Στα 130-150 δισεκατομμύρια τα πραγματικά χρέη στην εφορία

17:28 4/8/2018 - Πηγή: New Money

του Κωστή Πλάντζου

«Κρυφά» χρέη επιπλέον 30 δισ. ευρώ -ή κατ΄ άλλες πηγές και 50 δισ. ευρώ- βαραίνουν τους 3,8 εκατομμύρια οφειλέτες της εφορίας, οι οποίοι οφείλουν όλοι μαζί σήμερα 101,5 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο. Σε περίπτωση δηλαδή που τυχόν προσπαθούσαν οι οφειλέτες αυτοί να εξοφλήσουν ολοσχερώς τις οφειλές τους, δεν θα τους αρκούσαν να καταβάλουν 101,5 δισ. αλλά θα καλούνταν να πληρώσουν «καπέλο» και άλλα, σαν τόκους και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής.

Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές του υπουργείου Οικονομικών, στα 101,5 δισ. ευρώ που ανακοινώνονται επισήμως,

περιλαμβάνονται μόνον οι βεβαιωμένες απαιτήσεις του δημοσίου και όχι οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Ο Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων – ΚΕΔΕ ορίζει ότι «κατά την εκάστοτε είσπραξιν των δημοσίων εσόδων εισπράττεται υποχρεωτικώς και η επί του καταβαλλομένου ποσού της οφειλής αναλογούσα προσαύξησις λόγω εκπροθέσμου καταβολής». Συνεπώς οι προσαυξήσεις αυτές εμφανίζονται κατά την εξόφληση του χρέους «στο γκισέ» της εφορίας, δηλαδή την στιγμή που κάποιος πληρώνει την οφειλή μαζί με τους τόκους που αναλογούν.

Παρότι δεν καταγράφεται πουθενά στα επίσημα στοιχεία ποιο είναι το συνολικό ποσό των τόκων και προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής για όλα αυτά τα συσσωρευμένα 101,5 δισ. ευρώ τα οποία χρωστούν στο δημόσιο 3,8 εκατομμύρια ΑΦΜ, οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι ξεπερνούν κατά πολύ το 30% ή 50% των επίσημων οφειλών, υπολογίζοντας ότι επιβάλλεται προσαύξηση τουλάχιστον 0,78% τον μήνα ή 8% ετησίως (ή πολλαπλάσια τα προηγούμενα χρόνια) για κάθε μήνα καθυστέρησης αποπληρωμής της βεβαιωμένης οφειλής.

Στην πραγματικότητα πάντως, δεν πρόκειται για λογιστική αλχημεία ή «greek statistics». Αντιθέτως, όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές, είναι αδύνατον και για το δημόσιο ακόμα να υπολογίσει πόσες είναι οι τρέχουσες οφειλές για προσαυξήσεις, πάνω στα απλήρωτα χρέη που έχουν βεβαιωθεί. Και αυτό γιατί κάθε μέρα άλλοι εξοφλούν και άλλοι δημιουργούν νέα χρέη και προσαυξήσεις, καθώς επίσης ίσχυαν άλλα επιτόκια και άλλα «πλαφόν» (πχ 100% - 300% επί της αρχικής οφειλής ή και χωρίς κανέναν «πλαφόν» για χρέη μετά το 2013 κλπ) ανάλογα με το πόσα παλαιά είναι κάθε οφειλή και ποια χρονιά ακριβώς ξεκίνησε να «τρέχει». Επιπλέον κατά καιρούς εκδίδονται δικαστικές αποφάσεις, με τις οποίες διαγράφονται ή αλλάζουν οι προσαυξήσεις, ενώ έρχονται και ρυθμίσεις χρεών με βάση τις οποίες όποιος τις τηρεί έχει μεγάλη έκπτωση (έως και 80% σε κάποιες περιπτώσεις), αλλά εάν τις χάσει, τα ποσά αυτά εκτοξεύονται αυτομάτως και πάλι στα ύψη

Φορούν "καπέλο" αντί ..."γραβάτα"

Οι μεγαλύτερες προσαυξήσεις πάντως βαρύνουν παλαιές πτωχευμένες επιχειρήσεις με τεράστια χρέη από δεκαετίες πριν, όπως πχ η πρώην Ολυμπιακή, η Πειραϊκή Πατραϊκή ή, πιο πρόσφατα, η «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» ΑΧΕΠΕΥ, που φαίνεται μεν να χρωστάει 6 δισ. ευρώ αλλά με τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής ξεπερνάει κατά πολύ και τα 10 δισ. ευρώ.

Οι απαιτήσεις για εκπρόθεσμες πληρωμές οφειλών στο δημόσιο εμφανίζονται μόνον στον Απολογισμό του Κράτους κάθε έτους και αφορούν ολική εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών που έγινε μέσα στην χρονιά. Το 2016 για παράδειγμα, καταγράφεται ότι βεβαιώθηκαν 73 εκατ. ευρώ «προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής λοιπών εσόδων» και 1,3 εκατ. ευρώ «τόκοι στους φόρους περιουσίας και ΦΠΑ». Τα περισσότερα «κρύβονται» όμως σε διάφορους κωδικούς, μαζί με οφειλές και πρόστιμα, όπως πχ «Προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές» 3 δισ. ευρώ σε φόρους και 30 δισ. σε μη φορολογικά έσοδα.

Στην πραγματικότητα, από τα 101,5 δισ. χωρίς τις προσαυξήσεις αυτές, ούτε τα μισά δεν προέρχονται από φόρους. Το 51,2% αφορά μη φορολογικά έσοδα (πρόστιμα ΚΒΣ, δάνεια με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, αποφάσεις δικαστηρίων και λοιπά μη φορολογικά έσοδα). Και το 85% εξ αυτών το χρωστούν μόλις 16.000 μεγαλοφειλέτες. Είναι ενδεικτικό ότι μόλις το 17% από τα 5,12 δισ. ευρώ που εισπράχθηκαν με κατασχέσεις το 2017, αφορούσε οφειλέτες με χρέη κάτω από 10.000 ευρώ όλα κι όλα.