Αρχαιολόγοι βρήκαν το παλαιότερο δηλητήριο σε βέλος

08:36 26/1/2025 - Πηγή: iHunt

Το 1983 οι αρχαιολόγοι ανασκαφές σε ένα σπήλαιο στη Νότια Αφρική ανακάλυψαν ένα ασυνήθιστο μηριαίο οστό, αλλά η λέξη «δηλητήριο» ούτε που τους είχε περάσει από το μυαλό. Ανήκε σε μια απροσδιόριστη αντιλόπη και βρέθηκε ότι ήταν 7.000 ετών. Οι ακτινογραφίες αποκάλυψαν ότι τρεις τροποποιημένες οστέινες κεφαλές βελών υπήρχαν στην κοιλότητα του μυελού.

Στο τέλος της ανασκαφής του 1983 το οστό, μαζί με άλλα αντικείμενα που ανακτήθηκαν από το σπήλαιο, τοποθετήθηκαν στις αποθήκες του Τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Witwatersrand. Εκεί βρισκόταν μέχρι το 2022. Τότε

ξεκίνησαν νέες αρχαιολογικές έρευνες στον χώρο όπου είχε ανακαλυφθεί το μηριαίο οστό: το Σπήλαιο Κρούγκερ, στα δυτικά βουνά Magaliesberg, περίπου 1,5 ώρα οδικώς από το Γιοχάνεσμπουργκ. Αυτό το ανανεωμένο ενδιαφέρον ώθησε τους επιστήμονες να ρίξουν μια νέα ματιά στους θησαυρούς του σπηλαίου Κρούγκερ.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Γιοχάνεσμπουργκ, υποψιάζονταν ότι το μηριαίο οστό δεν περιείχε απλώς ίζημα και μυελό. Οι ίδιοι δημοσίευσαν τα χημικά συστατικά ενός δοχείου φαρμάκων 500 ετών που ανακαλύφθηκε στο Ανατολικό Ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αποφάσισαν να διεξαγάγουν παρόμοια έρευνα για τη χημική σύσταση της μήτρας που περιβάλλει τις αιχμές βελών μέσα στο μηριαίο οστό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ : Προϊστορικά όπλα 54.000 ετών: Τα αρχαιότερα τόξα και βέλη στην Ευρώπη

Η έρευνά τους αποκάλυψε ότι το περιεχόμενο του μηριαίου οστού είναι αναμφισβήτητα το παλαιότερο πολυσυστατικό δηλητήριο βέλους στον κόσμο. Είναι μια πολύπλοκη συνταγή που συνδυάζει τουλάχιστον δύο τοξικά φυτικά συστατικά. Υπάρχουν επίσης στοιχεία για μια τρίτη τοξίνη.

Αυτή δεν είναι σε καμία περίπτωση η παλαιότερη χρήση δηλητηρίου για κυνήγι. Η εφαρμογή του δηλητηρίου στα κυνηγετικά όπλα πιστεύεται ότι ξεκίνησε περίπου 60.000 με 70.000 χρόνια πριν, μαζί με την εφεύρεση της τεχνολογίας βλημάτων στην Αφρική. Αλλά τα στοιχεία για δηλητήριο εκείνη την περίοδο είναι στην καλύτερη περίπτωση δοκιμαστικά και δεν έχουν ακόμη επαληθευτεί χημικά.

Η ανακάλυψή τους είναι η παλαιότερη επιβεβαιωμένη χρήση ενός μείγματος δύο ή περισσότερων φυτικών τοξινών που εφαρμόζονται ειδικά σε αιχμές βελών. Η ικανότητα να αναμειγνύονται σύνθετες συνταγές, είτε για δηλητηριώδεις, συγκολλητικούς ή ιατρικούς σκοπούς, μιλάει άμεσα για τις γνωστικές ικανότητες και τις παραδοσιακές φαρμακολογικές γνώσεις των κατασκευαστών τους.

Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει επίσης την πιθανή συμβολή της αρχαιοβοτανικής (η μελέτη των αρχαίων φυτικών υπολειμμάτων) και της οργανικής χημείας στην κατανόησή μας για το παρελθόν. Δείχνει επίσης πώς αυτοί οι δύο κλάδοι μπορούν να συνεργαστούν για να αφηγηθούν την ιστορία του παρελθόντος μας.

Η εφαρμογή του δηλητηρίου στα όπλα σηματοδοτεί μια εξελικτική πρόοδο στην ανάπτυξη της κυνηγετικής τεχνολογίας.

Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι στα περισσότερα μέρη του κόσμου οι κυνηγοί βασίζονταν σε τοξικές ενώσεις που προέρχονταν από φυτά και ζώα για να κάνουν τα όπλα τους πιο αποτελεσματικά. Στη νότια Αφρική, είναι γνωστό ότι μια μεγάλη ποικιλία φυτών και ζώων χρησιμοποιήθηκε από διαφορετικές ομάδες κυνηγών για να αιχμαλωτίσουν τα βέλη τους. Αυτά τα δηλητήρια συνδυάζονταν συχνά σε πολύπλοκες συνταγές χρησιμοποιώντας μια ποικιλία προπαρασκευαστικών διαδικασιών.

Τα πρώτα μοριακά στοιχεία για δηλητήριο στη νότια Αφρική προέρχονται από μια ξύλινη σπάτουλα 24.000 ετών στο Border Cave στα βουνά Lebombo στα σύνορα μεταξύ Σουαζιλάνδης και Νότιας Αφρικής, όπου βρέθηκαν ίχνη ρικινελαϊκού οξέος. Το ρικινελαϊκό οξύ είναι ένα από τα παραπροϊόντα (ένα μικρότερο συστατικό μόριο μιας μεγαλύτερης οργανικής ένωσης) της ισχυρής τοξίνης ρικίνη, η οποία βρίσκεται στο φυτό καστορέλαιο. Το παράδειγμα του Border Cave είναι, ωστόσο, πιθανώς ένα δηλητήριο ενός συστατικού και όχι μια σύνθετη συνταγή.

Πιθανό δηλητήριο για βέλη έχει βρεθεί σε αιχμές οστών στο σπήλαιο Kuumbi, στη Ζανζιβάρη, από κοιτάσματα 13.000 ετών. Δεν πραγματοποιήθηκαν χημικές ή άλλες επιστημονικές δοκιμές για την επαλήθευση αυτής της ερμηνείας όμως.

Τέλος, μια άλλη ομάδα ανέλυσε πρόσφατα δηλητήριο από ένα βέλος 1.000 ετών από το Σπήλαιο Κρούγκερ. Αν και τα οξειδωτικά παραπροϊόντα των καρδιακών γλυκοσιδών αναγνωρίστηκαν θετικά, αυτό το δείγμα ήταν σημαντικά πιο υποβαθμισμένο από αυτό από το παλαιότερο δοχείο μηριαίου οστού. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το δοχείο του μηριαίου οστού βοήθησε στην προστασία του δηλητηρίου από τις χειρότερες επιπτώσεις της βιολογικής υποβάθμισης.

Με πληροφορίες από sciencealert.com

Πηγή : lifo.gr

Το άρθρο Αρχαιολόγοι βρήκαν το παλαιότερο δηλητήριο σε βέλος εμφανίστηκε πρώτα στο iHunt.