Θεσμοί: Δημιουργική λογιστική η μείωση των πλεονασμάτων

09:10 13/5/2019 - Πηγή: New Money

του Μάριου Ροζάκου

«Κακό για τη χώρα» και «πλήγμα για την επιστροφή της στην κανονικότητα», όπως ήδη φάνηκε στις αγορές, χαρακτηρίζουν ευρωπαϊκές πηγές τις παροχές που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και το σχέδιο… δημιουργικής λογιστικής για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, το οποίο θεωρούν ότι δεν έχει πιθανότητες έγκρισης από το Eurogroup και τα άλλα κράτη-μέλη.

«Οι κυβερνητικές εξαγγελίες αμφισβητούν ειλημμένες δεσμεύσεις της Ελλάδας

και γι’ αυτό αποτελούν κακή εξέλιξη για τη χώρα», τονίζει χαρακτηριστικά στο «business stories» Ευρωπαίος παράγοντας και προσθέτει: «Οσοι ξέρουν, τονίζουν ότι η έμμεση μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα χρειάζεται έγκριση από το Eurogroup, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) και εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών, τα οποία δεν δείχνουν πρόθυμα να εγκρίνουν μια τέτοια ιδέα». Επιφυλάξεις για το σχέδιο δέσμευσης 5,5 δισ. ευρώ από το μαξιλάρι διαθεσίμων, ώστε να μειωθούν τα πρωτογενή πλεονάσματα της περιόδου 2020-2022 από το 3,5% στο 2,5%, φέρεται να έχει, ως πιο πραγματιστής, ακόμα και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης. Η απουσία του από τη φιέστα της περασμένης Τρίτης στο Ζάππειο Μέγαρο δεν πέρασε απαρατήρητη Οι ανησυχίες για όλα τα παραπάνω καθρεφτίστηκαν αμέσως στις αποδόσεις και στα spreads των ελληνικών ομολόγων. Μάλιστα, οι ανακοινώσεις στο Ζάππειο Μέγαρο απέτρεψαν τη σχεδιαζόμενη έκδοση νέου 7ετούς ομολόγου και είναι αμφίβολο πλέον πότε θα ανοίξουν οι σαμπάνιες που ετοίμαζε η κυβέρνηση για μια νέα έξοδο στις αγορές.

Επιφυλάξεις για το σχέδιο δέσμευσης 5,5 δισ. ευρώ από το μαξιλάρι διαθεσίμων φέρεται να έχει ακόμα και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γ. Χουλιαράκης, η απουσία του οποίου από τη φιέστα του Ζαππείου δεν πέρασε απαρατήρητη

Από τη σκοπιά των ευρωπαϊκών θεσμών το πρόβλημα με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα είναι διπλό:

■ Η κυβέρνηση βάζει χέρι στο ταμείο του 2019 και διακινδυνεύει την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ φέτος για να δώσει προεκλογικές παροχές. Προεξοφλεί ότι θα ξεπεράσει τον στόχο για τα πρωτογενή πλεονάσματα προτού καν συμπληρωθεί το πρώτο ήμισυ του έτους και ενώ υπάρχουν πολλοί σημαντικοί δημοσιονομικοί κίνδυνοι, όπως οι εκκρεμείς δικαστικές αποφάσεις για αναδρομικά σε συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους και η αυξημένη αβεβαιότητα στη διεθνή οικονομία. Επιπλέον, οι φοροελαφρύνσεις και η 13η σύνταξη ανακοινώθηκαν χωρίς να έχει προηγηθεί αναλυτική ενημέρωση των τεχνοκρατών των δανειστών. «Είχε εκφραστεί μόνο η πρόθεση για “θετικά μέτρα”. Δεν είχε δοθεί κανένα κείμενο, ενώ ακόμα και όταν παρουσιάστηκαν τα μέτρα στους απεσταλμένους των θεσμών στην Αθήνα την περασμένη Τετάρτη, έλειπε μια πειστική αναλυτική κοστολόγηση. Ούτε για τις 120 δόσεις δόθηκε αποτίμηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων», αναφέρουν στο «b.s.» πηγές με άμεση γνώση των διαβουλεύσεων.

■ Το… bypass μέσω του οποίου η κυβέρνηση επιχειρεί να μειώσει τα πρωτογενή πλεονάσματα της τριετίας 2020-2022 από 3,5% του ΑΕΠ σε 2,5% βασίζεται στην αφαίμαξη 5,5 δισ. ευρώ από το μαξιλάρι διαθεσίμων του Δημοσίου. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι με τις παροχές που εξήγγειλε θα τονωθεί η ανάπτυξη και το πρωτογενές πλεόνασμα θα φθάσει το 3,5% του ΑΕΠ, αλλά, σε περίπτωση που αυτό δεν γίνει, θα καλυφθεί η υστέρηση από τα 5,5 δισ. ευρώ. «Πιθανή μελλοντική υστέρηση δεν είναι εφικτό να καλυφθεί με χρήματα που έχουν συγκεντρωθεί σε προηγούμενα χρόνια για άλλο σκοπό», υπογραμμίζουν στελέχη με άριστη γνώση των σχετικών διεργασιών. Το μαξιλάρι διαθεσίμων χρησιμεύει ως εγγύηση για τη μείωση του κόστους δανεισμού της Ελλάδας από τις αγορές και για ειδικές ανάγκες που μπορεί να προκύψουν, όπως η παροχή εγγυήσεων από το Δημόσιο για την τιτλοποίηση κόκκινων δανείων με βάση το σχέδιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και του υπουργείου Οικονομικών ή ενδεχομένως το δημοσιονομικό κόστος των αναδρομικών.

«Τα πρωτογενή πλεονάσματα θα έπρεπε να είναι εξαρχής χαμηλότερα, αλλά δεν είναι δυνατόν να μειωθούν τώρα και σίγουρα αυτό δεν μπορεί να γίνει με τον τρόπο που παρουσίασε η κυβέρνηση», σχολίασε στο «b.s.» ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ινστιτούτου Bruegel των Βρυξελλών Ζολτ Ντάρβας. Στελέχη της αγοράς που γνωρίζουν καλά τους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς εκτιμούν ότι η (άμεση, και όχι έμμεση) μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων είναι πιθανό να συζητηθεί στο μέλλον, αφού όμως ξεκαθαρίσει το τοπίο στην Ευρώπη και στην Ελλάδα με βάση τα αποτελέσματα των επικείμενων εκλογικών αναμετρήσεων.

Αποδοκιμασία στην έκθεση εποπτείας της 5ης Ιουνίου

Οσον αφορά στις παροχές που εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας για το 2020, τα στελέχη των θεσμών έστειλαν ξεκάθαρο μήνυμα ότι η σχετική συζήτηση δεν θα γίνει πριν από το φθινόπωρο.

Αλλωστε, ακόμα και ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος στη συνέντευξη Τύπου της περασμένης Τρίτης απέφυγαν να προσδιορίσουν πότε θα ψηφιστούν τα μέτρα αυτά, λέγοντας μόνο ότι θα συμπεριληφθούν στο προσχέδιο προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς.

Η αποδοκιμασία των ευρωπαϊκών θεσμών για τους κυβερνητικούς τακτικισμούς είναι βέβαιο ότι θα αποτυπωθεί στην 3η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, που θα δημοσιοποιηθεί στις 5 Ιουνίου. Ωστόσο, μέχρι τότε οι τόνοι θα παραμείνουν χαμηλοί λόγω των ευρωεκλογών και η ενόχλησή τους εκτιμάται ότι θα διαφανεί στο Eurogroup της προσεχούς Πέμπτης 16 Μαΐου, αλλά θα παραμείνει πίσω από τις κλειστές πόρτες των Βρυξελλών.