Όταν φεύγουν οι τουρίστες, η αγορά αναστενάζει...

19:57 18/11/2018 - Πηγή: New Money

του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Μπορεί η ενδιάμεση φθινοπωρινή εκπτωτική περίοδος να επιδίωξε να ζεστάνει κάπως την αγορά, όπως όλα δείχνουν, όμως, το φθινόπωρο δεν ήταν εμπορικά αντάξιο των προσδοκιών.

Δεν είναι άλλωστε λίγοι οι επιχειρηματίες και τα θεσμικά όργανα της επιχειρηματικότητας που μιλούν ανοικτά για μια κακή περίοδο για το εμπόριο και για ένα περίεργο από πλευράς τζίρων φθινόπωρο που, εκτός των χαμηλών πτήσεων στις πωλήσεις, ίσως να στέλνει και τα δικά του κοινωνικά, οικονομικά, αλλά εντέλει και πολιτικά μηνύματα. Με τη φθινοπωρινή σεζόν να κλείνει αυτές τις ημέρες για να τη

διαδεχθεί αυτή των Χριστουγέννων, είναι σαφές πως ναι μεν τα μεγάλα εμπορικά καταστήματα τόνωσαν την παρουσία τους, όμως η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και τα μεμονωμένα καταστήματα σε σειρά κλάδων υποφέρουν.

Τα μηνύματα για το ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά στην αγορά είχαν φτάσει από τον Σεπτέμβριο. Από τότε είχε επισημανθεί ότι η κάμψη των πωλήσεων ήταν σημαντική και άγγιξε ανά κλάδο ακόμα και το 25%, με την κρίση να δημιουργεί νέα δεδομένα παρά το αφήγημα περί εξόδου της χώρας από αυτή και τις προσδοκίες που προέκυψαν. Μπορεί συνολικά η κατανάλωση να παρουσιάζεται μειωμένη μόλις κατά 0,1% στο συγκεκριμένο διάστημα, όμως επί μέρους έχει συντελεστεί ένα μίνι βατερλό, μια απροσδόκητη εξέλιξη για την οποία η αγορά δείχνει να μην είχε προετοιμαστεί πλήρως.

«Ο Σεπτέμβρης δεν ήταν καθόλου καλός. Ο Ελληνας μετά τις καλοκαιρινές διακοπές και λόγω μιας σειράς πιέσεων που δέχθηκε στο εισόδημά του δείχνει να χάνει τις αντοχές του και να κόβει έξοδα. Λογικά λοιπόν αυτή η κρίση περνάει σε νέα φάση, καθώς τα... έτοιμα δείχνουν να σώνονται», αναφέρει ο κ. Αντώνης Ζαΐρης, αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Λιανικής Πώλησης Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ). Ο ίδιος προσθέτει ότι ναι μεν η χρονιά θα κλείσει με θετικό πρόσημο για το εμπόριο, όμως αυτό δεν έχει να κάνει με την εικόνα που υπάρχει εσχάτως.

«Μέχρι το φθινόπωρο η αγορά κινούνταν με +1,9% σε όγκο λιανικών πωλήσεων. Το πρώτο οκτάμηνο του 2018 παρουσιαζόταν λοιπόν θετικό. Ωστόσο, ο Σεπτέμβριος και ο μουδιασμένος από πλευράς πωλήσεων Οκτώβριος προβληματίζουν», τονίζει.

Θα πρέπει να πούμε πως το καλοκαίρι λόγω της αύξησης του τουρισμού ο όγκος των λιανικών πωλήσεων στο διάστημα Ιουλίου - Αυγούστου έτρεξε με +3,8% εκτινάσσοντας την
αισιοδοξία. Όλα δείχνουν, όμως, ότι επρόκειτο για ένα παροδικό φαινόμενο. «Η πορεία της κατανάλωσης τους θερινούς μήνες και κυρίως στους τουριστικούς προορισμούς άφησε
χαραμάδα αισιοδοξίας. Παρά ταύτα, όταν επιστρέφουμε στην εγχώρια κατανάλωση και όχι σε εκείνη που στηρίζεται στον τουρισμό, τα πράγματα δυσκολεύουν», αναφέρει ο εκπρόσωπος των μεγάλων λιανεμπορικών αλυσίδων της χώρας.

Σε μια κλαδική ανάλυση για το πώς εξελίσσονται τα πράγματα θα πρέπει να πούμε ότι το καλοκαίρι υπήρξε θετικό για κλάδους που συνήθως είχαν προβλήματα τα τελευταία χρόνια, όπως τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη ή αυτά της πληροφορικής (λόγω Μουντιάλ ανέβηκαν οι πωλήσεις), αλλά και για τα τρόφιμα. Τα καλλυντικά παρουσίασαν μια στασιμότητα (για την ακρίβεια υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν πως δεν πηγαίνουν τόσο καλά όσο θα περίμεναν), ενώ προβληματισμός επικρατεί στους κλάδους των βιβλίων, του οικιακού εξοπλισμού, των επίπλων γενικότερα και της ένδυσης - υπόδησης.

Ολα αυτά μάλιστα συμβαίνουν σε μια περίοδο όπου οι επιχειρήσεις έριξαν σημαντικά τις τιμές για να προσελκύσουν καταναλωτές και οι προσφορές είναι εξαιρετικά επιθετικές. «Θα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι. Όσο και αν η πορεία της αγοράς θα δείξει μια οριακά θετική εικόνα στο σύνολο του 2018, υπάρχει προβληματισμός. Οι τελευταίοι μήνες επιτείνουν την αγωνία μας πολύ περισσότερο καθώς η χώρα οδεύει σε μια μακρά προεκλογική περίοδο. Μακροσκοπικά μιλώντας, το πρόβλημα για το ελληνικό εμπόριο συνεχίζεται και δύσκολα μπορούμε να μιλάμε για έξοδο από τα μνημόνια» αναφέρει ο κ. Ζαΐρης.

Ο παράγοντας Folli Follie

Μια απρόβλεπτη επίσης παράμετρος ως προς την πορεία της αγοράς είναι κι αυτή των εξελίξεων γύρω από ένα ιδιαίτερα δημοφιλές brand, αυτό της Folli Follie. Ηδη ειδικοί περί το εμπόριο μιλάνε για μια απρόβλεπτη μεταβλητή που μπορεί να οδηγήσει σε κάμψη το σύνολο πολλών περιφερειακών αγορών, καθώς τα σήματα και τα καταστήματα της συγκεκριμένης αλυσίδας έχουν μεγάλο όγκο και στηρίζουν πλήθος πολυκαταστημάτων ή τοπικών αγορών. Ο φόβος του εμπορικού κόσμου λοιπόν είναι μήπως η Folli Follie εξελιχθεί
σε νέο Μαρινόπουλο, του οποίου η πτώση παρέσυρε το σύνολο του κλάδου των σούπερ μάρκετ με αρνητικές συνέπειες ως προς την πορεία της κατανάλωσης.

Τη στιγμή που οι λιανικές πωλήσεις παρουσίασαν κάμψη τον Σεπτέμβριο - Οκτώβριο και η μίνι περίοδος των προσφορών δεν φαίνεται να έκανε κάποια μεγάλη αλλαγή, όπως τονίζουν εκπρόσωποι της αγοράς, επιβράδυνση καταγράφεται στον ρυθμό αύξησης πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ παρά τις περί του αντιθέτου πληροφορίες που έφερναν τον κλάδο να εκτοξεύεται. Βέβαια η κατάσταση δεν είναι τόσο άσχημη όσο στο υπόλοιπο λιανεμπόριο, όμως κανονικά θα περίμενε κανείς μια εκτόξευση. Δηλαδή ενώ αναμενόταν η πορεία της Σκλαβενίτης να παρασύρει την αγορά σε τόνωση με διψήφια νούμερα (η εταιρεία, σύμφωνα με πηγές, περνάει μάλιστα σε κερδοφορία) και παρά την υγιή πορεία μεγάλων γκρουπ, οι πωλήσεις στο διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2018 μόλις που τσίμπησαν σε αξία ένα +3,4% με παράλληλη αύξηση του τζίρου κατά 2,1% σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2017. Θα πει βέβαια κανείς πως πρόκειται για αύξηση, άρα κάτι θετικό συμβαίνει.

Ωστόσο, όλοι γνωρίζουν πως το 2017 ήταν ένα προβληματικό έτος επειδή έλειψαν τα μαγαζιά της Μαρινόπουλος από την αγορά, άρα οι συγκρίσεις είναι εντελώς λάθος. Σε επίπεδο όγκου πωλήσεων, πρόβλημα υπήρξε εντός του Αυγούστου, με την ανάπτυξη να κινείται συγκριτικά με πέρυσι στο αναιμικό +1,7%.