Έρχεται «τσουνάμι» πτωχεύσεων το επόμενο τρίμηνο

11:20 26/9/2016 - Πηγή: New Money

Του Αλέξανδρου Κασιμάτη

Περίοδος υψηλού κινδύνου για πτωχεύσεις εταιρειών χαρακτηρίζεται το επόμενο δίμηνο-τρίμηνο. Στην αγορά εκτιμούν ότι πλησιάζει η ώρα της αλήθειας για γνωστές και μη εταιρείες που καρκινοβατούν το τελευταίο διάστημα, καθώς οι τράπεζες υποχρεώνονται να αλλάξουν στάση απέναντί τους.

Ειδικότερα, ο καθορισμός συγκεκριμένων και αναλυτικών στόχων για τη μείωση των κόκκινων δανείων σε κάθε τράπεζα, αλλά και η επιβολή

στόχων απόδοσης για τα ανώτατα στελέχη αναφορικά με τα κόκκινα δάνεια υποχρεώνει τις τράπεζες να αναλάβουν δράση για τη μείωση των προβληματικών ανοιγμάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες ερευνούν τα χαρτοφυλάκια επιχειρηματικών δανείων και ξεχωρίζουν τις περιπτώσεις που έχουν εξαντλήσει είτε τα όρια ανοχής, είτε όλα τα περιθώρια για εναλλακτικές λύσεις.

Ανασύρουν τις προβληματικές περιπτώσεις που κινούνται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, καλούν τους επιχειρηματίες στα γραφεία τους, εξηγούν την κατάσταση, τα νέα δεδομένα και ζητούν να πάρουν αποφάσεις για το τι θα πράξουν σχετικά με την εταιρεία τους. Τα στελέχη των τραπεζών ουσιαστικά διερευνούν αν προτίθενται να βάλουν χρήματα στις εταιρείες τους, αν συμπράξουν στην επιβολή ενός σχεδίου εξυγίανσης και γενικότερα ποιες είναι οι διαθέσεις τους. Ουσιαστικά, κάθε τράπεζα με αυτές τις συναντήσεις καταρτίζει έναν άτυπο κατάλογο με τα προβληματικότερα ανοίγματα των οποίων η αντιμετώπιση φυσικά θα αποτελέσει προτεραιότητα.

Η ταυτόχρονη αυτή διαδικασία από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες αναμένεται ότι θα πυροδοτήσει αλλεπάλληλες πτωχεύσεις εταιρειών, καθώς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υποχρεώνονται να βγάλουν από την πρίζα αρκετές εταιρείες. Πολλές από αυτές είναι ήδη στην Εντατική, αλλά είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν και δυσάρεστες εκπλήξεις που θα αιφνιδιάσουν την αγορά. Οι διοικήσεις των τραπεζών θα κρίνονται κάθε τρίμηνο από την Τράπεζα της Ελλάδος και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) της EKT με βάση την απόδοση στους στόχους μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Αδυναμία επίτευξης των στόχων για δύο συνεχόμενα τρίμηνα μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αντικατάσταση στελεχών. Μέχρι στιγμής οι διοικήσεις των τραπεζών δεν έχουν να επιδείξουν αξιόλογα αποτελέσματα στον τομέα αντιμετώπισης των NPLs. Και πώς θα μπορούσαν άλλωστε όταν ούτε οι συνθήκες στην οικονομία το επιτρέπουν, ούτε το θεσμικό πλαίσιο και οι νομικές διατάξεις ευνοούν αυτές τις πρωτοβουλίες. Τώρα οι διοικήσεις των τραπεζών μπαίνουν στον κλοιό της εποπτείας του SSM για τα κόκκινα δάνεια, ενώ και τα εμπόδια του νομικού πλαισίου σταδιακά αίρονται.

Ταυτόχρονα, η θεσμοθέτηση νομικής κάλυψης των τραπεζικών στελεχών σε ό,τι αφορά τις αποφάσεις τους για τα κόκκινα δάνεια θα σηματοδοτήσει την έναρξη της δυναμικής διαχείρισης του προβλήματος. Καθώς οι τραπεζίτες θα πρέπει να πιάσουν τους στόχους για να στείλουν έμπρακτο μήνυμα στον SSM ότι ανταποκρίνονται στις εντολές, τα επιχειρηματικά δάνεια, τα οποία είναι και τα μεγαλύτερα και μπορούν να κάνουν τη διαφορά, αποτελούν την πρώτη επιλογή. Κατασκευαστικές, λιανεμπόριο, εισαγωγικές εταιρείες, επιχειρήσεις από τον κλάδο της ένδυσης και της εμπορίας Ι.Χ. πρωταγωνιστούν στις συναντήσεις επιχειρηματιών και τραπεζιτών. Το 2016 συνεχίζεται η δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, καθώς η οικονομία εξακολουθεί να κινείται στην τροχιά της ύφεσης.

Οι εκτιμήσεις των τραπεζών είναι ότι το συνολικό μέγεθος των ΝPEs θα αυξηθεί φέτος περίπου κατά 5 δισ. ευρώ. Η εμπειρία δείχνει ότι εφόσον η οικονομία επιστρέψει στην ανάπτυξη, χρειάζεται να περάσει ένα εξάμηνο για να αρχίσουν να μειώνονται τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Αlpha Bank, Πειραιώς, Εθνική και Eurobank έχουν δεσμευτεί ότι θα μειώσουν μέχρι το 2019 τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα κατά 41,9 δισ. ευρώ. Κάθε τράπεζα έχει συγκεκριμένο στόχο που προβλέπει από την κατηγορία δανείων μέχρι και τον τρόπο, αλλά και τη μέθοδο με την οποία θα επιτευχθεί. Οι στόχοι είναι ανά τρίμηνο αλλά αναλύονται ακόμη και σε μηναία βάση, ώστε να υπάρχει χρόνος να διορθωθούν σφάλματα. Στην αγορά εκτιμούν ότι πρόκειται για εξαιρετικά φιλόδοξο στόχο και θεωρούν πρακτικά δύσκολο να μειωθούν τα κόκκινα δάνεια κατά 41,9 δισ. σε μια τριετία.

Ωστόσο, δεδομένου ότι η ΕΚΤ προτίθεται το 2017 να θέσει περιορισμούς στις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις που αποτελούν σήμερα σημαντικό μέρος των βασικών εποπτικών κεφαλαίων των τραπεζών, η διαχείριση των κόκκινων δανείων και η επίτευξη κερδών από τη διαδικασία αυτή είναι ζήτημα επιβίωσης για ορισμένες τουλάχιστον τράπεζες, προκειμένου να απομακρυνθεί το ενδεχόμενο να χρειαστεί μία ακόμη ανακεφαλαιοποίηση. Οι επιχειρηματίες που καλούνται αυτό το διάστημα διακριτικά στις τράπεζες προκειμένου να ξεκαθαρίσουν τις προθέσεις τους σε σχέση με τις εταιρείες τους θα αποτελέσουν την αρχή αυτής της προσπάθειας. Αυτό σημαίνει ότι το επόμενο τρίμηνο η αγορά μπορεί να δεχτεί ένα σοκ το οποίο θα προκληθεί από τα αλλεπάλληλα λουκέτα σε μικρές και μεγάλες εταιρείες. Θα είναι διαδικασία εξυγίανσης και ενδυνάμωσης των υγιών επιχειρηματικών μονάδων, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα είναι επώδυνη.