Τρόφιμα: Η κλιματική αλλαγή φέρνει μεγάλες αυξήσεις τιμών και πολιτικές ανατροπές

23:30 18/10/2023 - Πηγή: New Money

Είτε πρόκειται για το ψωμί είτε για… τα κρεμμύδια, είναι αρκετό για να «ρίξει» μία κυβέρνηση. Η επισιτιστική ασφάλεια ανά τον κόσμο γίνεται ολοένα και πιο σημαντική, δεδομένων των πολέμων στην Ουκρανία και, πια, στη Μέση Ανατολή.

Αρχής γενομένης της Νέας Ζηλανδίας και της Πολωνίας, τουλάχιστον το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού προσέρχεται στις κάλπες μέσα σε διάστημα οκτώ μηνών. Έπονται η Αργεντινή, η Ολλανδία και η Αίγυπτος, με την Ινδονησία και την Ινδία το 2024. Μερικές εξ αυτών αποτελούν τις μεγαλύτερες παραγωγούς

ρυζιού, φοινικέλαιου, γάλακτος και πολλών άλλων. Άλλες, αποτελούν κύριες αρτηρίες μέσω των οποίων ρέουν τα σιτηρά.

Οι πολιτικοί έχουν, πια, να καταπιαστούν με δύο θέματα: τους καταναλωτές και τους παραγωγούς. Ορισμένες κυβερνήσεις οι οποίες θέλουν να παραμείνουν στο θώκο τους προχωρούν σε εμπάργκο εξαγωγών συγκεκριμένων προϊόντων, ενώ λαμβάνουν μέτρα για την προστασία αγροτικών κοινοτήτων από την κλιματική αλλαγή.

Τα τρόφιμα αποτελούν ένα από τα πολλά προεκλογικά ζητήματα, αλλά είναι ζήτημα παγκόσμιας εμβέλειας. Οι εκάστοτε πολιτικοί πολλές φορές μεταβάλλουν και προκαλούν αναταραχές στο παγκόσμιο εμπόριο, τις τιμές και τις οικονομίες των χωρών-εισαγωγέων. 

Από την άλλη, η κλιματική αλλαγή η οποία έχει προκαλέσει προβλήματα σε καλλιέργειες από τις ΗΠΑ μέχρι την Κίνα και το φαινόμενο Ελ Νίνιο, κάνουν την κατάσταση ακόμα πιο δύσκολη.

Τέλος, υπάρχει και ο πόλεμος. Πριν από την εισβολή της Ρωσίας, η Ουκρανία εξήγαγε περισσότερα σιτηρά από ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και παρήγαγε αρκετό ηλιέλαιο για να τροφοδοτήσει το 50% της παγκόσμιας αγοράς. 

Η σύγκρουση της Χαμάς με το Ισραήλ, από την άλλη, έχει αυξήσει τις τιμές του πετρελαίου, κάτι το οποίο θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην παραγωγή τροφίμων.

«Ζούμε σε έναν κόσμο όπου όλοι οι πολιτικοί κοιτούν προς το εσωτερικό», ανέφερε ο ερευνητής του Chatham House, Τιμ Μπέντον, προσθέτοντας πως «ο κόσμος αυτός του προστατευτισμού ο οποίος βασίζεται σε πόλωση, εκλογές και ενός είδους ‘ενδοσκόπηση’ επηρεάζει ολόκληρο τον πλανήτη».

Σύμφωνα με το Bloomberg, οι πολιτικοί έχουν πολλούς λόγους για τους οποίους πρέπει να ανησυχούν. Οι αυξήσεις των τιμών των τροφίμων μπορεί να δημιουργήσουν πολλές φορές βίαιες συγκρούσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Κανείς δεν ξεχνά πως το 2011 αποτέλεσαν έναν από τους κύριους λόγους της Αραβικής Άνοιξης. Την ίδια στιγμή, οι κεντρικοί τραπεζίτες και τα στελέχη των κυβερνήσεων προσπαθούν να κρατήσουν το κόστος των τροφίμων σε σημεία χαμηλότερα του δομικού πληθωρισμού. 

Η κλιματική αλλαγή έχει γίνει, επίσης μία διαχωριστική γραμμή μεταξύ της δεξιάς και της αριστεράς. Τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, της παγκοσμιοποίησης και της προστασίας της εγχώριας παραγωγής συνδέονται άμεσα με πιο ακραία κόμματα, σύμφωνα με την συμβουλευτική Verisk Maplecroft.

Μείωση εκπομπών αερίων

Η μεγαλύτερη παραγωγός γάλακτος του κόσμου Νέα Ζηλανδία, δεσμεύτηκε να μειώσει την επίδραση του αγροτικού της τομέα στο περιβάλλον, αλλά οι αγρότες δεν είναι ευχαριστημένοι αφού η φορολόγηση των αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούνται από τις αγελάδες απειλούν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους.

Γι αυτό και η κυβέρνηση καθυστέρησε την εφαρμογή των νέων μέτρων μέχρι τα τέλη του 2025. Το κόμμα της αντιπολίτευσης θέλει να την καθυστερήσει μέχρι το 2030.

Στην Ολλανδία, η οποία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός αγροτικών προϊόντων του κόσμου, οι αγρότες έχουν αντιδράσει σημαντικά κατά του προγράμματος μείωσης των εκπομπών μέχρι το 2030, δημιουργώντας ένα νέο πολιτικό κίνημα το οποίο βρίσκεται τέταρτο στις δημοσκοπήσεις.

Σιτηρά

Το κόστος των τροφίμων και η παραγωγή τους αποτελεί και το επίμαχο ζήτημα της προεκλογικής περιόδου της Πολωνίας. Κατά τη διάρκεια των περασμένων εκλογών, τα 2/3 των αγροτών υποστήριξαν το εθνικιστικό κόμμα το οποίο προσπαθεί να εξασφαλίσει και τρίτη λαϊκή εντολή. Ο πόλεμος στην γείτονα Ουκρανία, τα αυξημένα κόστη και η ξηρασία, όμως, έχουν αυξήσει τις εντάσεις κατά των κυβερνώντων.

Για τoν κατευνασμό των αγροτών αυτών, η κυβέρνηση πήγε κόντρα στην Ε.Ε. και επέκτεινε το εμπάργκο στα ουκρανικά σιτηρά. Ο Ουκρανός Πρόεδρος Ζελένσκι, μεν, κατέθεσε επίσημη διαμαρτυρία προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, αλλά οι Πολωνοί πολιτικοί του απάντησαν πως η ρητορική του μπορεί να διακινδυνεύσει περαιτέρω προμήθεια οπλικών συστημάτων.

Από την πλευρά του, ο «παλιός γνωστός» στο ελληνικό κοινό και πρώην Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος αποτελεί τον αρχηγό της αντιπολίτευσης έχει προσπαθήσει να προσεγγίσει τον ακραίο ηγέτη των αγροτών.

Το τανγκό με τους αγρότες

Οι προεδρικές εκλογές της Αργεντινής λαμβάνουν χώρα μία εβδομάδα μετά από τις πολωνικές. Η χώρα η οποία είναι σημαντική εξαγωγέας βοδινού και κτηνοτροφής κλυδωνίζεται λόγω του πληθωρισμού ο οποίος κυμαίνεται πολύ παραπάνω από το 100% και ο οποίος δεν επιτρέπει στους αγρότες να εξάγουν όσο μπορούν.

Ο Χαβιέ Μιλέι ο οποίος αποτελεί και την έκπληξη των εκλογών αναμένεται να δημιουργήσει ένα νέο κύκλο εξαγωγών και να εντείνει την επένδυση στον αγροτικό τομέα. Παράλληλα, σκοπεύει να αλλάξει το νόμισμα της Αργεντινής από το πέσο στο αμερικανικό δολάριο.

Εισαγωγές

Μία από τις μεγαλύτερες εισαγωγείς σίτου, η Αίγυπτος, γνωρίζει πολύ καλύτερα από πολλούς τη σημασία των τροφίμων στην πολιτική, δεδομένης και της Αραβικής Άνοιξης πριν από μία και πλέον δεκαετία.

Τώρα, η εξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές, μαζί με την έλλειψη δολαρίων για την αγορά σίτου, κρατούν τον πληθωρισμό υψηλά και έχουν προκαλέσει οικονομική κρίση στη χώρα. Εκτός αυτού, πια, έχουν να αντιμετωπίσουν την πιθανότητα του πολέμου στο γειτονικό Ισραήλ, κάτι το οποίο πρόκειται να αποτελέσει τεράστια δοκιμασία για τον Πρόεδρο Ελ Σίσι στις επερχόμενες εκλογές του Δεκεμβρίου.

Επισιτιστική κρίση

Τα τρόφιμα αποτελούν και ένα ιδιαίτερο θέμα στην Ινδία, μία χώρα όπου έχουν πέσει κυβερνήσεις λόγω των ανεξέλεγκτων τιμών των κρεμμυδιών. Ο Ναρέντρα Μόντι ο οποίος αναζητά μία τρίτη λαϊκή εντολή έχει επικεντρωθεί στην εξασφάλιση των αναγκαίων για τον εγχώριο πληθυσμό, εφαρμόζοντας εμπάργκο και δασμούς σε πολλά αγροτικά προϊόντα, δη στον κλάδο του ρυζιού, όπου η χώρα αποτελεί τη μεγαλύτερη εξαγωγέα του κόσμου. Οι κινήσεις αυτές, αν και έχουν προστατεύσει τους Ινδούς, ενδέχεται να προκαλέσουν πολιτική αλλά και επισιτιστική κρίση σε άλλες χώρες της Ασίας και της Αφρικής.

Τρόφιμα και καύσιμα

Το κυβερνητικό κόμμα του Προέδρου της Ινδονησίας, Τζόκο Ουιντόντο, αποκάλεσε την επισιτιστική ασφάλεια ως κύριο εθνικό θέμα, τη στιγμή που η χώρα προσπαθεί να περιορίσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές. Οι εκλογές στη χώρα αναμένονται τον Οκτώβριο, ενώ πολλοί ακτιβιστές φοβούνται πως για λίγες ψήφους, πολλές τοπικές αρχές θα επιλέξουν να αγνοήσουν την άκρατη αποψίλωση των δασών της χώρας η οποία γίνεται για τη δημιουργία νέων καλλιεργήσιμων γαιών. 

Διαβάστε ακόμη

Ράλι έως 20% για τη μετοχή της Nexi – «Φλερτ» του CVC για πιθανή εξαγορά

Θρίλερ σε τρεις ηπείρους: Γιατί οι Αμερικανοί «ξεψαχνίζουν» το αφεντικό της Jet Oil (pics)

Ράλι έως 20% για τη μετοχή της Nexi – «Φλερτ» του CVC για πιθανή εξαγορά

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ