Βλέποντας ακόμα την ανάκαμψη με τα ...κιάλια

15:32 15/1/2017 - Πηγή: New Money

Του Στέλιου Μορφίδη

Με την δεύτερη αξιολόγηση να μην κλείνει και ως εκ τούτου να μην δρομολογούνται οι εξελίξεις εκείνες που θα συμπεριλάβουν τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ ώστε να μπει σε τροχιά ομαλοποίησης η χρηματοδότηση της οικονομίας της χώρας τα καμπανάκια άρχισαν ήδη να ηχούν... Ένας μετά τον άλλον αναλυτές και τραπεζίτες αρχίζουν να εκφράζουν την επιφυλακτικότητα τους για τις αισιόδοξες προβλέψεις ανάκαμψης της οικονομίας φέτος με ρυθμό που θα ξεπερνά το 2,5%, όπως καταγράφεται στις εκτιμήσεις

της κυβέρνησης και των διεθνών πιστωτών.

Η τελευταία προειδοποίηση ήρθε απ' τον επικεφαλής οικονομικής ανάλυσης του ΣΕΒ κ. Μιχάλη Μασουράκη ο οποίος στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων υπογραμμίζει ότι η οικονομία βρίσκεται σε αναπτυξιακή στασιμότητα λόγω των παλινδρομήσεων της οικονομικής πολιτικής, της υπερφορολόγησης και της υπερ-ρύθμισης της ιδιωτικής οικονομίας.

«Η οικονομική πολιτική παλινδρομεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ δύο αντίρροπων δυνάμεων, της δημοσιονομικής εξυγίανσης και προσαρμογής στην οικονομία της αγοράς από τη μια πλευρά, και της προσκόλλησης σε αναδιανεμητικές πρακτικές με ξεπερασμένα εργαλεία και αναλύσεις του κοινωνικού ζητήματος, από την άλλη. Το αποτέλεσμα είναι η ασάφεια σε στόχους, μέσα και αποτελέσματα, οι καθυστερήσεις στις μεταρρυθμίσεις, και οι μόνιμες αναταράξεις στις σχέσεις της χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και όλα αυτά συμβαίνουν σε βάρος των αναπτυξιακών προοπτικών της Ελλάδας, που εξακολουθούν να είναι τεράστιες και αναξιοποίητες. Σε αυτό το πλαίσιο, η αποταμίευση των νοικοκυριών παραμένει αρνητική, εξασθενίζοντας τις επενδύσεις και τη δημιουργία νέων εισοδημάτων και θέσεων εργασίας (...) Η ικανότητα πλέον των Ελλήνων να παράγουμε νέα εισοδήματα, νέες αποταμιεύσεις και νέο πλούτο έχει περιορισθεί. Και το χειρότερο είναι ότι τα νοικοκυριά έχουν αρνητικό ρυθμό ακαθάριστης αποταμίευσης, καταναλώνουν δηλαδή περισσότερα απ’ ό,τι τους επιτρέπει το εισόδημά τους, κυρίως μέσω ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων (...) Και η κατάσταση αυτή θα διαιωνίζεται εάν δεν αλλάξει άρδην το καθεστώς υπερφορολόγησης και υπερ-ρύθμισης της ιδιωτικής οικονομίας, που εμποδίζει την ανάδειξη των αρετών του Έλληνα επιχειρηματία και εργαζόμενου».

Νωρίτερα την εβδομάδα, που πέρασε, ο πρώην υπ. Οικονομικών και καθηγητής του πανεπιστημίου Πειραιά Γκίκας Χαρδούβελης είχε φροντίσει να απευθύνει την ίδια προειδοποίηση. Μιλώντας σε εκδήλωση στο πλαίσιο του Money Show ο κ. Χαρδούβελης εξέφρασε την άποψη ότι το πιο πιθανό σενάριο για την πορεία της οικονομίας τα επόμενα χρόνια είναι ο ρυθμός μεταβολής της να είναι κάτω απ' το +1% και αυτό εξαιτίας της ανυπαρξίας αναπτυξιακής πολιτικής και της σχετικής αδιαφορίας που επιδεικνύουν πλέον οι δανειστές.
Τόνισε δε πως στην περίπτωση που η οικονομία δεν ανακάμψει και δεν αντιμετωπιστούν τα «κόκκινα» δάνεια τότε οι τράπεζες θα παραμείνουν «ζόμπι», αδυνατώντας να χρηματοδοτήσουν υγιείς επιχειρήσεις και ενδεχομένως να χρειαστούν νέα κεφαλαιακή ενίσχυση.

Τα σενάρια των τραπεζιτών

Ήδη οι τράπεζες υποχρεώνονται σε αναθεώρηση προς χαμηλότερα επίπεδα των βασικών στόχων για το 2017 λόγω της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Η αναθεώρηση της στοχοθεσίας προς συντηρητικότερα επίπεδα αφορά την προσέλκυση καταθέσεων, τις χορηγήσεις νέων δανείων, τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και φυσικά την κερδοφορία, για τα οποία είχε υπολογιστεί ως δεδομένο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης τουλάχιστον 2%.

Όπως σημειώνουν τραπεζικοί κύκλοι εάν η αξιολόγηση είχε ολοκληρωθεί το 2016, τώρα θα «μετρούσαμε» ημέρες για την ένταξη της χώρας μας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, που αποτελεί βήμα κομβικής σημασίας για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και τη βελτίωση του κλίματος. Σε ένα τέτοιο σενάριο είχε υπολογιστεί ότι οι τράπεζες θα μπορούσαν να πετύχουν φέτος επιστροφή καταθέσεων άνω των 6 δισ. ευρώ και χορηγήσεις νέων δανείων άνω των 5 δισ. ευρώ, κάτι που θα τόνωνε και την κερδοφορία τους.

Αν και οι πιθανότητες του παραπάνω σεναρίου, όπως επισημαίνουν οι ίδιοι τραπεζικοί κύκλοι, δεν έχουν μηδενιστεί, εν τούτοις έχουν περιοριστεί δραστικά. Θεωρούν ότι όλα θα κριθούν ως το τέλος του επόμενου μήνα.

Οι προσδοκίες στη Βιομηχανία

Αυτή η αναμονή σίγουρα θα έχει αντίκτυπο και στις επιχειρηματικές προσδοκίες, οι οποίες τον περασμένο μήνα είχαν αυξηθεί σημαντικά, ακόμα και στην βιομηχανία που συνεχίζει να πλήττεται, με την προσμονή μίας συμφωνίας με τους πιστωτές.

Συγκεκριμένα, όπως ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία του ΙΟΒΕ αυξήθηκε 2,1 μονάδες τον Δεκέμβριο σε σχέση με το Νοέμβριο ενώ η βιομηχανική παραγωγή στο 11μηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου είχε αυξηθεί 2,3% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2015. Κάτι που σύμφωνα με τον διευθυντή Οικονομικής ανάλυσης της Alpha Bank κ. Παναγιώτη Καπόπουλο αποτελεί «ενθαρρυντική εξέλιξη».

Εκτιμά μάλιστα πως «εφόσον συνεχισθεί τους πρώτους μήνες της νέας χρονιάς, μπορεί να οδηγήσει σε ενεργοποίηση της επενδυτικής δαπάνης».

Σε κάθε περίπτωση για να επιτευχθούν υψηλοί -και διατηρήσιμοι- ρυθμοί ανάπτυξης θα πρέπει να προσελκυσθούν υψηλές ξένες επενδύσεις και να δοθεί έμφαση στην παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών. Επίσης, θα πρέπει να μειωθεί ο κίνδυνος της χώρας και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη απέναντι της, κάτι βέβαια που φαντάζει αυτή τη στιγμή δύσκολο.

Το QE

Το πρώτο βήμα θα γίνει με μία ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, κάτι που η κυβέρνηση θέλει όσο τίποτα άλλο για να μπορέσει να δοκιμάσει φέτος την έξοδο στις αγορές με κάποια έκδοση ομολόγων.

Ωστόσο για να συμβεί αυτό πρέπει α) να κλείσει η β' αξιολόγηση, και β) να υπάρξουν εκείνες οι εγγυήσεις απ' το Eurogroup και τον ESM προς την ΕΚΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, κάτι που σημαίνει όμως ότι με το κλείσιμο της αξιολόγησης θα πρέπει και οι πιστωτές της χώρας να τα έχουν βρει μεταξύ τους για το πρόγραμμα και ενδεχομένως τον Οδικό χάρτη της ελάφρυνσης του χρέους, πέραν των βραχυπρόθεσμων παρεμβάσεων που αναμένεται να ξεκινήσουν στο τέλος αυτού του μήνα...