Στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας τα νέα μέτρα «άμυνας» απέναντι στην ακρίβεια και η ελληνική πρόταση

08:19 28/2/2022 - Πηγή: New Money

Σε δύο απαιτητικά  μέτωπα θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις εξελίξεις στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας η κυβέρνηση. Το πρώτο είναι να διαχειριστεί τις ανατιμήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο που ωθούν προς τα πάνω το κύμα της ακρίβειας και πιέζουν εκ νέου τους καταναλωτές και το δεύτερο την επάρκεια της τροφοδοσίας με καύσιμα σε περίπτωση που σταματήσει ή εμποδιστεί η ροή του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη.

Για σήμερα η χονδρεμπορική τιμή ρεύματος διαμορφώνεται στα 226 ευρώ η μεγαβατώρα, αυξημένη κατά 13,15% σε σχέση με την τιμή της προηγούμενης μέρας. Με εξαίρεση την ημέρα

της Ρωσικής εισβολής που οι τιμές εκτοξεύτηκαν  στα 235 ευρώ η μεγαβατώρα, την Παρασκευή υποχώρησαν καθώς το πρώτο μέρος των κυρώσεων κατά την Ρωσίας δεν φάνηκε να προκαλεί αναταράξεις στον ενεργειακό κλάδο. Η απόφαση όμως της Κομισιόν, των ΗΠΑ, της Βρετανίας αλλά και άλλων δυτικών χωρών αργά το βράδυ του Σαββάτου να θέσουν εκτός του ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών Swift επιλεγμένες Ρωσικές τράπεζες, θα έχει σοβαρές επιπτώσεις και στον ενεργειακό τομέα που μένει να αποτιμηθούν τις επόμενες μέρες. Η εξέλιξη αυτή αποτυπώθηκε και στις τιμές του πετρελαίου καθώς μετά τις σοβαρές κυρώσεις η τιμή ανά βαρέλι εκτινάχθηκε στα 102 δολάρια όταν την Παρασκευή είχε υποχωρήσει κάτω από τα 100 δολάρια.

Ο νέος μηχανισμός που προτείνει το ΥΠΕΝ

Η κυβέρνηση προσδίδει τις τελευταίες μέρες μία ευρωπαϊκή διάσταση  στην βόμβα του ενεργειακού κόστους που απασφαλίζει για εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις η αδιαλλαξία Πούτιν και πρωτοστατεί στις πρωτοβουλίες για από κοινού δράση με άλλα κράτη-μέλη.

Η πρώτη κίνηση είναι η σημερινή σύγκληση του συμβουλίου υπουργών Ενέργειας όπου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ Κώστας Σκρέκας, θα προτείνει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης για την ενεργειακή κρίση – EU Energy Crisis Solidarity Facility (ECSF) και η δεύτερη η διατήρηση των επιδοτήσεων και για τον Μάρτιο με νέο αντίστοιχο χρηματοδοτικό πακέτο με εκείνο του Φεβρουαρίου, το οποίο αναμένεται να ανακοινωθεί εντός των ημερών.

H τρίτη είναι σε αρχικό στάδιο και προβλέπει την συμφωνία με την Βουλγαρία για την αγορά μέσω διμερούς συμβολαίου ενέργειας από ένα νέο πυρηνικό εργοστάσιο που κατασκευάζεται στην χώρα. Τις συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών επιβεβαιώνουν αξιωματούχοι και από τις δύο χώρες με την συνεργασία σε ενεργειακό επίπεδο να επεκτείνεται και στην Ρεβυθούσα. Η Βουλγαρία όπως έγινε γνωστό τις τελευταίες μέρες έχει ζητήσει πρόσβαση στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ για ένα φορτίο LNG.

Σε συνέχεια της δήλωσης του Πρωθυπουργού στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 Φεβρουαρίου για μια κοινή  διαχείριση της ενεργειακής κρίσης που παίρνει άλλες διαστάσεις με την έναρξη του πολέμου, σκοπός ECSF είναι να στηρίξει τους Ευρωπαίους καταναλωτές, ιδίως τους πιο ευάλωτους και να περιορίσει την επιβάρυνση των οικονομιών των Κρατών Μελών από την ενεργειακή κρίση.

Στο επίκεντρο της ελληνικής πρωτοβουλίας είναι η αξιοποίηση των πόρων από τα δικαιώματα του Αποθεματικού Σταθεροποίησης της Αγοράς (Market Stability Reserve) του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό ταμείο ύψους 100 δισ. ευρώ που θα χρησιμοποιηθεί για την επιδότηση των ευρωπαίων καταναλωτών. Ο κ. Σκρέκας έχει προβλέψει ότι από το Ταμείο αυτό η χώρα μας θα μπορούσε να λάβει από 2 έως 2,5 δις.

Ο ρόλος της ΕΚΤ

Το σχέδιο δίνει κεντρικό ρόλο στην  Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η  οποία καλείται  να δημιουργήσει το νέο μηχανισμό. Τα Κράτη Μέλη θα έχουν τη δυνατότητα λήψης χαμηλότοκων δανείων από τον ECSF για τη χρηματοδότηση μέτρων αντιστάθμισης των επιπτώσεων από τις υψηλές τιμές ενέργειας, τα οποία θα μπορούν να αποπληρώνουν σε 12 ή 15 έτη.

Το ύψος της χρηματοδότησης θα καθορίζεται από την κατανάλωση ενέργειας ή από τα ετήσια έσοδα των πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του κάθε Κράτους Μέλους. Προτείνεται μάλιστα, τα δάνεια να μην υπολογίζονται στο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος ώστε οι κυβερνήσεις να μπορούν να χρηματοδοτούν μέτρα από τους κρατικούς προϋπολογισμούς.

Στην επιστολή προτείνεται είτε η απευθείας επιδότηση των καταναλωτών (οικιακών και επαγγελματιών) για ηλεκτρική ενέργεια και αέριο, είτε η παροχή φθηνών κεφαλαίων στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε εκείνες που είναι περισσότερο ευάλωτες λόγω των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας και του πολέμου στην Ουκρανία ή ακόμη και δάνεια για τη χρηματοδότηση συμβολαίων αντιστάθμισης των υψηλών τιμών με προμηθευτές ενέργειας.

Εναλλακτικά προτείνεται η απευθείας επιδότηση της χονδρεμπορικής, με πόρους του ECSF για να επιδοτήσουν μέρος των συμβολαίων στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού.

Όπως αναφέρεται στην επιστολή, η χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα συνεχίσει διαμορφώνεται με βάση την οριακή τιμή συστήματος, ωστόσο, τα Κράτη Μέλη θα καθορίζουν ανώτατα όρια για την αποζημίωση της κάθε τεχνολογίας παραγωγής ενέργειας. Τα ίδια θα υπολογίζουν, επίσης, το κόστος καυσίμου για κάθε τεχνολογία παραγωγής ενέργειας. Σε περίπτωση που το κόστος καυσίμου είναι ακριβότερο από την ανώτατη αποζημίωση, ο παραγωγός θα λαμβάνει τη διαφορά.

Παράλληλα η ελληνική πρόταση προβλέπει ότι η ανάπτυξη των στρατηγικών υποδομών αποθήκευσης ορυκτών καυσίμων (π.χ Υπόγεια Αποθήκη της Καβάλας) θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους και δανεισμό από την ΕΤΕπ.  Το ίδιο θα πρέπει να ισχύσει και για άλλες ενεργειακές επενδύσεις που θα ενισχύουν την αμυντική ικανότητα της Ευρώπης (π.χ. ενεργειακή αποδοτικότητα στρατιωτικών υποδομών, οχημάτων κλπ).

Η διαθέσιμη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση θα πρέπει κατά προτεραιότητα να διατεθεί για την υλοποίηση ενεργειακών διασυνδέσεων με τρίτες χώρες όπως για παράδειγμα η διασύνδεση της Ευρώπης με την Αφρική ή τη Μέση Ανατολή.

Τα μέτρα για την ενεργειακή επάρκεια

Σε ότι αφορά τα θέματα της επάρκειας, στην έκτακτη σύσκεψη της Επιτροπής διαχείρισης κρίσεων την Παρασκευή, εξετάσθηκαν όλα τα πιθανά σενάρια και επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις για έκτακτα μέτρα μόνο στο ακραίο σενάριο που διακοπεί η ροή φυσικού αερίου από την Ρωσία.

Σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν οι εφεδρείες των μονάδων φυσικού αερίου και λειτουργίας με diesel με σαφείς και μετρημένους περιορισμούς κυρίως στο θέμα της τροφοδοσίας και πλήρωσης των δεξαμενών αλλά και της λειτουργίας που είναι από 5 έως 10 μέρες.

Σχετικά με τηνΡεβυθούσα τα προγραμματισμένα φορτία δεν εμπνέουν ανησυχία για τον Μάρτιο. Η ΔΕΠΑ έχει κάνει επαφές για πρόσθετες ποσότητες LNG στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ ενώ και το ΥΠΕΝ φαίνεται να έχει βολιδοσκοπήσει την πιθανότητα για πρόσθετο αέριο από τον ΤAP. Στις υποχρεώσεις της χώρας είναι και η εξαγωγή αερίου και προς την Βουλγαρία η οποία εξαρτάται από το Ρωσικό αέριο και έχει ζητήσει δικαίωμα πρόσβασης στην Ρεβυθούσα.

Για την εξαγωγή αερίου έχουν εξεταστεί δύο σενάρια. Το ένα με option 65.000 θερμικές  μεγαβατώρες και το άλλο με 20.000 θερμικές μεγαβατώρες μέσω του υφιστάμενου αγωγού και με ανάστροφη πορεία προς Βουλγαρία σε περίπτωση κρίσης.

Στο ακραίο σενάριο θα χρειαστεί η Ελλάδα να λάβει πρόσθετα μέτρα για να καλύψει με ασφάλεια τις ενεργειακές ανάγκες με την ενεργοποίηση της  διακοψιμότητας στη βιομηχανία και πιθανές κυκλικές περικοπές φορτίων. Παράλληλα θα απαιτηθούν επιπλέον προμήθειες LNG έως 3 φορτία μηνιαίως δυναμικότητας 1.000.000 θερμικές μεγαβατώρες.

Στην μάχη θα μπουν και οι λιγνιτικές, ωστόσο εκφράστηκε η άποψη από την διοίκηση της ΔΕΗ ότι ο λιγνίτης πρέπει να είναι δεύτερη επιλογή και αφού εξαντληθούν τα αποθέματα αερίου καθώς η εταιρεία βρίσκεται σε πορεία απολιγνιτοποίησης και αυτό έχει επιπτώσεις στα ορυχεία και το προσωπικό της.

Με βάση την εικόνα του λιγνίτη τα αποθέματα επαρκούν για 15 έως 30 μέρες ενώ λόγω της απολιγνητοποίησης έχουν κλείσει δύο ορυχεία και υπάρχουν περιορισμοί σε αποθηκευτικούς χώρους. Από το σύνολο των μονάδων εκτός είναι η Μεγαλόπολη 3 λόγω βλάβης  ενώ εντός της εβδομάδας προγραμματίζεται να βγει σε συντήρηση η Μεγαλόπολη 4.

Σε σχέση με τα υδροηλεκτρικά αναφέρθηκε ότι τα υδατικά αποθέματα αναλογούν σε 2.370 γιβατώρες και χρειάζεται να αξιοποιηθούν με μέτρο ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα το προσεχές καλοκαίρι.

Διαβάστε ακόμη

«Καρούζος Gate»: Βγαίνει στο σφυρί εμπορικό κέντρο στον Γέρακα (pics)

Η νέα εικόνα της Ευρώπης και τα οφέλη μέσα στον πόλεμο, οι χάρες της Αριάδνης, το… μοντέλο υποδιοικητής και η ορθόδοξη τράπεζα

Μεγαλώνει ο «κουμπαράς» των μέτρων λόγω της παρατεταμένη κρίσης