Αγόρασε κι εσύ μια εκκλησία, μπορείς! Η Εκκλησία της Σκωτίας γίνεται real estate

21:59 6/2/2025 - Πηγή: Provocateur

Όταν ακούς Σκωτσέζικη εκκλησία σίγουρα δεν σκέφτεσαι αυτό πάντως. Όλοι οι προοδευτικοί άνθρωποι που θέλουν να έχουν σχέση με τη θρησκεία έχουν υψώσει κάποια στιγμή της φωνή τους και της ζητούν να κάνει κάποια βήματα προόδου. Να γίνει πιο μοντέρνα, να πλησιάσει τη σύγχρονη εποχή και να αισθανθεί περισσότερο τις ανάγκες μας. Αλλά να γίνουν οι ναοί αντικείμενο… real estate, και μάλιστα όχι από κάποια θρησκευτική αίρεση της πλάκας, αλλά από την (αγγλικανική) Εκκλησία της Σκωτίας, αυτό είναι μια

πρόοδος που κανείς δεν περίμενε.

Δεν είναι μυστικό ότι οι εκκλησίες σε όλη τη Σκωτία συρρικνώνονται. Αλλά ο επίσημος οργανισμός της Εκκλησίας της Σκωτίας μας πληροφορεί μέσω της ιστοσελίδας του ότι εκτός από τις πνευματικές ανησυχίες μπορεί να καλύψει και… κτηματομεσιτικές. Η σελίδα “Ακίνητα προς πώληση” προσφέρει τα πάντα, από οικόπεδα μέχρι πρώην δημοτικά σπίτια και κτίρια εκκλησιών, που κυμαίνονται από προσφορές άνω των 40.000 στερλίνες ως και 400.000 στερλίνες. Είναι, δηλαδή, για όλα τα βαλάντια. Και το πιο σπουδαίο είναι ότι δεν πρόκειται μόνο για απλά κτίρια, αλλά και για ιερούς ναούς!

Η Εκκλησία της Σκωτίας διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο άνω των 5.000 ακινήτων, δεύτερο μόνο μετά την Εθνική Τράπεζα της χώρας. Η κατάσταση αυτών των ακινήτων ποικίλλει, από καλοδιατηρημένες και… χρέπια, κατά το κοινώς λεγόμενο.

Η πώληση εκκλησιών, όπως καταλαβαίνει κανείς, είναι ευαίσθητη, ειδικά σε αγροτικές περιοχές όπου οι κοινωνίες είναι πιο συντηρητικές. Σε ορισμένες κοινότητες, βέβαια, αυτά τα κτίρια είναι οι μόνοι διαθέσιμοι κοινόχρηστοι χώροι. Οι αστικές και αγροτικές περιοχές αντιμετωπίζουν το υψηλό κόστος συντήρησης και κοινής ωφέλειας. Αλλά αυτές οι εκκλησίες μπορούν να μετατρέψουν αυτά τα ιστορικά κτίρια σε μοναδικούς χώρους.

Στην ουσία, η Εκκλησία της Σκωτίας εκτός από κτηματομεσίτης των άλλων ακινήτων της, ζητάει και τη συνδρομή των πιστών στην διατήρηση της πλούσιας πολιτιστικής και θρησκευτικής της κληρονομιάς. Όσοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν ιερούς ναούς το κάνουν για να τους διατηρήσουν οπωσδήποτε ως τόπους λατρείας κι απλά αναλαμβάνουν το κόστος της συντήρησης.

Δεν λείπουν, όμως, και παραδείγματα… αλλαγής χρήσης, όπως π.χ. ο Άγιος Λουκάς, στο ανατολικό άκρο της Γλασκώβης. Ο ναός αγοράστηκε το 2015 και οι νέοι ιδιοκτήτες τον μετέτρεψαν σε ένα πολυσύχναστο μπαρ και συναυλιακό χώρο. Παρ’ όλα αυτά, έχει κρατήσει και την ιερότητά του, αφού όλο και περισσότερα νέα ζευγάρια προτιμούν αυτόν τον χώρο για να κάνουν το γάμο τους.

Η Εκκλησία της Σκωτίας ακολουθεί μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της διατήρησης της πλούσιας κληρονομιάς της και της διασφάλισης της οικονομικής βιωσιμότητας. Με προτάσεις για την πώληση κτιρίων που δεν χρησιμοποιούνται ανεπαρκώς, τα κεφάλαια που συγκεντρώθηκαν θα μπορούσαν να υποστηρίξουν προγράμματα κοινοτικής βοήθειας και μια στροφή σε πιο αποδοτικούς χώρους.

Η αλήθεια είναι ότι οι (παραδοσιακά πιο συντηρητικοί από τους Άγγλους) Σκωτσέζοι το πήραν το θέμα πολύ πιο ήρεμα απ’ όσο είχε αρχικά διαπιστωθεί. Αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην Εκκλησία τους να διαχειρίζεται τους πόρους της όπως η ίδια θέλει. Από την άλλη, το να συμφωνεί η Εκκλησία να μετατρέπονται οι ιεροί ναοί της σε καφετέριες και χώρους πολιτιστικών εκδηλώσεων, ακόμα κι αν σέβονται το χώρο και αντιλαμβάνονται πού βρίσκονται, δεν είναι και κάτι που έχουμε συνηθίσει να διαπιστώνουμε.

Πάρε μια εκκλησία στη Σκωτία, γιατί αν περιμένεις στην Ελλάδα…

Οι συγκρίσεις, βέβαια, με την Εκκλησία της Ελλάδας είναι αδόκιμες. Προφανώς ποτέ δεν θα μπορούσε καν ο δικός μας θρησκευτικός θεσμός να βάλει πωλητήριο σε ιερούς ναούς και παρεκκλήσια, ούτε καν σε ξωκλήσια. Από την άλλη, είναι κοινό μυστικό ότι η Εκκλησία (με τις μητροπόλεις της) είναι μακράν ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης ακινήτων στην Ελλάδα κι αν έμπαινε ποτέ σε διαδικασία διαχείρισης αυτών των κτιρίων με καθεστώς διαφάνειας, όπως γίνεται με την αντίστοιχη της Σκωτίας, θα αποκαλύπτονταν πολλά για το μέγεθος των κτηματομεσιτικών της δυνατοτήτων.

Στην Ελλάδα, πάντως, είναι συνηθισμένο οι δουλειές που έχουν να κάνουν με την εκκλησία να γίνονται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και με τη μεγαλύτερη δυνατή αδιαφάνεια. Οι λόγοι είναι γνωστοί σε όλους και έχουν να κάνουν κυρίως με το ειδικό φορολογικό καθεστώς. Όχι μόνο για τους ιερούς ναούς, αλλά και για όλα τα διαχειρίσιμα κτίρια.