Τι κρύβουν τα σχέδια για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων

08:48 14/3/2017 - Πηγή: New Money

Τρεις είναι οι κυριότερες δυνάμεις που κινούν τους σχεδιασμούς της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων: η αλλαγή της στάσης των ΗΠΑ σε σχέση με τον διεθνή ρόλο τους, ο ανερχόμενος αντιευρωπαϊσμός σε πολλές χώρες και η βούληση των σημερινών ηγεσιών -αρκετές από τις οποίες θα αποχωρήσουν από το πολιτικό προσκήνιο- να παρουσιάσουν ένα σχέδιο για μια συντεταγμένη μεταμόρφωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης αντί να παρακολουθήσουν την άτακτη κατάρρευσή της.

Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ επί Ντόναλντ Τραμπ

εγκαταλείπουν την Pax Americana, αποκηρύσσοντας τον ρόλο του διεθνούς χωροφύλακα, οδηγεί τους Ευρωπαίους σε σχεδιασμούς για να καλύψουν το κενό δημιουργώντας μια Ε.Ε. με κοινή άμυνα, κοινό στρατό, κοινό νόμισμα και βαθύτερη συνεργασία σε τομείς όπως η οικονομία και η εσωτερική ασφάλεια.

Το ζήτημα, όμως, είναι ότι σε αυτή την Ενωση δεν χωράνε όλοι. Αλλοι δεν μπορούν για λόγους οικονομικούς και άλλοι για πολιτικούς. Από την άλλη, όμως, δεν γίνεται να εκδιωχθούν χώρες από την Ε.Ε. γιατί κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με ξαφνικό θάνατο του οικοδομήματος.

Ετσι, στη νέα Ε.Ε. θα υπάρχουν τα πλήρη μέλη του σκληρού πυρήνα και συνδεδεμένα μέλη που θα βρίσκονται στη δεύτερη ταχύτητα έχοντας τη δυνατότητα κάποια στιγμή να μεταπηδήσουν στην πρώτη.

Το κλειδί είναι ο πυρήνας, στον οποίο φαίνεται ότι θα μετέχουν οι μεγάλες χώρες, εκτός πια και αν στις γαλλικές εκλογές διαψευστούν οι δημοσκοπήσεις που δείχνουν ήττα της Μαρίν Λεπέν στον δεύτερο γύρο, οπότε σε μια τέτοια περίπτωση όλα είναι ανοιχτά, ακόμα και το ενδεχόμενο άτακτης διάλυσης της Ε.Ε.

Υπό ομαλές συνθήκες, πάντως, οι Γάλλοι υστερούν οικονομικά έναντι των Γερμανών αλλά υπερτερούν στρατιωτικά, οπότε θα πρωτοστατήσουν στο νέο μοντέλο και το Βερολίνο θα κληθεί να πληρώσει μέσω του κοινού προϋπολογισμού την αμυντική υπεροχή του Παρισιού αλλά και για τη συμμετοχή όλων των μεγάλων χωρών, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που θα δώσουν μεν ουσία στο εγχείρημα αλλά θα ζητήσουν και ανταλλάγματα.

Στην ουσία, ο πυρήνας θα είναι η καρδιά του συστήματος, μια συνομοσπονδία κρατών η οποία θα ρυθμίζει και το ευρώ, ενώ οι υπόλοιπες χώρες θα ακολουθούν με διαφορετικές ταχύτητες, ενδεχομένως χρησιμοποιώντας το ευρώ παρότι ουσιαστικά δεν θα μετέχουν στην ενιαία οικονομική διαχείριση.

Εκεί ενδεχομένως θα αναβιώσουν και οι συζητήσεις για δύο νομίσματα για τις χώρες που δεν θα μπορούν να ακολουθήσουν τον πυρήνα και θα χρειάζονται ευέλικτο νόμισμα στο εσωτερικό, σε μια ελεγχόμενη ισοτιμία με το κοινό νόμισμα υπό την αιγίδα της ΕΚΤ.

Οι χώρες της δεύτερης ταχύτητας θα μπορούν να παίρνουν πίσω σε εθνικό επίπεδο κάποιες αρμοδιότητες από την Ε.Ε., με στόχο τον κατευνασμό της κοινής γνώμης όταν έχει αρνητική στάση για τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών ή για ευαίσθητα θέματα όπως το Μεταναστευτικό. Ολα αυτά, βέβαια, είναι προς το παρόν απλά σενάρια, τα οποία πρέπει να περάσουν από τη βάσανο της πολιτικής πραγματικότητας, των ατέλειωτων διαπραγματεύσεων και των δημοψηφισμάτων.

Αν, πάντως, το deal μεταξύ των μεγάλων κλείσει, ο δρόμος θα είναι ανοιχτός.

*Αναδημοσίευση από το Business Stories της εφημερίδας ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ (12-3-2017)