«Για να σ’ εκδικηθώ» – Με την απαγόρευση του TikTok να πλησιάζει, οι χρήστες καταφεύγουν στην κινεζική εφαρμογή Red Note

15:54 14/1/2025 - Πηγή: Provocateur

Καθώς το TikTok περιμένει με αγωνία την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για το εάν θα απαγορευτεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι χρήστες εγκαταλείπουν προληπτικά την εφαρμογή και μεταναστεύουν σε μια άλλη κινεζική πλατφόρμα κοινωνικών μέσων που ονομάζεται Xiaohongshu, που κυριολεκτικά σημαίνει «μικρό κόκκινο βιβλίο» στα Μανδαρινικά.

Από τη Δευτέρα, η Xiaohongshu ήταν η εφαρμογή με τις περισσότερες λήψεις στο App Store

της Apple στις ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι δεν έχει καν επίσημο αγγλικό όνομα. Η δεύτερη εφαρμογή στη λίστα είναι η Lemon8, μια άλλη εφαρμογή μέσων κοινωνικής δικτύωσης που ανήκει στη μητρική εταιρεία του TikTok, ByteDance, η οποία επίσης παρουσιάζει αύξηση της επισκεψιμότητας από… εξόριστους χρήστες του TikTok.

Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, χιλιάδες άνθρωποι άρχισαν να «μετακομίζουν» στο Xiaohongshu, το οποίο είναι γνωστό στην Κίνα ως η πλατφόρμα για ταξίδια, με περιεχόμενο γύρω από τον τρόπο ζωής και έχει πάνω από 300 εκατομμύρια χρήστες. Οι νεοφερμένοι, που αναφέρονται στην εφαρμογή ως «Red Note» ή «η κινεζική έκδοση του Instagram» και αυτοαποκαλούνται «πρόσφυγες TikTok», βασίζονται σε εργαλεία μετάφρασης για να πλοηγηθούν στο κινεζικό οικοσύστημα του Xiaohongshu.

Η νέα ζωή των προσφύγων του TikTok

Κάποιοι λένε ότι ελπίζουν να ξαναχτίσουν τις κοινότητες που είχαν στο TikTok, ενώ άλλοι λένε ότι μπήκαν στην εφαρμογή από οργή, αλλά και για να υπονομεύσουν την απόφαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ να απαγορεύσει το TikTok λόγω ανησυχιών ότι η κινεζική κυβέρνηση θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή για να παρακολουθεί Αμερικανούς.

«Προτιμώ να κοιτάζω έκπληκτος μια γλώσσα που δεν μπορώ να καταλάβω παρά να χρησιμοποιήσω μια [πλατφόρμα] κοινωνικής δικτύωσης του Μαρκ Ζούκερμπεργκ», είπε ένας χρήστης σε ένα βίντεο που δημοσιεύτηκε στο Xiaohongshu την Κυριακή.

Υπάρχει ένας αμέτρητος αριθμός παρόμοιων κλιπ στα οποία οι «πρόσφυγες» του TikTok παρουσιάζονται και εξηγούν γιατί αποφάσισαν να πάνε στο Xiaohongshu. Πολλά από αυτά τα κλιπ συγκεντρώνουν χιλιάδες likes και σχόλια.

Το Ανώτατο Δικαστήριο άκουσε προφορικά επιχειρήματα την Παρασκευή από την TikTok και την κυβέρνηση των ΗΠΑ, οι οποίες αντίστοιχα υποστήριξαν και εναντιώθηκαν του νόμου που ψηφίστηκε πέρυσι και που ανάγκαζε την TikTok είτε να πουλήσει τις δραστηριότητές της στις ΗΠΑ, είτε να απαγορευθεί από τις 19 Ιανουαρίου.

Οι ειδικοί είπαν ότι οι δικαστές φαίνεται να πιστεύουν ότι ο νόμος είναι συνταγματικός, αφήνοντας πολλούς χρήστες να νιώθουν ότι οι μέρες της εφαρμογής είναι μετρημένες. Ενώ το TikTok είναι απίθανο να εξαφανιστεί αμέσως από τα τηλέφωνα των ατόμων που το έχουν ήδη κατεβάσει, θα μπορούσε να διαγραφεί από τα καταστήματα εφαρμογών των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να ψάχνουν μια εναλλακτική εφαρμογή.

Μερικοί χρήστες, όπως ήταν αναμενόμενο, πηγαίνουν στο Instagram ή στο YouTube, αλλά υπάρχουν κι εκείνοι που υποστηρίζουν πως θα ήθελαν να παραμείνουν σε μια πλατφόρμα που αναπτύχθηκε από μια κινεζική εταιρεία για να διαμαρτυρηθούν για τις αποφάσεις των νομοθετών των ΗΠΑ που οδήγησαν σε αυτήν την κατάσταση.

«Το να μου λέτε να κατεβάσω το Rednote παρά την απαγόρευση του TikTok ήταν η μόνη ώθηση που χρειαζόμουν πραγματικά», έγραψε ένα άτομο στο Bluesky. Η δημοσιογράφος για τον πολιτισμό του Διαδικτύου Taylor Lorenz μοιράστηκε επίσης έναν σύνδεσμο προς τον λογαριασμό της Xiaohongshu στο Bluesky, χαρακτηρίζοντας την πλατφόρμα «την πιο καυτή νέα κοινωνική εφαρμογή στην Αμερική».

Τουλάχιστον μέχρι στιγμής, η μικροπρέπεια και η εκδίκηση μοιάζουν ικανά συναισθήματα για να παρακινήσουν τους ανθρώπους να μάθουν πώς να πλοηγούνται στο Xiaohongshu, μια εφαρμογή που χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό από κινεζόφωνους και δεν έχει σχεδιαστεί με γνώμονα τους αγγλόφωνους χρήστες. «Δεν έχω ιδέα τι κάνω εδώ. Δεν μπορώ καν να διαβάσω τους κανόνες», πόσταρε μια «πρόσφυγας» του TikTok, η «Elle belle», σε μια ανάρτηση στην εφαρμογή.

«Γεια σε όλους, με λένε Ράιαν. Είμαι πρόσφυγας από το TikTok. Η αμερικανική κυβέρνηση απαγορεύει το TikTok, επομένως ψάχνουμε για μια εναλλακτική… Λυπούμαστε πολύ που σας διακόπτουμε εδώ. Ελπίζουμε να μην χρειαστεί να μείνουμε και εμείς εδώ για πολύ», είπε ένας χρήστης του Xiaohongshu που χρησιμοποιεί το όνομα Ράιαν Μάρτιν, σε ένα βίντεο που δημοσιεύτηκε χθες και φαινομενικά απευθύνεται στην κινεζική βάση χρηστών της εφαρμογής. Μετέφρασε τη δήλωση στα κινέζικα και χρησιμοποίησε μια γεννήτρια φωνής ρομπότ για να τη διαβάσει στο βίντεο, το οποίο έκτοτε έχει λάβει περισσότερα από 24.000 likes. «Καλά, δεν διακόπτεις. Όταν είστε ενεργοί, εμείς κοιμόμαστε», γράφει ένα από τα κορυφαία σχόλια στα κινέζικα.

Αν και το Xiaohongshu δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στον νόμο περί Προστασίας των Αμερικανών από Ελεγχόμενες Εφαρμογές από Ξένους Αντιπάλους που εξετάζει επί του παρόντος το Ανώτατο Δικαστήριο και θα μπορούσε να οδηγήσει σε απαγόρευση του TikTok από τις ΗΠΑ, ο νόμος ορίζει ότι οποιαδήποτε «ελεγχόμενη από ξένο αντίπαλο εφαρμογή» μπορεί να αντιμετωπίσει παρόμοια μοίρα στο μέλλον. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι το Xiaohongshu δεν θα ακολουθήσει τα βήματα του TikTok και θα μπλοκαριστεί από την αμερικανική κυβέρνηση.

Ποιος είναι ο διάδοχος του TikTok

Η απαγόρευση του TikTok μπορεί να έχει εκτοξεύσει τον Xiaohongshu στο επίκεντρο της προσοχής στις ΗΠΑ, αλλά η εφαρμογή ήταν επιτυχημένη εδώ και πολύ καιρό στην Κίνα. H εταιρεία ιδρύθηκε το 2013, με έδρα τη Σαγκάη και διαθέτει μια από τις πιο μοντέρνες πλατφόρμες στην Κίνα τα τελευταία χρόνια, η οποία φέρεται να απέφερε πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε ετήσια κέρδη το 2024. Για να το θέσουμε απλά, είναι η πιο καυτή εφαρμογή στην Κίνα που οι μη Κινέζοι δεν έχουν ακούσει ποτέ πριν.

Έχει επίσης μεγάλο όγκο ακολούθων μεταξύ των κινεζόφωνων εκτός χώρας, οι οποίοι είναι από Κινέζους φοιτητές στο εξωτερικό έως Ταϊβανέζους, μέχρι κοινότητες της διασποράς στη Μαλαισία. Εστιατόρια, τουριστικά hot spot και ταξιδιωτικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο άρχισαν να παρατηρούν την εφαρμογή λόγω του πόσοι πολλοί Κινέζοι τουρίστες βασίζονται σε τόσο μεγάλο βαθμό σε αυτήν, είτε για τοπικές πληροφορίες, είτε για προτάσεις που μοιράζονται με άλλους Κινέζους.

Η εφαρμογή είναι εντελώς διαφορετική από το TikTok. Ενώ το Xiaohongshu επιτρέπει στους χρήστες να δημοσιεύουν σύντομα κάθετα βίντεο όπως το TikTok, το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου της πλατφόρμας είναι παρουσιάσεις φωτογραφιών σε συνδυασμό με κείμενο, γι’ αυτό οι άνθρωποι το βλέπουν συχνά περισσότερο ως ανταγωνιστή του Instagram παρά ως TikTok.

Το feed, σε σχήμα πλέγματος, που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη (αναφέρεται ως «masonry grid» στους επαγγελματικούς τεχνολογικούς κύκλους) ήταν τόσο επιτυχημένο στο να δημιουργεί αφοσίωση, που μεγαλύτερες εταιρείες κοινωνικών μέσων όπως η Tencent και η ByteDance έχουν αντιγράψει το σχέδιο στα δικά τους προϊόντα.

Το Lemon8, η άλλη δημοφιλής εφαρμογή κοινωνικών μέσων που αναπτύχθηκε από την ByteDance εκτός από το TikTok, θεωρείται ευρέως ως μια προσπάθεια μίμησης του Xiaohongshu και της επιτυχίας του.

Στην πραγματικότητα, η εφαρμογή δεν έχει καν καλή αγγλική μετάφραση του ονόματος της: Xiaohongshu είναι η φωνητική μετάφραση του κινεζικού της ονόματος. 小红书. Ενώ η κυριολεκτική μετάφραση «μικρό κόκκινο βιβλίο» μπορεί να θυμίζει στους αγγλόφωνους χρήστες τη συλλογή ομιλιών και προπαγανδιστικών συνθημάτων του πρώην Κινέζου ηγέτη Μάο Τσε Τουνγκ, έχει διαφορετική χροιά στην Κίνα, όπου οι χρήστες την ερμηνεύουν ως
«πηγή αξιόπιστου χρήστη» (με συστάσεις όπως τι κορυφαίο προσφέρει ένα εστιατόριο ή ποιο καλλυντικό προϊόν είναι το καλύτερο για μια συγκεκριμένη χρήση).

Η πρόσφατη εισροή Αμερικανών χρηστών έχει σίγουρα τραβήξει την προσοχή της υπάρχουσας βάσης χρηστών του Xiaohongshu. Ο David Yang, ένας πρόσφατος πτυχιούχος μεταπτυχιακού προγράμματος από την Κίνα που ζει στο Παρίσι, βρήκε ξαφνικά τη ροή του Xiaohongshu γεμάτη Αμερικανούς χρήστες την Κυριακή. Είχε δει στο παρελθόν κάποιους μη Κινέζους δημιουργούς να έρχονται σκόπιμα στην πλατφόρμα για να προσελκύσουν Κινέζους, αλλά ποτέ κάτι ανάλογο σε αυτή την κλίμακα.

Τώρα, όταν σκρολάρει στην αρχική του σελίδα στο Xiaohongshu, περίπου το ένα τέταρτο του περιεχομένου προέρχεται από τους λεγόμενους «πρόσφυγες του TikTok», σύμφωνα με ένα screenshot που μοιράστηκε.

«Μερικοί από αυτούς ρωτούν τι πιστεύουν οι Κινέζοι για ορισμένα ζητήματα, όπως τις ΗΠΑ, τα LGBT δικαιώματα ή άλλα κοινωνικά ζητήματα. Και κάποιοι προσκαλούν τους Κινέζους χρήστες να τους κάνουν ερωτήσεις. Και κάποιοι απλώς χρησιμοποιούν την εφαρμογή σαν να χρησιμοποιούν το TikTok και δημοσιεύουν οτιδήποτε βρίσκουν ενδιαφέρον», λέει ο Yang στο WIRED. Η δημοσίευση γνήσιου προσωπικού περιεχομένου που μοιράζονται οι κανονικοί άνθρωποι και όχι οι εκλεπτυσμένοι influencers ήταν αναζωογονητική», πρόσθεσε.

Οι Κινέζοι χρήστες του Xiaohongshu γοητεύονται από την εισροή νέων φωνών. Οι περισσότεροι από αυτούς, ειδικά εκείνοι που μιλούν αγγλικά, καλωσορίζουν τους νέους χρήστες, τους αρέσουν τα βίντεο που δημοσιεύουν οι «πρόσφυγες του TikTok» και ακολουθούν τους λογαριασμούς τους. Μερικοί αφιερώνουν χρόνο για να προσπαθήσουν να εξηγήσουν πώς λειτουργεί η εφαρμογή σε άτομα που δυσκολεύονται να πλοηγηθούν λόγω του γλωσσικού φραγμού.

Η Σάρα Φοθέρινχαμ, χρήστης του TikTok από το 2021, από τη Γιούτα, λέει στο WIRED ότι περνάει εκπληκτικά στο Xiaohongshu παρά το γεγονός ότι βασίζεται στη Μετάφραση της Google για τη χρήση της πλατφόρμας. Τις πρώτες δύο μέρες της στην εφαρμογή, αφιέρωσε μερικές ώρες κάθε μέρα και δημοσίευσε τέσσερα βίντεο, το τελευταίο εξηγώντας το μεσημεριανό γεύμα στο σχολείο των ΗΠΑ σε Κινέζους χρήστες.

«Οι άνθρωποι έχουν έρθει για να προσφέρουν βοήθεια με κάθε τρόπο, από την πλοήγηση στην εφαρμογή, την προσθήκη υπότιτλων σε βίντεο και τις μεταφράσεις», λέει η Φοθέρινχαμ. «Ένα σχόλιο στο βίντεό μου ήταν από μια Κινέζα χρήστη. Μου είπε, “ουάου είναι σαν να κοιτάζεις πάνω από τον κινεζικό τοίχο”. Και για μένα, είναι η πρώτη μου φορά που βλέπω».

Με πληροφορίες από το Wired.