25 λιγότερο γνωστές ιστορίες για τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης

04:56 9/9/2017 - Πηγή: Huffington Post Greece

Ο πρώτος καφές φραπέ απ' τα χεράκια του Δημήτριου Βακόνδιου, ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός της Ελλάδας, η έναρξη του διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου, η μεταφορά του Φεστιβάλ Τραγουδιού στη συμπρωτεύουσα, αλλά και οι glam εμφανίσεις -από σταρ του Χόλιγουντ μέχρι σοβιετικούς αστροναύτες- είναι μερικά απ' τα γνωστά ιστορικά hints που συνοδεύουν κάθε χρόνο την έναρξη της Δ.Ε.Θ. Υπάρχουν, όμως, και λιγότερο γνωστές πληροφορίες, που αναδύονται ύστερα από ένα ξεφύλλισμα

του λευκώματος «75 Χρόνια Ιστορίας Δ.Ε.Θ., 1925-2000», των Ευάγγελου Χεκίμογλου και Ευφροσύνης Ρούπα.

1. Η πρώτη σκέψη για την ίδρυση μίας Διεθνούς Έκθεσης στη Θεσσαλονίκη γεννήθηκε το 1925, μόλις δωδεκάμισι χρόνια απ' την απελευθέρωση της πόλης. Η υλοποίηση της ιδέας ανήκει στον Νικόλαο Γερμανό.

2. Τελικά, τα εγκαίνια της πρώτης Δ.Ε.Θ. πραγματοποιήθηκαν το πρωί της 3ης Οκτώβρη του 1926. Φυσικά και υπήρξαν γκρίνιες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ωστόσο ο πρόξενος των Η.Π.Α. την χαρακτήρισε «επιτυχία, από οικονομικής και πάσης άλλης απόψεως».

3. Η είσοδος αρχικά βρισκόταν στο Πεδίον του Άρεως -επί της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου- και ήταν εντυπωσιακή με μήκος 15 μέτρα και ύψος 7 μέτρα.

4. Η διακόσμηση πολλών περιπτέρων ανατέθηκε στον Aθηναίο αρχιτέκτονα Β. Σταματέρη, ο οποίος συνεργάστηκε με πληθώρα ζωγράφων και διακοσμητών όπως οι Θ. Τζαννής, Ι. Τσολακίδης και Δ. Γαλανός.

5. Οι πρώτοι international επισκέπτες ήρθαν απ' την πρώτη κιόλας χρονιά: Ήταν Βούλγαροι δημοσιογράφοι και επιχειρηματίες, καθώς και μαθητές της Εμπορικής Σχολής Μοναστηρίου.

6. Την ίδια χρονιά, έγιναν δεκτά όλα τα προϊόντα-δείγματα πλην των ζώων. Τελικά, υπήρξαν ορισμένες εξαιρέσεις.

7. Στην πρώτη διοργάνωση οι μαθητές σχολείων, καθώς και οι στρατιώτες δικαιούνταν δωρεάν είσοδο. Το γεγονός θεωρήθηκε τόσο σημαντικό, γι' αυτό και χορηγήθηκε σ' όλους τους δασκάλους της Βόρειας Ελλάδας άδεια απουσίας τριών ημερών ώστε να επισκεφθούν την Έκθεση.

8. Το 1928 επισκέφτηκε τη Δ.Ε.Θ. για πρώτη φορά Έλληνας πρωθυπουργός. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

9. Οι αθηναϊκές επιχειρήσεις που συμμετείχαν τα πρώτα χρόνια ανήκαν στους κλάδους της ταπητουργίας, της υφαντουργίας και των τροφίμων.

Κ. Μητσοτάκης, ΔΕΘ 1986

Α. Παπανδρέου, ΔΕΘ 1986

10. Κατά την προπολεμική περίοδο, οι επισκέπτες κυμαίνονταν από 150.000 έως 250.000 σε κάθε διοργάνωση.

11. Το 1930 η τιμή του εισιτηρίου ήταν 10 δραχμές, ποσό διόλου ευκαταφρόνητο για την εποχή. Ωστόσο, διανέμονταν δελτία με έκπτωση για τους επισκέπτες απ' την περιφέρεια.

12. Η διοργάνωση του 1931 έμεινε καιρό χαραγμένη στη μνήμη των επισκεπτών. Η Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών παρουσίασε ένα εντελώς εξελιγμένο αρχιτεκτονικά περίπτερο, μέσα στο οποίο φιλοξενήθηκαν οι πρώτες ηλεκτρικές οικιακές συσκευές.

13. Το 1932 περιελάμβανε μια ακόμα καινοτομία: Η διοργάνωση παρουσίασε το «λαϊκό λαχείο», η κλήρωση του οποίου προηγήθηκε της πώλησης των λαχνών. Την ίδια χρονιά, είχαμε κι άλλη πρωτιά, καθώς καθιερώθηκε η λαϊκή μέρα, με εισιτήριο μόνο 5 δραχμές.

14. Το 1940 πραγματοποιήθηκε η μετεγκατάσταση στη σημερινή θέση της Δ.Ε.Θ. Φυσικά, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στις νέες εγκαταστάσεις, το αρχιτεκτονικό ύφος των οποίων κινήθηκε σε μεγαλοπρεπείς και κλασικούς ρυθμούς.

15. Το 1941, συγκεκριμένα δύο ημέρες μετά την εισβολή των Γερμανών στη Θεσσαλονίκη, ο χώρος της Δ.Ε.Θ. καταλήφθηκε απ' το στρατό. Πολύτιμα αρχεία, έπιπλα και εξοπλισμός λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν.

16. Ο θεσμός επέστρεψε μετά τον πόλεμο, το 1951. Εκείνη τη χρονιά, η προσέλευση κατά την καθιερωμένη ημέρα των εγκαινίων ξεπέρασε κάθε προσδοκία με αποτέλεσμα να καταφέρουν τελικά να μπουν 20.000 επισκέπτες. Περίπου 5.000 άτομα, παρέμειναν και περίμεναν έξω.

17. Από εκείνη τη χρονιά έως και το 1960, οι αρμόδιοι της Δ.Ε.Θ. κατέβαλαν φιλότιμες προσπάθειες ν' απαγορεύσουν τις λιανικές πωλήσεις των μικρών επιχειρήσεων. Γι' αυτό το λόγο, επιστρατεύτηκε ειδικός επιθεωρητής ο οποίος φωτογράφιζε τους παραβάτες.

18. Το 1954, η Δ.Ε.Θ. εμφανίζει «επεκτατικές τάσεις». Στ' ανατολικά όριά της, προσαρτάται μία λωρίδα (απ' την πλευρά του Γ' Σώματος Στρατού). Η κατεδάφιση των μικρών κτισμάτων, αποτέλεσε μια καλή αφορμή για την ανέγερση ενός μεγάλου περιπτέρου που ονομάστηκε «Περίπτερο των Εθνών» (το σημερινό περίπτερο 6 που διατηρεί την ονομασία).

19. Το 1957, κέρδισε τις εντυπώσεις το περίπτερο των Η.Π.Α. Σ' αυτό, παρουσιάστηκε το «μαγικό σπίτι», μια οικία με πλήρως αυτοματοποιημένες λειτουργίες, η οποία μάλιστα διέθετε ένα μηχάνημα που δεχόταν φωνητικές εντολές.

20. Την ίδια χρονιά, υπήρξε κι άλλος εκσυγχρονισμός, καθώς απαγορεύτηκε πλήρως η διέλευση των ζωήλατων κάρων «δια λόγους καθαριότητος και αισθητικής».

21. Το 1959, την επικοινωνιακή ρεβάνς πήρε η ΕΣΣΔ, καθώς στο περίπτερό της παρουσιάστηκαν τρία ομοιώματα πυραύλων «Σπούτνικ», αλλά και του μεγαλύτερου επιταχυντή μορίων στον κόσμο.

22. Το 1960, χαρακτηρίστηκε ως η χρονιά μεγάλων καινοτομιών. Όχι αδικαιολόγητα, καθώς παρουσιάστηκαν η τηλεόραση, το φαξ και το ραδιοτηλέφωνο.

23. Μεταξύ των εκθεμάτων που εντυπωσίασαν το κοινό το 1963 ήταν και ο θαλαμίσκος με τον οποίο ο αστροναύτης Ουόλτερ Σιρά πραγματοποίησε έξι περιφορές γύρω απ' τη Γη.

24. Το 1966, στη βόρεια πύλη της Δ.Ε.Θ. τοποθετήθηκε το γλυπτό του Γιώργου Ζογγολόπουλου "Cor-Ten" (περισσότερο γνωστό ως «αφηρημένο γλυπτό»), καθώς απέσπασε το πρώτο βραβείο του πανελλήνιου αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που είχε προκηρύξει η Δ.Ε.Θ. Το κόστος του (ένα εκατομμύριο δραχμές) προκάλεσε δυσαρέσκεια κι έντονη γκρίνια.

25. Το 1970 ο χώρος απέκτησε ένα ακόμα «σήμα-κατατεθέν»: Τον Πύργο του ΟΤΕ. Το αρχιτεκτονικό δημιούργημα του Αλέξανδρου Αναστασιάδη, φιλοξένησε στον πέμπτο του όροφο τον τηλεοπτικό σταθμό ΟΤΕ και Δ.Ε.Θ., ο οποίος εξέπεμπε καθ' όλη τη διάρκεια της διοργάνωσης.

Διαβάστε ακόμα:

Οι ατάκες της ΔΕΘ που έγραψαν ιστορία: Από το λεφτά υπάρχουν, στη Λιάνη, την παραίτηση Σημίτη, το χαράτσι και το σκίσιμο του μνημονίου

Τα απομεινάρια μιας έκθεσης