Τα ελληνικά παράδοξα: Αύξηση κατανάλωσης με μειωμένο εισόδημα

14:48 2/2/2017 - Πηγή: New Money

H ιδιωτική κατανάλωση σε πραγματικούς όρους, έχοντας μειωθεί κατά -3,8% το γ’ τρίμηνο του 2015 λόγω και των capital controls, αυξήθηκε στο γ' τρίμηνο 2016 κατά +5,7% δημιουργώντας την προσδοκία ότι η οικονομία βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης. Μια προσεκτική, oμως ανάλυση των κύριων προσδιοριστικών παραγόντων της ιδιωτικής κατανάλωσης, δείχνει μία μείωση του καθαρού (μετά από φόρους και εισφορές) διαθεσίμου εισοδήματος των νοικοκυριών κατά -2,1 %, όταν τα δύο αυτά μεγέθη, σε όλα τα προηγούμενα τρίμηνα,

κινούνται πάντα προς την ίδια κατεύθυνση. Σε αυτό το ελληνικό παράδοξο σπεύδει να απαντήσει με τις ανάλογες τεκμηριωμένες εξηγήσεις το Εβδομαδιαίο Δελτίου του ΣΕΒ (τ.82 – 1 /2/2017).

Οι συντάκτες του θέματος που φιλοξενείται στο Δελτίο επισημαίνουν μεταξύ άλλων τα εξής:

-Η απόκλιση μεταξύ κατανάλωσης και διαθεσίμου εισοδήματος, είναι ταυτόσημη με την χειροτέρευση της ήδη αρνητικής αποταμίευσης. Πιθανότατα λοιπόν εντατικοποιείται η χρησιμοποίηση πόρων που έχουν ήδη αποσυρθεί στο παρελθόν από τις τράπεζες ή προέρχονται από ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων. Ενδεχομένως, η απόκλιση μπορεί να αποτυπώνει και ένταση της φοροδιαφυγής, αφενός λόγω της αύξησης των φορολογικών συντελεστών και αφετέρου λόγω της αποκάλυψης αδήλωτων εισοδημάτων από την εντονότερη χρήση καρτών στις συναλλαγές, μετά την επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.

- Σε κάθε περίπτωση, η εξέλιξη αυτή είναι ανησυχητική και, εάν συνεχισθεί, δεν προοιωνίζει μία βιώσιμη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το 2017. Η μείωση του διαθεσίμου
εισοδήματος σημειώνεται παρά την αύξηση των μισθών κατά +0,7% και της απασχόλησης των μισθωτών κατά +2,1% και οφείλεται κυρίως στη μηδενική αύξηση των εισοδημάτων από ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερα επαγγέλματα, τη μείωση κατά -0,6% των κοινωνικών παροχών και λοιπών μεταβιβάσεων σε χρήμα και σε είδος όπου η αύξηση κατά +4,6%
των μεταβιβάσεων σε είδος (δηλαδή «δωρεάν» υγεία, παιδεία, ηλεκτρικό ρεύμα, μετακινήσεις μαθητών, συσσίτια κλπ.) υπεραντισταθμίζεται από την μείωση κατά -4% των παροχών (συντάξεις και προνοιακά επιδόματα σε χρήμα), και, από την άλλη πλευρά, της αύξησης των φόρων εισοδήματος, περιουσίας κλπ. κατά +19% και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης κατά +1,9%.

- Η υπερφορολόγηση έχει κοντά πόδια καθώς το άρμεγμα των πιο παραγωγικών νοικοκυριών δεν μπορεί να συνεχισθεί για πολύ. Όχι μόνο η αποταμίευση γίνεται όλο και πιο αρνητική, και αργά ή γρήγορα οι επενδύσεις θα καταρρεύσουν πλήρως, αλλά και οι παραγωγικοί άνθρωποι με τις καλύτερες εργασιακές εξειδικεύσεις, είτε αναγκάζονται -εφόσον μπορούν - να αποκρύπτουν εισοδήματα, είτε μεταναστεύουν για να φτιάξουν τη ζωή τους μακριά από το δημευτικού χαρακτήρα φορολογικό περιβάλλον της χώρας μας. Επιπλέον το υψηλό μη μισθολογικό κόστος αποτελεί τροχοπέδη στις νόμιμες προσλήψεις κάθε είδους και κάνει απαγορευτικές τις προσλήψεις εργαζομένων με υψηλές εξειδικεύσεις και αποδοχές, επί ζημία των δυναμικότερων και πιο εξωστρεφών κλάδων της ελληνικής οικονομίας.