεις. Η αγορά περιμένει να διαπιστώσει ποιο από τα διαφορετικά σενάρια αντιμετώπισης των NPLs θα γίνει τελικά δεκτό καταρχήν από την κυβέρνηση και στη συνέχεια από τον SSM και την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε. Παράλληλα είναι άγνωστος ο χρόνος που θα χρειαστεί για να εφαρμοστεί το οποίο σχέδιο τελικά επιλεγεί. Στην Τράπεζα της Ελλάδος, που είναι σε ανοικτή γραμμή με την ΕΚΤ, υπολογίζουν ότι η πρότασή τους για δημιουργία SPV που θα αναλάβει περίπου 40 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα χρειάζεται 6-8 μήνες για να εφαρμοστεί.

Ταυτόχρονα δεν υπάρχει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, συμφωνία για το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Επιπλέον διαπιστώνεται μεγάλη διαφορά μεταξύ των φιλοδοξιών που έχει για το νέο πλαίσιο η κυβέρνηση και των διαθέσεων που έχουν θεσμοί και τράπεζες. Επειδή το μέσο στεγαστικό δάνειο είναι αξίας 70.000-80.000 ευρώ, οι θεσμοί και οι τράπεζες ζητούν ο πήχης να τεθεί σε αυτό το επίπεδο, ενώ η κυβέρνηση θέλει να είναι στο ίδιο με αυτόν του νόμου Κατσέλη, όπου υπό προϋποθέσεις φτάνει έως τα 280.000 ευρώ.