Ξύδι: Η ευεργετική του δράση στον σακχαρώδη διαβήτη και το σωματικό βάρος

15:13 25/9/2024 - Πηγή: InStyle

Η κατανάλωση του ξυδιού με τα γεύματα χρησιμοποιήθηκε για την θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη, πριν την ανακάλυψη των αντιδιαβητικών φαρμάκων. Τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τις επιδράσεις του ξυδιού στο μεταβολισμό γλυκόζης, καθώς και στην παχυσαρκία.

Το βασικό συστατικό του ξυδιού είναι το οξικό οξύ, που του δίνει ξινή γεύση. Επίσης περιέχει άλλα οργανικά οξέα, όπως το φορμικό, το γαλακτικό και το ταρταρικό οξύ, αμινοξέα, πεπτίδια, βιταμίνες, μεταλλικά άλατα και πολυφαινόλες (κατεχίνες).

Αρκετές μικρές κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση ξυδιού

πριν το γεύμα (οξεία πρόσληψη), μειώνει τα μεταγευματικά επίπεδα γλυκόζης σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, με προδιαβήτη, καθώς και στα υγιή άτομα. Η μοναδική μελέτη που υπάρχει στη βιβλιογραφία και η οποία αφορά άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, σχεδιάστηκε από Έλληνες ερευνητές, με τη βοήθεια του Τεχνητού Παγκρέατος, που επιτρέπει τη συνεχή μέτρηση και καταγραφή της γλυκόζης.

Στην εν λόγω μελέτη, η κατανάλωση μιας δόσης 30ml ξυδιού, πριν από την έναρξη μεικτού γεύματος, μείωσε τα μεταγευματικά επίπεδα γλυκόζης κατά περίπου 20% σε δέκα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1.

Ωστόσο, υπάρχουν λίγες μελέτες οι οποίες δεν ανέδειξαν αυτή την ευεργετική επίδραση στον μεταβολισμό της γλυκόζης. Μερικοί από τους παράγοντες στους οποίους θα μπορούσε να αποδοθεί αυτή η ασυμφωνία είναι η δόση του ξυδιού, η οξύτητα, η ώρα λήψης σε σχέση με το γεύμα, η μορφή των υδατανθράκων στο χορηγούμενο γεύμα (μονοσακχαρίτες ή σύνθετοι υδατάνθρακες), ο γλυκαιμικός δείκτης του γεύματος και τέλος τα επίπεδα ινσουλινικής έκκρισης και υπολειπόμενης παγκρεατικής έκκρισης των συμμετεχόντων.

Credit: 123RF

Σε μελέτες μεγάλης διάρκειας (χρόνια πρόσληψη), δημοσιεύτηκε μια μετανάλυση τριών μικρών μελετών διάρκειας 8-12 εβδομάδων, η οποία ανέδειξε ότι σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη η κατανάλωση ξυδιού, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (ΗBA1c) κατά 0,14%, λίγο μεν αλλά στατιστικά σημαντικό δε, οπότε πιθανόν η πιο μακροχρόνια χρήση του να συνδέεται με μεγαλύτερες μειώσεις της HBA1c.

Πιθανοί μηχανισμοί δράσης του ξυδιού στο μεταβολισμό γλυκόζης είναι:

Η καθυστέρηση της γαστρικής κένωσηςΗ μείωση της απορρόφησης των υδατανθράκων από το έντεροΗ μείωση της ηπατικής παραγωγής γλυκόζηςΗ αύξηση της κατανάλωσης γλυκόζης από το σκελετικό μυ.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι το σωματικό βάρος, η περίμετρος μέσης και ο δείκτης μάζας σώματος επέστρεψαν στις αρχικές τους τιμές, τέσσερεις εβδομάδες μετά από την διακοπή της χορήγησης ξυδιού, γεγονός που υποδηλώνει ότι πιθανόν είναι απαραίτητη η συνεχής χορήγηση για να διατηρηθούν οι ευεργετικές επιδράσεις του ξυδιού κατά της παχυσαρκίας. Αυτή η μελέτη είναι και η μοναδική σε ανθρώπους.

Credit: 123RF

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια νόσος της οποίας ακρογωνιαίος λίθος στην πρόληψη και αντιμετώπιση είναι η σωστή διατροφή. Εάν παραγνωρισθεί ο ρόλος της, η ρύθμιση της γλυκαιμίας με οποιοδήποτε φάρμακο καταρχάς δυσχεραίνεται και στη συνέχεια γίνεται ανέφικτη.