Πέθανε η συγγραφέας Έντνα Ο’ Μπράιαν- Γνωστή για το φεμινιστικό λογοτεχνικό έργο της

13:14 29/7/2024 - Πηγή: InStyle

Η Ιρλανδή συγγραφέας Έντνα Ο’Μπράιαν, η οποία διερεύνησε τις περιπλοκές και τις αντιφάσεις της ζωής των γυναικών σε μια λογοτεχνική καριέρα που διήρκεσε περισσότερο από μισό αιώνα, πέθανε σε ηλικία 93 ετών έπειτα από μακρά ασθένεια, ανακοίνωσε ο ατζέντης της, σύμφωνα με τον Guardian.

Σε μια σειρά μυθιστορημάτων που ξεκίνησαν με το The Country Girls και τα οποία αρχικά απαγορεύτηκαν στην Ιρλανδία αλλά αποθεώθηκαν στο εξωτερικό, η O’Brien έδωσε φωνή στις γυναίκες που πάλευαν με τις καταπιεστικές και υποκριτικές

προσδοκίες της αγροτικής ζωής.

It is with great sadness that Caroline Michel at PFD and Faber announce the death of beloved author Edna O’Brien. She died peacefully on Saturday 27 July after a long illness. Our thoughts are with her family and friends, in particular her sons Marcus and Carlo. The family has… pic.twitter.com/mU2z5BsZiC

— Faber Books (@FaberBooks) July 28, 2024

Στο θέμα αυτό επικεντρώθηκε και σε μεταγενέστερα έργα, όπως το House of Splendid Isolation και το The Little Red Chairs. Πάντα διατηρούσε την έντονη ευφυΐα και την τόλμη που έκαναν τον Philip Roth να τη χαρακτηρίσει κάποτε ως «την πιο ταλαντούχα γυναίκα που γράφει σήμερα μυθιστορήματα στην αγγλική γλώσσα».

Αποτίοντας φόρο τιμής στη συγγραφέα, ο εκδότης της, Faber, δήλωσε ότι ήταν «μία από τις μεγαλύτερες συγγραφείς της εποχής μας». «Έφερε επανάσταση στην ιρλανδική λογοτεχνία, σκιαγραφώντας τη ζωή των γυναικών και την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης κατάστασης σε μια πεζογραφία που ήταν φωτεινή και απλή, και η οποία είχε βαθιά επίδραση σε τόσους συγγραφείς που την ακολούθησαν.

One of my favourite images of the late Edna O’Brien, by the great John Minihan. This photographer always manages to bring out his subject, in this instance, the uncompromising magnificence of #EdnaOBrien pic.twitter.com/h0F8ncqhgR

— dean kelly (@DeanKellyArts) July 28, 2024

Προκλητικό και θαρραλέο πνεύμα, η Έντνα προσπαθούσε διαρκώς να ανοίγει νέους καλλιτεχνικούς δρόμους, να γράφει με ειλικρίνεια, μέσα από βαθιά συναισθήματα. Η ζωντάνια της πεζογραφίας της ήταν ο καθρέφτης της όρεξής της για ζωή: ήταν η καλύτερη παρέα, ευγενική, γενναιόδωρη, σκανδαλιάρα, γενναία.

Η Έντνα ήταν αγαπητή φίλη σε όλους μας και θα μας λείψει τρομερά. Είναι τεράστιο προνόμιο της Faber να την εκδίδει, και το τολμηρό και λαμπρό έργο της συνεχίζει να ζει».

Γεννημένη σε ένα χωριό της κομητείας Clare το 1930, η O’Brien ήταν η μικρότερη μιας πολυμελούς οικογένειας με πατέρα πότη και τζογαδόρο – μια παιδική ηλικία που η ίδια θυμόταν ως γεμάτη «προβλήματα με τα χρήματα, προβλήματα με το ποτό, κάθε είδους προβλήματα». Αφού πήρε δίπλωμα φαρμακοποιού το 1950, παντρεύτηκε τον συγγραφέα Ernest Gébler ενάντια στις επιθυμίες της οικογένειάς της – μια βιαστική απόφαση που περιέγραψε το 2011 ως «από αυτούς, σε αυτόν- από το ένα σπίτι ελέγχου, σε ένα άλλο».

Όταν το ζευγάρι μετακόμισε στο Λονδίνο με τους δύο γιους του το 1959, η O’Brien άρχισε να εργάζεται ως αναγνώστρια για τον εκδοτικό οίκο Hutchinson, ο οποίος σύντομα της ανέθεσε την παραγωγή ενός μυθιστορήματος.

“I tend not to look at the prison wall of life, but to look up at the sky, as it is more beautiful and more spacious. Try.”
— Edna O’Brien#EdnaOBrien pic.twitter.com/gS1jHPM8fm

— Anne O’ Neill. (@ANNIEON) July 28, 2024

Γραμμένο μέσα σε τρεις εβδομάδες, το The Country Girls σφύζει από πνεύμα και συναίσθημα καθώς ακολουθεί την Caithleen και την Baba από το όνειρο του ρομαντισμού στο μοναστηριακό οικοτροφείο τους μέχρι την εγκατάλειψη στο Δουβλίνο. Όταν εκδόθηκε το 1960, ο Kingsley Amis χαιρέτισε τη «μη φωνητική γοητεία και τη μη επίπονη πρωτοτυπία» του, ενώ στην άλλη πλευρά της Ιρλανδικής Θάλασσας έγινε δεκτό με αποτροπιασμό.

Γράφοντας το 2008, η O’Brien είπε ότι είχε λάβει ανώνυμες επιστολές, «όλες κακόβουλες», και ότι «τα λίγα αντίτυπα που αγοράστηκαν στο Limerick κάηκαν ένα βράδυ στον χώρο της ενορίας, κατόπιν αιτήματος του ιερέα».

Το μυθιστόρημα απαγορεύτηκε γρήγορα στην Ιρλανδία, όπως και τα επόμενα έξι μυθιστορήματα της Ο’Μπράιαν, αρχής γενομένης από δύο συνέχειες που ολοκλήρωσαν την αναπόφευκτη πορεία του The Country Girls: Το 1962 το «The Lonely Girl» και το 1964 το «Girls in Their Married Bliss».

Ο γάμος της O’Brien έληξε το 1967, αλλά η μυθοπλασία συνεχίστηκε. Ένα νεαρό κορίτσι αποπλανάται από έναν ιερέα στο A Pagan Place του 1970, ένα μυθιστόρημα του οποίου η αφηγήτρια απευθύνεται στον εαυτό της σε δεύτερο πρόσωπο, ενώ το Time and Tide, που εκδόθηκε το 1992, προσφέρει το ζοφερό πορτρέτο μιας γυναίκας που περνάει ένα άβολο διαζύγιο και μάχεται για την επιμέλεια των δύο γιων της. Η ζωή ως ανύπαντρη μητέρα ήταν δύσκολη, θυμόταν το 2011, «αλλά τα κατάφερα. Εκείνη την εποχή φαινόταν ότι είχα αστείρευτη ενέργεια: Μπορούσα να μαγειρεύω, να καθαρίζω και να γράφω».

Το House of Splendid Isolation, που δημοσιεύτηκε μήνες πριν από την κατάπαυση του πυρός του IRA το 1994, σηματοδότησε μια διεύρυνση των ανησυχιών της O’Brien, με την ιστορία μιας απίθανης φιλίας μεταξύ ενός τρομοκράτη και μιας ηλικιωμένης χήρας. Το Down By the River καταπιάστηκε με τις διαμάχες σχετικά με τις αμβλώσεις, ενώ το Wild Decembers εξέτασε την αντιπαράθεση μεταξύ νεωτερικότητας και παράδοσης.

Μια σειρά από βραβεία, μεταξύ των οποίων το Irish PEN Lifetime Achievement Award, το American National Arts Gold Medal και το David Cohen Lifetime Achievement Award για το σύνολο του έργου της, αποκάλυψαν την αλλαγή στάσης στην πατρίδα της. Η μεταμόρφωση ολοκληρώθηκε όταν ο Ιρλανδός πρόεδρος, Μάικλ Ντι Χίγκινς, της απένειμε την υψηλότερη λογοτεχνική διάκριση της χώρας, το Saoi of Aosdána, το 2015, και την αποκάλεσε «ατρόμητη αφηγήτρια της αλήθειας» που συνέχισε να γράφει «απτόητη, μερικές φορές από ένοχη ακατανόηση, αυταρχική εχθρότητα και μερικές φορές από καθαρή κακία».