Το εξαγωγικό θαύμα απαιτεί μεταρρυθμίσεις

10:36 31/10/2014 - Πηγή: New Money

Πέντε χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης κι ενώ η οικονομία μας καταγράφει τα πρώτα σημάδια σταθεροποίησης, πολιτικοί και κοινωνικοί φορείς, επιχειρήσεις και κοινωνία των πολιτών επιβάλλεται να ξαναδούμε το εθνικό μας μέλλον στη βάση του συγκεκριμένου και του εφικτού. Η χώρα μπορεί να κερδίζει σε ανταγωνιστικότητα σε όλες τις διεθνείς αξιολογήσεις, αλλά η πλειοψηφία των επιχειρήσεών μας δοκιμάζεται από υψηλά λειτουργικά κόστη και έλλειψη ρευστότητας, δυσκολεύεται να στραφεί σε νέες επενδύσεις και να ανοιχτεί σε νέες αγορές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η ανεργία να παραμένει σε υψηλά επίπεδα.

Η

Ελλάδα, όμως, έχει ένα τεράστιο -και σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητο- απόθεμα φυσικού, ιστορικού και πολιτισμικού πλούτου. Είναι επίσης η μόνη χώρα της Ευρωζώνης στη ΝΑ Μεσόγειο με εξαιρετική γεωπολιτική θέση, σύγχρονες υποδομές και υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό. Το πώς θα δημιουργήσουμε αναγνωρίσιμα, ποιοτικά, διεθνώς εξαγώγιμα ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες είναι μια συζήτηση που δεν έχει γίνει ποτέ σοβαρά στη χώρα μας. Είναι όμως επίκαιρο και αναγκαίο να ξεκινήσει άμεσα.

Με βάση τα σημερινά δεδομένα, ο εξαγωγικός προσανατολισμός της οικονομίας μας βρίσκεται στην αρχή της προσπάθειας. Σήμερα, μόνο το περίπου 1,5%, των ενεργών επιχειρήσεων στην Ελλάδα εξάγει. Το 80% των εξαγωγών μας πραγματοποιείται από περίπου 200 επιχειρήσεις. Την περίοδο 2010-2013 εγγράφηκαν περίπου 1.500 νέοι εξαγωγείς με περιστασιακή και περιορισμένη εξαγωγική δραστηριότητα. Εδώ και 10 μήνες παρατηρούμε μείωση των εξαγωγών και διόγκωση του εμπορικού ελλείμματος εξαιτίας της ανόδου της ιδιωτικής κατανάλωσης. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το πρώτο εξάμηνο του 2014 διαπιστώνεται πτώση των εξαγωγικών προϊόντων κατά 4% σε σχέση με το 2013, ενώ διογκώνεται το εμπορικό έλλειμμα κατά 9,6%.

Αν θέλουμε ελληνικά προϊόντα που να αντέχουν στον διεθνή ανταγωνισμό μέσα από καινοτομία, ποιότητα, συνέργειες και διαφοροποίηση, χρειάζεται να επιμείνουμε χωρίς αμφιταλαντεύσεις στην προώθηση μιας αναπτυξιακής πολιτικής για τις εξαγωγές, με δραστικές δομικές αλλαγές ώστε η συμμετοχή των εξαγωγών στο ΑΕΠ να ανέλθει από το 29% που βρίσκεται σήμερα σε ποσοστό άνω του 40% μέχρι το 2020. Η πολιτική αυτή στηρίζεται σε τέσσερις άξονες, που καθένας περιέχει στοχευμένες παρεμβάσεις.

Ο πρώτος άξονας αφορά στην εξαγωγική ρευστότητα και στη χρηματοδότηση. Για παράδειγμα, μπορούμε να δημιουργήσουμε ενιαίο tax portfolio για κάθε εξαγωγική επιχείρηση, με άμεσο συμψηφισμό χρεωστικών/πιστωτικών φόρων και τελών (συμπεριλαμβανομένου και του ΦΠΑ) και να εξορθολογίσουμε τις άμεσες επιβαρύνσεις στο κόστος παραγωγής των παραδοσιακών εξαγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες σηκώνουν το βάρος του 80% των ελληνικών εξαγωγών, αλλά και να δημιουργήσουμε νέου τύπου χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω του νέου ΕΣΠΑ (ΣΕΣ) αντί για τις παραδοσιακές κρατικές ενισχύσεις.

Ο δεύτερος άξονας αφορά στην άρση των εμποδίων στο διασυνοριακό εμπόριο. Παρά την πρόοδο που έχει καταγραφεί, η προτελωνειακή και τελωνειακή λειτουργία εξακολουθούν να αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στις εξαγωγές. Η ευθυγράμμιση, όμως, του διασυνοριακού εμπορίου με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές πρακτικές μπορεί να επιτευχθεί, για παράδειγμα, μέσα από τη μετεξέλιξη των μεγάλων τελωνείων σε Κέντρα Εξυπηρέτησης Εξαγωγών. Η σημασία της ταυτόχρονης διεκπεραίωσης, σε ένα σημείο, των φορολογικών και τελωνειακών διαδικασιών για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις θα αποτελέσει κυριολεκτικά επανάσταση: σύμφωνα με ανάλυση της Task Force, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΚΕΠΕ, αν μειωθεί στο μισό ο χρόνος των εξαγωγών και κατά 20% το κόστος μιας εξαγωγής, θα προκύψει αύξηση 10% της συνολικής αξίας εξαγωγών, 1,7% αύξηση του ΑΕΠ και θα δημιουργηθούν 80.000 νέες θέσεις εργασίας.

Ο τρίτος άξονας αφορά στη βελτίωση των καινοτόμων χαρακτηριστικών των εξαγωγικών προϊόντων. Για να βελτιωθεί η διείσδυση των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές χρειάζεται διαφοροποίηση και αναβάθμιση. Αρα θέλουμε να πάρει σάρκα και οστά ο άξονας έρευνα - καινοτομία - επιχειρηματικότητα μέσα από τον συντονισμό της συνεργατικής έρευνας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα σε εξωστρεφείς τομείς όπως η ενέργεια, η αγροδιατροφή, τα φάρμακα, το περιβάλλον, οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνίας.

Τέλος, χρειάζεται αποτελεσματική πρόσβαση και πληροφόρηση των επιχειρήσεων για τις διεθνείς αγορές. Η παρέμβαση αυτή περιλαμβάνει την αναβάθμιση της λειτουργίας των ελληνικών πρεσβειών σε ολοκληρωμένους πόλους επιχειρηματικότητας, σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις μας και με βάση τις ανάγκες τους για την είσοδό τους σε χώρες-στόχους.

Η αναστροφή της πτωτικής τάσης του εξαγωγικού μας εμπορίου δεν επιτρέπει τον εφησυχασμό κανενός. Τώρα επιβάλλεται να παρέμβουμε για το μέλλον των ελληνικών εξαγωγών. Ο ΣΕΒ δίνει το «παρών» έμπρακτα.

* Ο κ. Θεόδωρος Φέσσας είναι πρόεδρος του ΣΕΒ

Blogger Θεόδωρος Φέσσας