Βυθίζεται η απασχόληση, κρατά το εμπόριο τροφίμων

21:01 30/10/2016 - Πηγή: New Money

Του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Τον πλήρη μετασχηματισμό της αγοράς εργασίας αλλά και των κλάδων στους οποίους απασχολούνται ως επί το πλείστον οι Ελληνες επέφερε η διετής διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛ.

Ηδη υπάρχουν αιχμές περί φτωχοποίησης των πολιτών που έχουν το «προνόμιο» της εργασίας, βάσει και των στοιχείων που το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ παρουσίασε.

Οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης τη διετία 2015-2016 έσπασαν το ιστορικό φράγμα του 50% και ξεπέρασαν

την πλήρη απασχόληση, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε το 2014 και όλα τα προηγούμενα χρόνια. Οπως τονίζει στο «business stories» ο τέως υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, «την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2015 οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης αντιστοιχούσαν στο 51,50% έναντι 48,50% της πλήρους απασχόλησης. Την αντίστοιχη περίοδο του 2016 τα ποσοστά των ευέλικτων μορφών απασχόλησης διευρύνθηκαν ακόμη περισσότερο, φτάνοντας το 53,38%». Αποτέλεσμα αυτής της διεργασίας είναι και η αλλαγή του χάρτη της εργασίας αναφορικά με τη συμμετοχή των κλάδων της οικονομίας. Παλιότερα η απασχόληση ήταν κυρίως βιομηχανική και αγροτική. Τώρα, όμως, αυτά τα παραγωγικά μοντέλα δείχνουν να ανατρέπονται. Κάθε άλλο παρά τυχαία είναι λοιπόν η αύξηση που καταγράφηκε στην απασχόληση στο λιανεμπόριο τροφίμων - και δη στα σούπερ μάρκετ. Οπως κατέγραψε πρόσφατη μελέτη του ΙΕΛΚΑ, υπήρξε μεγάλη τόνωση της εργασίας στον εν λόγω τομέα της οικονομίας, ενώ αυξητική παραμένει η τάση και για το 2016.

Ηδη κατά την εξαετία της κρίσης, δηλαδή το διάστημα 2010-2015, το λιανεμπόριο τροφίμων (σούπερ μάρκετ) παρουσιάζει αύξηση της απασχόλησης κατά 4,5%, σε αντίθεση με το σύνολο του λιανικού εμπορίου το οποίο παρουσιάζει μείωση κατά 4,5% και συνολικά την ελληνική οικονομία η οποία παρουσιάζει μείωση κατά 17,74%. Πρακτικά στο λιανεμπόριο τροφίμων το 2015 απασχολούνταν 8.500 περισσότεροι εργαζόμενοι σε σχέση με το 2010, ξεπερνώντας τους 193.000. Το 2015 το λιανεμπόριο τροφίμων αύξησε την απασχόληση στον κλάδο κατά 2,9% σε σχέση με το 2014, δηλαδή κατά 5.500 εργαζομένους. Η τάση αυτή φαίνεται ότι συνεχίζεται και το 2016, με το πρώτο τρίμηνο να παρουσιάζει αύξηση κατά 0,7% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2015. Και ενώ θα περίμενε κανείς ότι η περιπέτεια της Μαρινόπουλος, των Ατλάντικ, του Αρβανιτίδη και άλλων αλυσίδων θα οδηγούσε σε μείωση των θέσεων απασχόλησης, το γεγονός ότι τα προσόντα για εργασία στον συγκεκριμένο κλάδο δεν είναι σημαντικά και απαιτητικά, άρα και οι αμοιβές μικρότερες, η συγκράτηση των επιπέδων απασχόλησης από τους Ελληνες κυρίως επιχειρηματίες, οι διαρκείς επενδύσεις, αλλά και το ότι το εμπόριο αποτέλεσε τη φυσική διέξοδο-καταφυγή πολλών επαγγελματιών από άλλους κλάδους έφεραν τα συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Παράλληλα υπήρξε τόνωση της αυτοαπασχόλησης στον κλάδο, καθώς χιλιάδες ήταν οι άνεργοι που επένδυαν σε ένα μικρό μαγαζί ή στην ατομική εργασία συνολικά στον κλάδο.
Από την άλλη πλευρά, το υπόλοιπο λιανεμπόριο δεν περνάει και τις καλύτερες ημέρες του. Ολόκληροι κλάδοι έχουν κυριολεκτικά καταποντιστεί υπό το βάρος λανθασμένων πολιτικών. Ενδυση, υπόδηση, ο κλάδος των ηλεκτρικών ειδών και του οικιακού εξοπλισμού-επίπλου υποφέρουν από την έλλειψη κατανάλωσης, με συνέπεια την πτώση της απασχόλησης από 3% έως και 15% ανά περίπτωση.

Η προστιθέμενη αξία του στενού πυρήνα των κατασκευών μαζί με τις υπόλοιπες δραστηριότητες που εντάσσονται στον τομέα είχε διαμορφωθεί σε 22,5 δισ. ευρώ ή 11% του ΑΕΠ το 2006. Ωστόσο, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αυτή είχε υποχωρήσει το 2013 σε 8,1 δισ. ευρώ (περίπου 4% του ΑΕΠ), με τις εκτιμήσεις να αναφέρονται σε ακόμα χειρότερη κατάσταση για το 2015, όπου ενδέχεται να παρουσιάζει περαιτέρω κάμψη κατά 1 δισ. ευρώ. Στον ευρύτερο τομέα των κατασκευών η απασχόληση διαμορφώθηκε το 2013 σε 287.000 άτομα (8,7% της συνολικής απασχόλησης) έναντι 589.000 το 2008 (13% της συνολικής απασχόλησης). Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν ότι αυτή τη στιγμή απασχολούνται στον κλάδο λιγότερα από 250.000 άτομα, αλλά σημειώνουν ακόμα μεγαλύτερη μείωση εντός των ετών 2014-2016. Η μεταποίηση επίσης είναι ένας κλάδος με μεγάλα προβλήματα λόγω των capital controls, όπως και εν γένει ο εξαγωγικός τομέας. Πηγές αναφέρονται σε κάμψη ως προς την απασχόληση σε ποσοστά άνω του 3%-5%, παρά το ότι η μεταποίηση στο διάστημα 2011-2013 είχε μόλις 2% κάμψη στους ρυθμούς εργασίας. Ο ελληνικός κλάδος του αλουμινίου είναι ο σημαντικότερος βιομηχανικός κλάδος μη σιδηρούχων μετάλλων στη χώρα μας, πυλώνας εξαγωγών και έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά: σε 6.000 μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις όπου απασχολούνται άμεσα και έμμεσα 30.000 εργαζόμενοι υπολογίζεται κάμψη απασχόλησης σε επίπεδα 26.000-27.000 εργαζόμενων. Παράλληλα και το εξαγωγικό του αποτύπωμα έχει μειωθεί με ανυπολόγιστες συνέπειες.