Το φάντασμα του Σόιμπλε ξαναχτυπά και ονειρεύεται μαστίγια

05:35 10/6/2021 - Πηγή: New Money

Στις ΗΠΑ η κυβέρνηση Μπάιντεν προαναγγέλλει τις μεγαλύτερες κρατικές δαπάνες στη μεταπολεμική περίοδο για επενδύσεις και κοινωνικές πολιτικές.

Για να χρηματοδοτηθούν οι δαπάνες αυτές, που ανέρχονται σε 8,2 τρισ. δολάρια την επόμενη δεκαετία, σχεδιάζεται αύξηση της φορολογίας στα υψηλότερα εισοδήματα και δανεισμός που θα εκτοξεύσει το δημόσιο χρέος της χώρας σε πρωτοφανή επίπεδα.

Οι ΗΠΑ, καθώς διαφαίνονται

το τέλος της πανδημίας και η έξοδος από την οικονομική κρίση, αντί να πατήσουν φρένο, πατάνε γκάζι για να περάσουν την οικονομία σε άλλη «πίστα».

Στην Ευρώπη, αφού μετά κόπων και βασάνων εγκρίθηκαν οι διαδικασίες για το Ταμείο Ανάκαμψης, σχεδόν έναν χρόνο μετά τις πολιτικές αποφάσεις που ελήφθησαν πέρυσι, η Κομισιόν είναι πλέον έτοιμη να εκδώσει ομόλογα για να δανειστεί τα ποσά με τα οποία θα χρηματοδοτήσει επενδύσεις και άλλες δράσεις συνολικού ύψους 750 δισ. ευρώ.

Είναι ασφαλώς πρόοδος το γεγονός ότι για πρώτη φορά οι χώρες της Ε.Ε. δανείζονται από κοινού για κονδύλια τα οποία θα διαμοιραστούν στις χώρες-μέλη, αλλά είναι φανερό ότι οι πόροι που κινητοποιούνται δεν επαρκούν για ένα μεγάλο άλμα, ούτε συγκρίνονται με εκείνους των ΗΠΑ.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ποσοτικό, είναι βαθιά πολιτικό.

Η ίδρυση του Ταμείου Ανάκαμψης χαιρετίστηκε ως ένα πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της δημοσιονομικής ένωσης, μια πορεία που μπορεί να οδηγήσει σε κοινό προϋπολογισμό και ενιαία οικονομική πολιτική για τις χώρες της Ε.Ε., με μεταφορές πόρων από τις πλουσιότερες χώρες στις φτωχότερες.

Οι υποστηρικτές της δημοσιονομικής ένωσης προτείνουν ήδη τη μετατροπή του Ταμείου Ανάκαμψης σε έναν μόνιμο μηχανισμό, αλλά οι χώρες του σκληρού πυρήνα της Ε.Ε. επέμεναν ήδη από πέρυσι το καλοκαίρι ότι ο θεσμός αυτός θα έχει προσωρινό χαρακτήρα.

Καθώς μάλιστα γίνεται φανερό ότι οι αμερικανικές πρωτοβουλίες «αλλάζουν τον άνεμο» παγκοσμίως, τα «γεράκια» της Ευρώπης εμφανίζονται στο προσκήνιο και αρχίζουν να επισείουν τους κινδύνους του υψηλού χρέους, της δημοσιονομικής χαλάρωσης και του πληθωρισμού.

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με άρθρο του στους «Financial Times» υποστήριξε την περασμένη εβδομάδα ότι οι χώρες-μέλη θα πρέπει να μειώσουν τα χρέη τους και, μάλιστα, επειδή η εμπειρία δείχνει ότι χρειάζεται «εξωτερική πίεση», για να συμβεί αυτό, προτείνει τη δημιουργία ενός νέου μηχανισμού, ενός κοινού ταμείου εξαγοράς χρέους, που θα χρησιμοποιεί «καρότο και μαστίγιο» για να αναγκάζει τα κράτη-μέλη να συμμορφώνονται. Διατυπώνει, μάλιστα, την ιδέα ότι κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει και χωρίς αλλαγή των συνθηκών της Ε.Ε.

Ο κ. Σόιμπλε, ασφαλώς, υπηρετεί τα συμφέροντα της πλούσιας Βαυαρίας, η οποία χάρη στο ευρώ έγινε παγκόσμια οικονομική δύναμη, αλλά δεν θέλει να μοιραστεί «ούτε δεκάρα» με τις φτωχότερες χώρες του Νότου.

Οι απόψεις του την προηγούμενη δεκαετία παγίδευσαν την Ε.Ε. στις αδιέξοδες πολιτικές των μνημονίων και της λιτότητας, με μια τιμωρητική προσέγγιση της Ελλάδας και των άλλων χωρών της περιφέρειας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα η κρίση να παραταθεί και να βαθύνει. Ολοι ομολογούν σήμερα ότι οι πολιτικές που υιοθετήθηκαν για την πανδημία (τύπωμα χρήματος, κρατική βοήθεια) θα έπρεπε να είχαν εφαρμοστεί τότε για να βγει η Ευρώπη από τη δίνη. Εάν είχε γίνει το ένα δέκατο όσων συμβαίνουν τώρα, η ελληνική οικονομία δεν θα είχε καταστραφεί και οι χώρες του Νότου θα ήταν σε πολύ καλύτερη θέση.

Ευτυχώς, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα «γεράκια» της Βαυαρίας θα υποστούν ήττα στις επόμενες γερμανικές εκλογές και θα έρθουν στο προσκήνιο άλλες δυνάμεις, όπως οι Πράσινοι, που ασφαλώς δεν θα αλλάξουν θεμελιωδώς τις προτεραιότητες του γερμανικού καπιταλισμού, αλλά ας ελπίσουμε ότι θα είναι σε θέση να αφουγκραστούν τον άνεμο της αλλαγής που πνέει παγκοσμίως.