Το μεγάλο παζάρι των Βρυξελλών για τον έλεγχο των ροών

18:01 17/3/2016 - Πηγή: New Money

Τα στρατόπεδα που έχουν σχηματιστεί - Τι ζητά η Τουρκία και το μπλόκο από την Κύπρο - Τα κέρδη και οι απώλειες από ενδεχόμενο συμφωνία

του Ιωάννη Αντύπα

Τρία στρατόπεδα έχουν σχηματιστεί στις κρίσιμες διαβουλεύσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, το καθένα με τις δικές του φιλοδοξίες για την επίμαχη συμφωνία με την Τουρκία με ένα όμως κοινό παρονομαστή, την επιθυμία να εμφανιστούν ως νικητές στη κοινή τους

γνώμη.

Το κύριο ζήτημα της Συνόδου σήμερα δεν είναι άλλο από το Κυπριακό και το άνοιγμα των πέντε κλειστών κεφαλαίων της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Έπειτα από ένα πυρετό διαπραγματεύσεων και συναντήσεων μεταξύ ΕΕ, Κύπρου και Τουρκίας στο παρασκήνιο, το κείμενο των συμπερασμάτων φαίνεται να είναι αρκετά «ανοιχτό» στον τρόπο ερμηνείας του σχετικά με το άνοιγμα των κεφαλαίων.

Το κείμενο των συμπερασμάτων τονίζει πως «Η ΕΕ, σε συνεργασία με την Τουρκία, θα προετοιμαστεί για την απόφαση του ανοίγματος νέων κεφαλαίων στις διαπραγματεύσεις για ένταξη στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, βάσει των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Οκτωβρίου». Η ανοιχτή ερμηνεία για τον χρονικό προσδιορισμό του ανοίγματος των κεφαλαίων (το συντομότερο δυνατόν), τονίστηκε και μετά την ολοκλήρωση του χθεσινού κολεγίου των Επιτρόπων όπου ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς δήλωσε πως το άνοιγμα των κεφαλαίων «δεν θα γίνει μέσα σε μια ημέρα» και πως είναι μια «διαδικασία σε βάθος χρόνου».

Η ελληνική πλευρά δηλώνει έπειτα από την τριμερή συνάντηση με την Γαλλία και τη Γερμανία «αισιόδοξη για επίτευξη συμφωνίας», κάτι βάσιμο, αν αναλογιστεί κανείς τη σημασία των επαφών Τουσκ τις προηγούμενες ημέρες σε Λευκωσία και Άγκυρα. Ανώτερος αξιωματούχος των Βρυξελλών δήλωσε μια ημέρα μετά πως «γίνεται μια προσπάθεια σύνδεσης του ανοίγματος των κεφαλαίων με πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για λύση του Κυπριακού» με τρόπο που θα «υποστηρίζει και τις δύο διαδικασίες».

Δεδομένης της πρόθεσης αυτής, το σημερινό αποτέλεσμα θα κριθεί στο κατά πόσο θα βρεθεί κοινό έδαφος μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου στις επαφές στο παρασκήνιο της Συνόδου, έτσι ώστε να επιτευχθεί μια συμφωνία όπου όλες οι πλευρές να μπορούν να παρουσιάσουν μια, τουλάχιστον, «νίκη».

Τι κερδίζουν ΕΕ - Κύπρος

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί νίκη η ύπαρξη μιας συμφωνίας που να περιορίζει τις μεταναστευτικές ροές και να μειώνει το τεράστιο πολιτικό κόστος που επιφέρουν στο εσωτερικό τους, ενώ για την Κύπρο η προοπτική εναρμόνισης του ανοίγματος των κεφαλαίων με την πρόοδο στην ειρηνευτική διαδικασία επιτρέπει στον Πρόεδρο Αναστασιάδη να δείξει ότι δεν υποχώρησε πλήρως απέναντι στην Άγκυρα και πως έκανε βήματα για λύση του Κυπριακού.

Τι παίρνει η Τουρκία

Από τη πλευρά της Τουρκίας υπάρχουν κέρδη σε διαφορετικά επίπεδα. Αρχικά, η επιπλέον χρηματοδότηση ύψους 3 δις. Ευρώ είναι σίγουρα μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη, αλλά η κύρια νίκη της βρίσκεται στην εσωτερική αρένα, καθώς η Τουρκική κυβέρνηση θα έχει απτές αποδείξεις πως δεν έχουν έδαφος οι κατηγορίες για απομάκρυνση από το πλευρό της Δύσης. Επίσης η Τουρκία θα είναι πλέον ένας προνομιακός συνομιλητής με την ΕΕ, έχοντας την ικανότητα να ασκεί πίεση στις διαπραγματεύσεις ανοίγοντας και κλείνοντας τη στρόφιγγα της μετανάστευσης όποτε το κρίνει σκόπιμο. Για την Τουρκία όμως είναι ύψιστης σημασίας η νίκη στο στρατόπεδο των θεωρήσεων βιζα, καθώς γνωρίζουν πως είναι το πλέον εφαρμόσιμο σκέλος της συμφωνίας

Φυσικά όλες οι πλευρές πρέπει να δώσουν έδαφος, καθώς η επίτευξη μιας συμφωνίας δεν έρχεται χωρίς κόστος. Για την ΕΕ αποτελεί μια «συμφωνία με τον διάβολο», καθώς η πολιτική της Τουρκίας σε καμία περίπτωση δεν συνάδει με τις αξίες και το όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς κατηγορείται πως έχει προχωρήσει σε σειρά παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενάντια στους επικριτές της.

Η Κύπρος αναγκάζεται να έρθει σε μια συμφωνία που παραβαίνει τις κόκκινες γραμμές περί παγώματος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας ενώ η Τουρκία εισέρχεται σε άλλη μια σειρά μακρών διαπραγματεύσεων για τις θεωρήσεις βίζα και ιδιαίτερα για τα ενταξιακά κεφάλαια, με τις κυβερνήσεις της Ευρώπης να μην φαίνεται να έχουν καμία διάθεση για πραγματική πρόοδο στην ενταξιακή πορεία της και περιορισμένη διάθεση για παραχωρήσεις στις θεωρήσεις βιζας.