Τι κρύβει το παζάρι με τους θεσμούς για το «κεραμίδι» του Έλληνα

08:24 26/1/2019 - Πηγή: New Money

Του Κωστή Πλάντζου

Αγώνα ταχύτητας μέχρι τις εκλογές με παροχές και «θετικά μέτρα» ξεκινάει πλέον η κυβέρνηση, καθώς διαπιστώνει ότι τα πολιτικά οφέλη από τους «μποναμάδες» και τα μερίσματα που διένειμε τα Χριστούγεννα εξανεμίστηκαν ήδη, πριν κλείσει καν μήνας από την χορήγησή τους. Την επόμενη εβδομάδα θέλει να ανακοινώσει αύξηση του κατώτατου μισθού, ενώ την μεθεπόμενη θέλει να παρουσιάσει και νέα

ρύθμιση για χρέη προς τα ασφαλιστικά Ταμεία.

Ωστόσο οι συναντήσεις με την Τρόικα και η έκθεση του ΔΝΤ, προσγειώνουν απότομα το Μέγαρο Μαξίμου στην σκληρή πραγματικότητα της Οικονομίας. Όπως προκύπτει από το τετραήμερο των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές στην Αθήνα:

1. Ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά για αποφάσεις:

Η κυβέρνηση έχει μόλις ένα μήναν διορία για να κλείσει τουλάχιστον τα ζητήματα που αφορούν στις τράπεζες. Μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου πρέπει να έχει δώσει λύσεις για τα «κόκκινα δάνεια», τον νέο «Νόμο Κατσέλη» και το στεγαστικό επίδομα.

2. Κινδυνεύουν τα σπίτια:

Και τα τρία αυτά ζητήματα συνδέονται μεταξύ τους, αλλά και με τις ρυθμίσεις χρεών και τις 120 δόσεις προς το δημόσιο. Συνδέονται όμως άμεσα και με το «κεραμίδι» του Έλληνα, δηλαδή τα σπίτια των οφειλετών που κινδυνεύουν να τα χάσουν λόγω χρεών. Αν δεν λειτουργήσουν όλα το γρηγορότερο δυνατόν, δεν θα υπάρχει κανένα μέσο άμυνας για τους οφειλέτες. Σε ένα μήνα από τώρα θα κλείσει η «ομπρέλα προστασίας» που είχαν εδώ και 8,5 χρόνια οι δανειολήπτες. Το επιχείρημα ότι «η κρίση πέρασε» και χρειάζεται άλλο σύστημα προστασίας «μετά την κρίση» δεν αρκεί, αλλά η κυβέρνηση χρειάζεται να εξηγήσει πώς θα λειτουργεί ένα πολύπλοκο καινούργιο σύστημα προστασίας, το οποίο όμως δεν γνωρίζει καν η ίδια η κυβέρνηση αφού ακόμα εξετάζει πώς μπορεί να στηθεί.

3. Κινδυνεύει η επιστροφή της χώρας στις αγορές:

Η κυβέρνηση λέει ότι δεν θέλει να δώσει νέα παράταση στον «νόμο Κατσέλη», όχι γιατί θα ενοχληθούν οι Θεσμοί, αλλά κυρίως γιατί ξέρει ότι όσο απομακρύνεται η λύση στα ζητήματα των τραπεζών, τόσο και οι ξένοι επενδυτές δεν μπορούν να εμπιστευτούν τα κεφάλαιά τους στα ελληνικά ομόλογα. Η κατρακύλα κατά 98% της χρηματιστηριακής αξίας των ελληνικών τραπεζών στην 4ετία ΣΥΡΙΖΑ υπενθυμίζει ακριβώς στην κυβέρνηση ότι οι επενδυτές θέλουν έναν «καθαρό διάδρομο» για το οικονομικό πλαίσιο της χώρας στην οποία θα εμπιστευτούν τα κεφάλαιά τους. Ούτε αυτός υπάρχει, ούτε η οριστικά άρση στα capital controls θα έρχεται, εάν παραμένει η οικονομική -και πολιτική- αβεβαιότητα.

4. Χάνονται δουλειές:

Η κυβέρνηση θέλει να τα ξεπεράσει όλα αυτά, ανακοινώνοντας αυξήσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Σκιαμαχεί με τους θεσμούς και θέλει να επιβάλει μονομερώς μία αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 8%-10% αντί για 6%-7% που θα αποδέχονταν οι «θεσμοί». Ωστόσο η διαφορά στον (μικτό μισθό) ανέμσα στα δύο σενάρια δεν ξεπερνά τα 23 ευρώ το πολύ τον μήνα (με 6% η αύξηση είναι 35 ευρώ ενώ με 10% προκύπτει αύξηση 58 ευρώ το πολύ). Προφανώς με 15-20 ευρώ μικτά παραπάνω στον μισθό τους, δεν λύνεται το πρόβλημα της πλειοψηφίας των εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ούτε όμως και το πρόβλημα της Οικονομίας. Αντιθέτως από την αύξηση επωφελούνται πρωτίστως τα ασφαλιστικά Ταμεία (δηλαδή το Κράτος για να εμφανίζει πλεονάσματα) καθώς θα έχουν αύξηση εισφορών, που θα την πληρώνουν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι. Για τον λόγο αυτόν το ΔΝΤ ζητάει ακόμα πιο ελαστικές μορφές απασχόλησης, για να μην κλείσουν επιχειρήσεις, χαθούν θέσεις απασχόλησης και αυξηθεί ξανά η ανεργία.

5. «Ψαλίδι» στο στεγαστικό επίδομα

Για να εμφανίσει όμως ως θετικά όλα τα μέτρα που έχει υποσχεθεί, η κυβέρνηση καταφεύγει τελικά σε ημίμετρα. Η ρύθμιση που υπόσχεται για τα χρέη στην εφορία (όπου εστιάζεται και το μεγαλύτερο πρόβλημα των επιχειρήσεων και νοικοκυριών) έχει ουσιαστικά «σκαλώσει», ενώ μέχρι να βρει πώς θα μοιράσει τα 150 εκατομμύρια ευρώ της επιδότησης για το νέο σύστημα προστασίας των δανειοληπτών (μετά τον ν.Κατσέλη) έχει «σακατέψει» το στεγαστικό επίδομα που έχει ήδη ψηφίσει και το περιμένουν χιλιάδες δικαιούχοι. Η επιδότηση ΄των 70-210 ευρώ στην οποία υπολόγιζαν από το καλοκαίρι πέρυσι έχει ουσιαστικά «παγώσει» και θα αλλάξει επί τα χείρω, αφήνοντας πολλούς εκτός νυμφώνος. Και αυτό γιατί το κονδύλι μειώθηκε (από 600 εκατ. που ήταν να δοθούν σε 400 εκατ. ευρώ), ενώ προστέθηκαν ως δικαιούχοι και οι δανειολήπτες. Ταυτόχρονα η επιδότηση πρέπει να προσαρμοστεί και στο σύστημα επιδότησης των «κόκκινων δανειοληπτών», αφού δεν μπορεί το ένα επίδομα να είναι πολύ διαφορετικό από το άλλο, για λόγους ισότητας αλλά και για να μην επωφεληθούν επιτήδειοι που θα προτιμήσουν να επιλέξουν το έναν αντί το άλλο ως συμφερότερο.

Σε κάθε περίπτωση, η «χρυσή τομή» σε όλα αυτά πρέπει να βρεθεί και να ανακοινωθεί μέσα στον επόμενο ένα μήνα, γεγονός που σημαίνει ότι αν το συνολικό «πακέτο» αποδειχθεί κατώτερο των προσδοκιών και των αναγκών, μπορεί και να αποδειχθεί μπούμερανγκ εν όψει των επικείμενων εκλογών.

Ιδιαίτερα μάλιστα, εάν διαψευστούν και οι προσδοκίες επιστροφής των αναδρομικών που επιδικάζουν τα δικαστήρια, καθώς η κυβέρνηση φροντίζει εδώ και 3,5 χρόνια να τα κρύβει "κάτω από το χαλί", δημιουργώντας μία δημοσιονομική "βόμβα" ισχύος πολλών δισ. ευρώ.