Πώς θα αποφύγετε τις παγίδες της φορολογικής δήλωσης

15:27 3/5/2016 - Πηγή: New Money

Του Κωστή Πλάντζου

Μετ’ εμποδίων συνεχίζεται η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2015. Οι δηλώσεις υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα του Taxisnet (www.gsis.gr) συμπληρώνοντας τους προσωπικούς κωδικούς του υπόχρεου.

Στο σύστημα έχουν ήδη ενσωματωθεί τα στοιχεία για τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις, οι τόκοι από τους τραπεζικούς λογαριασμούς καθώς και οι αμοιβές από την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος. Η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος

θα πρέπει να πληρωθεί ως τον Ιούλιο. Πρόθεση της κυβέρνησης, όμως, είναι η αποπληρωμή των φόρων να επεκταθεί σε 6 ή 7 μηνιαίες δόσεις για να διευκολύνει τους φορολογουμένους και να αποφύγει τη συσσώρευση ληξιπροθέσμων οφειλών. Αν και εφόσον αλλάξει με νόμο ο αριθμός των δόσεων, αυτό θα φανεί και στο σύστημα Taxisnet τη στιγμή της εκκαθάρισης. Αυξημένη προσοχή απαιτείται φέτος στη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων για όσους έχουν εισοδήματα από αγροτική δραστηριότητα, κεφάλαιο και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.

Η αλφαβήτα της φορολογικής δήλωσης

* Αγρότες: Το καθαρό εισόδημα που αποκτήθηκε το 2015 από αγροτική δραστηριότητα θεωρείται πλέον εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή καθαρό κέρδος, και φορολογείται με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ. Προκειμένου να δηλωθεί εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα για το φορολογικό έτος 2015 είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3.

* Ακίνητα - Αυτοκίνητα: Θέλουν «κόλπο» για να εμφανιστούν! Πατώντας στα διαγραμμισμένα με κίτρινο χρώμα πεδία είτε εμφανίζονται σε πίνακες ήδη προσυμπληρωμένα στοιχεία τα οποία ο φορολογούμενος καλείται απλώς να επιβεβαιώσει, όπως στις περιπτώσεις των κατοικιών ή των αυτοκινήτων που χρησιμοποίησε το 2015 (και είχε συμπεριλάβει και στις προηγούμενες φορολογικές του δηλώσεις), είτε εμφανίζονται πίνακες στους οποίους ο φορολογούμενος πρέπει να συμπληρώσει αναλυτικά τα στοιχεία που του ζητούνται, όπως στην περίπτωση των ανήλικων τέκνων που τον βαρύνουν. Με την ολοκλήρωση της συμπλήρωσης κάθε εμφανιζόμενου πίνακα ο φορολογούμενος πρέπει να κλικάρει στην επιλογή «μεταφορά στη δήλωση» προκειμένου τα στοιχεία που ανέγραψε να μεταφερθούν αυτόματα στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.

* Ανείσπρακτα ενοίκια: Τα εισοδήματα από μισθώματα δηλώνονται και φορολογούνται ξεχωριστά.

Ωστόσο πολλοί δεν εισέπραξαν το 2015 όσα προβλέπει το συμβόλαιο που έχει κατατεθεί στην Εφορία (π.χ. λόγω οικονομικής αδυναμίας του ενοικιαστή). Αυτοί θα πρέπει να προβούν σε συγκεκριμένες ενέργειες, αλλιώς θα πληρώσουν φόρο για εισοδήματα που δεν είχαν. Πρώτον, θα πρέπει να κινηθούν νομικά σε βάρος του οφειλέτη για τη διεκδίκηση των οφειλομένων ή την έξωσή του. Στη συνέχεια να καταθέσουν στη ΔΟΥ τα σχετικά παραστατικά. Τέλος, αφού τα κάνουν αυτά, θα πρέπει να συμπληρώσουν και να υποβάλουν τη δήλωσή τους αναγράφοντας εκεί τι πραγματικά εισέπραξαν από ενοίκια.

Τα ενοίκια που δεν κατάφερε να εισπράξει ο ιδιοκτήτης από τον ενοικιαστή του κατά τη διάρκεια του 2015 μπορεί να τα δηλώσει φέτος σε ξεχωριστό κωδικό, πρώτα στο έντυπο Ε2 και μετά και στο έντυπο Ε1. Συγκεκριμένα, στο Ε2 τα ανείσπρακτα ενοίκια πρέπει να δηλωθούν στη στήλη 16 της πρώτης σελίδας και στο Ε1 πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς 125-126 του πίνακα 4Δ2 στην τρίτη σελίδα. Η ξεχωριστή αναγραφή των ποσών αυτών είναι αναγκαία προκειμένου οι ιδιοκτήτες ακινήτων να μην πληρώσουν φόρο εισοδήματος και γι’ αυτά.

* Βεβαιώσεις: Στο Ε1 εμφανίζονται προσυμπληρωμένα τα ποσά για το σύνολο των μισθωτών υπηρεσιών, και ο φόρος που αναλογεί και παρακρατήθηκε από τους εργοδότες. Για τα μερίσματα ή ποσά και φόρους τόκων καταθέσεων θα πρέπει ο φορολογούμενος να κάνει «κλικ» πάνω στη λέξη «ΕΔΩ» που περιλαμβάνεται στη φράση «Για εμφάνιση τόκων πατήστε ΕΔΩ», στην παράγραφο 3 του υποπίνακα 4Δ1 της φορολογικής δήλωσης.

Αυτό, όμως, δεν απαλλάσσει από την υποχρέωση συγκέντρωσης των σχετικών βεβαιώσεων (από λογιστήρια, εταιρείες, τράπεζες) προκειμένου να φυλάσσονται για ενδεχόμενο έλεγχο, αλλά και για να ελέγξει ο ίδιος ο φορολογούμενος εάν έχουν συμπληρωθεί κανονικά από την Εφορία με βάση τα στοιχεία που εκείνη είχε στη διάθεσή της. Τυχόν λάθη, παραλείψεις και ασυμφωνίες πρέπει να διορθωθούν με ευθύνη του φορολογουμένου που υποβάλλει τη δήλωση. Ωστόσο, οι κωδικοί που αφορούν εισόδημα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις και την αντίστοιχη παρακράτηση φόρου εμφανίζονται με πορτοκαλί πλαίσιο και δεν αλλάζουν από τον φορολογούμενο. Ετσι, πρέπει:

Α) Αν δεν υπάρχει καν ποσό, να επικοινωνήσει με τον εργοδότη για να του ζητήσει να αποστείλει τα στοιχεία πληρωμής στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων ή, αν δεν γίνεται αυτό, να συμπληρώσει ο ίδιος τα ποσά και τους αναλογούντες φόρους στον επόμενο κωδικό για τα «χωρίς ηλεκτρονική πληροφορηση» εισοδήματα.

Β) Αν υπάρχει ασυμφωνία στα ποσά, πρώτα να επικοινωνήσει με τον εργοδότη του ή, αν δεν γίνεται η διόρθωση, ο φορολογούμενος θα πρέπει να επικοινωνήσει με το Κέντρο Εξυπηρέτησης Συναλλασσομένων μέσω e-mail ή στο τηλέφωνο 15515 για να τους ενημερώσει για το πρόβλημα προκειμένου να φορολογηθεί για τα πραγματικά ποσά.

* ΕΚΑΣ - Ειδικά επιδόματα: Στους κωδικούς 657-658 και 659-660 συμπληρώνονται τα εισοδήματα που απαλλάσσονται φόρου ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο και εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα με την προέλευσή τους. Στους κωδικούς 781-782 συμπληρώνονται τα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα και εμφανίζεται ομοίως πίνακας για την ανάλυσή τους. Προσοχή: πρέπει το ΕΚΑΣ να εμφανίζεται ξεχωριστά από το ποσό της σύνταξης που δηλώνεται στην πρώτη σελίδα (κωδικοί 303-304).

* Εκπτώσεις φόρου: Ελάχιστες δαπάνες έχουν απομείνει που, αν δηλωθούν, μειώνουν το τελικό ποσό του φόρου. Οι ιατρικές δαπάνες εκπίπτουν μεν, αλλά μόνο αν ξεπερνούν το 5% του δηλωθέντος εισοδήματος. Για παράδειγμα, για εισόδημα 20.000 ευρώ απαιτούνται αποδείξεις δαπανών για γιατρούς τουλάχιστον 1.000 ευρώ και η έκπτωση θα είναι 10% (δηλαδή 100 ευρώ). Ωστόσο, ή έκπτωση δεν μπορεί να ξεπεράσει σε καμία περίπτωση τα 1.000 ευρώ. Για τις δωρεές αναγνωρίζονται προς έκπτωση μόνο δαπάνες άνω των 100 ευρώ και έως 5% του εισοδήματος. Οι αποδείξεις πρέπει να φυλάσσονται για τυχόν έλεγχο.

* Επαγγελματίες - μπλοκάκια: Πριν από την υποβολή της δήλωσης απαιτείται η συμπλήρωση του εντύπου Ε3 που εμφανίζεται στην προσωπική σελίδα του φορολογουμένου στο Taxisnet. Μετά τη συμπλήρωση και τον υπολογισμό εσόδων - εξόδων, τη φορολογική αναμόρφωση όπου απαιτείται (π.χ. για δαπάνες κινητής τηλεφωνίας κ.λπ.), το καθαρό κέρδος πρέπει να αναγράφεται στη φόρμα Ε1 της δήλωσης φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων.

* Μισθωτοί: Οσοι φορολογούμενοι δηλώσουν πραγματικό εισόδημα έως 6.000 ευρώ (εξαιρουμένου του εισοδήματος από κεφάλαιο και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου) ή τεκμαρτό έως 9.500 ευρώ (και εφόσον οι εν λόγω φορολογούμενοι δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία απαιτείται η υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών ή ατομική αγροτική δραστηριότητα) θα φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών. Η ίδια κλίμακα θα εφαρμόζεται και εάν το πραγματικό εισόδημα υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ, αλλά το υπερβάλλον ποσό φορολογείται με την κλίμακα για εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

* Οικογενειακές δαπάνες: Ο κωδικός 049 παραμένει στο έντυπο Ε1, αν και δεν ισχύει φέτος η υποχρέωση συλλογής και αναγραφής ποσού δαπανών, αναλόγως του εισοδήματος, για την κατοχύρωση της έκπτωσης φόρου των 2.100 ευρώ. Η επιλογή συμπλήρωσης του κωδικού είναι απενεργοποιημένη και θα μείνει κενή, ενώ φυσικά δεν απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων προς έλεγχο στην Εφορία.

* Σύμφωνο συμβίωσης: Είτε πρόκειται για ομόφυλα ζευγάρια, είτε για ετερόφυλα, η υποβολή κοινής φορολογικής δήλωσης επιτρέπεται από φέτος αλλά δεν είναι υποχρεωτική. Οσοι το επιθυμούν θα πρέπει να το δηλώσουν στο Τμήμα Μητρώου της ΔΟΥ όπου ανήκουν (λόγω κατοικίας ή επαγγελματικής έδρας κ.λπ.). Αν και δεν έχουν ακόμη εκδοθεί λεπτομερείς οδηγίες, θα απαιτηθεί από το ζευγάρι να ορίσει ποιο από τα δύο μέλη θα είναι ο βασικός υπόχρεος έναντι της Εφορίας.

* Τόκοι - μερίσματα: Τα εισοδήματα από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα και ακίνητη περιουσία αποτελούν εισόδημα από κεφάλαιο και θα πρέπει να δηλώνονται σε ξεχωριστό πίνακα του έντυπου Ε1, στον Πίνακα 4Δ1. Στον πίνακα αυτό δηλώνονται όχι μόνο τα εισοδήματα αυτής της κατηγορίας που αποκτήθηκαν κατά το φορολογικό έτος 2015, αλλά και ο φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα όπου προβλεπόταν ή στην αλλοδαπή εφόσον πληρώθηκαν εκεί φόροι. Στον Πίνακα 4Δ1 δηλώνονται και τα κέρδη που διανέμουν οι εταιρείες όλων των νομικών μορφών. Ομοίως δηλώνονται και οι τόκοι που εισπράττονται από κάθε αιτία.

Από την υποχρέωση να υποβάλουν φορολογική δήλωση απαλλάσσονται μόνο οι φορολογούμενοι που παρότι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, δεν απέκτησαν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα κατά τη διάρκεια του 2015.

* Δεν εξαιρούνται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης τα ενήλικα τέκνα (π.χ. φοιτητές κ.λπ.) που αναγνωρίζονται ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου εφόσον το προηγούμενο έτος απέκτησαν έστω και 0,01 ευρώ εισόδημα (π.χ. από τόκους καταθέσεων)!

* Φορολογούμενοι οι οποίοι έχουν κάνει έναρξη επιτηδεύματος υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος σε κάθε περίπτωση.

* Οι σύζυγοι και όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης υποχρεούνται να υποβάλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον έχει διακοπεί η συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους ή συντρόφους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.

* Οι δηλώσεις αποβιωσάντων από κληρονόμους κ.λπ. υποβάλλονται μόνον χειρόγραφα στη ΔΟΥ.

Η πληρωμή

* Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο φόρος θα πρέπει να εξοφληθεί είτε εφάπαξ μέχρι την 29η Ιουλίου, είτε σε τρεις ίσες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέχρι την 29η Ιουλίου, η δεύτερη μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου και η τρίτη μέχρι την 30ή Νοεμβρίου.

* Φορολογούμενοι που θα πληρώσουν φέτος εφάπαξ τον φόρο εισοδήματος δεν δικαιούνται έκπτωση 2% επί της συνολικής οφειλής.

* Δεν βεβαιώνεται ποσό φόρου εισοδήματος για καταβολή εφόσον αυτό δεν υπερβαίνει τα 30 ευρώ, αθροιστικά λαμβανόμενο για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του.

* Στο ίδιο εκκαθαριστικό, εκτός από τον φόρο εισοδήματος, θα βεβαιώνονται προς είσπραξη και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος.