«Brexit» εναντίον «Bremain» - Ένας οδηγός χρήσης για την επόμενη ημέρα του βρετανικού δημοψηφίσματος

07:27 23/6/2016 - Πηγή: Huffington Post Greece

Παραμονή ή αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση καλούνται να ψηφίσουν σήμερα, Πέμπτη 23 Ιουνίου 2016, οι Βρετανοί. Για το καθοριστικό αυτό δημοψήφισμα – καθοριστικό τόσο για την πορεία της Μεγάλης Βρετανίας όσο και για το μέλλον της Ένωσης – έχουν ήδη γραφεί πολλά, ενώ οι συνέπειες ενός Brexit ακόμη και τώρα - που οι κάλπες ανοίγουν - αναλύονται.

Το παρόν άρθρο έχει σκοπό να προσφέρει

στον αναγνώστη έναν οδικό – πρώτο - χάρτη για την επόμενη ημέρα. Τι σημαίνει Bremain και τι σημαίνει Brexit για την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την Ευρωζώνη, την Ενιαία Αγορά και τις εξωτερικές υποθέσεις. Τέσσερις διακεκριμένοι αναλυτές σε ευρωπαϊκά ζητήματα από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο στη Φλωρεντία, από το European Policy Centre, από το Bruegel των Βρυξελλών και το Carnegie συζητούν και αναλύουν τα σημεία εκείνα τα οποία θα βοηθήσουν τον αναγνώστη να ερμηνεύσει όποιο από τα δύο ενδεχόμενα αποτελέσματα αυτής της αμφίρροπης αναμέτρησης.

*****

Brigid Laffan, Επικεφαλής του Κέντρου Robert Schuman στο European University Institute

EE και Bremain

Η παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην ΕΕ είναι το καλύτερο αποτέλεσμα για την Ένωση καθώς αποφεύγεται μία ακόμη μεγάλη κρίση τη στιγμή που η ΕΕ έχει να αντιμετωπίσει αρκετά μεγάλα μέτωπα.

Ευρωζώνη και Bremain

Η παραμονή της Μ. Βρετανίας δεν θα έχει μεγάλο αντίκτυπο πέρα από το γεγονός ότι θα υπάρξει λιγότερη αβεβαιότητα και μικρότερη ταραχή – κάτι το οποίο είναι πολύ καλό και έχει ανάγκη η ζώνη του Ευρώ.

Μεγάλη Βρετανία και Bremain

Η αξία της νίκης για την παραμονή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ποσοστό το οποίο θα συγκεντρώσει. Οτιδήποτε μικρότερο του 53% σημαίνει ότι ο Ντέιβιντ Κάμερον δεν κέρδισε την Αγγλία, κάτι το οποίο σημαίνει ότι θα έχει προβλήματα ηγεσίας τον Οκτώβριο. Ακόμη και μία μεγάλη νίκη θα ήταν προβληματική για το κόμμα των Συντηρητικών. Αλλά, τουλάχιστον, με αυτή ο Βρετανός πρωθυπουργός κερδίζει περισσότερο χρόνο. Είναι σαφές ότι οι Συντηρητικοί θα ξεπεράσουν με δυσκολία την ολοφάνερη καθ' όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου διάσπαση αλλά και τον θυμό.

Το ενδεχόμενο του Brexit

Η έξοδος από την ΕΕ θα δημιουργήσει μεγάλη κρίση τόσο στη Μεγάλη Βρετανία όσο και την ΕΕ. Πρόκειται να αλλάξει τις ισορροπίες των ακολουθούμενων πολιτικών (σσ policies), την ισορροπία δυνάμεων ενώ θα υπονομεύσει και την εντύπωση ότι ένα Κράτος-Μέλος εισέρχεται στην Ένωση για πάντα.

Επιπλέον, η διαδικασία αποχώρησης δεν θα μπορεί να διευθετηθεί εύκολα, θα είναι δύσκολη, θα αυξήσει την αβεβαιότητα, θα υπονομεύσει την... αυτοπεποίθηση ενώ θα αποδυναμώσει περαιτέρω μία ήδη αποδυναμωμένη Ευρωζώνη. Όλα τα παραπάνω δεν είναι καλά νέα. Η αβεβαιότητα θα διαρκέσει χρόνια πυροδοτώντας το Άρθρο 50 (σσ της Συνθήκης της ΕΕ) και τις διαπραγματεύσεις.

Οι συνέπειες για την Ελλάδα

Οποιαδήποτε αβεβαιότητα και οικονομική αναταραχή είναι άσχημα νέα για την Ελλάδα - δεδομένης της αποδυναμωμένης της κατάστασης. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει ένας απευθείας σύνδεσμος μεταξύ Brexit και Grexit. Κατά την άποψή μου δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο αν και η Ελλάδα έχει ανάγκη σύντομα από μία ελάφρυνση χρέους ώστε να της δοθεί μία προοπτική για το μέλλον. Τίποτε, ωστόσο, από όλα αυτά δεν είναι εύκολο στο ''διαγωνισμό'' των διασπασμένων και δύστροπων πολιτικών της Ένωσης.

Mαρία Δεμερτζή – Ερευνήτρια, Bruegel

Bremain και Ευρωζώνη

Ελπίζω ότι εάν η Μεγάλη Βρετανία αποφασίσει να παραμείνει στην ΕΕ, η Ευρώπη να χρησιμοποιήσει αυτή την ευκαιρία για μεταρρυθμίσεις. Για την Ευρωζώνη, η παραμονή της Μ. Βρετανίας στην ΕΕ θα σημαίνει την επίτευξη προόδου σε ζητήματα ''αρχιτεκτονικής'' τα οποία έχουν ήδη συμφωνηθεί (όπως η Τραπεζική Ένωση). Θα σημαίνει επίσης και την επίτευξη προόδου σε ζητήματα τα οποία είναι απαραίτητα για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της ζώνης του Ευρώ. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει και λύσεις διακυβέρνησης καθώς και ζητήματα για την ενίσχυση της δημοσιονομικής της ικανότητας.

Brexit vs. Grexit

Το Brexit αναφέρεται στην έξοδο από την ΕΕ. To Grexit αναφέρεται στην έξοδο από το ενιαίο νόμισμα (καθώς επίσης και από την ΕΕ). Η έξοδος από το κοινό νόμισμα είναι σαφέστατα περισσότερο περίπλοκη από την έξοδο ενός Κράτους-Μέλους από την Ενιαία Αγορά. Μία απόφαση της Μ. Βρετανίας για έξοδο από την Ένωση ενέχει το ρίσκο άλλα Κράτη-Μέλη να διεξάγουν επίσης πρώτα δημοψήφισμα ή/και να θέλουν να αποχωρήσουν από την ΕΕ. Πιστεύω ότι όσες χώρες παίζουν με αυτή την ιδέα θα προτιμήσουν να περιμένουν ώστε να δουν πώς θα εξελισσόταν ένα τέτοιο ενδεχόμενο για τη Μεγάλη Βρετανία, προτού οι ίδιες ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο.

Δύσκολα, όμως, πιστεύω, άλλα Κράτη – Μέλη της ζώνης του Ευρώ και κυρίως η Ελλάδα θα ήθελαν να αρχίσουν μία συζήτηση για έξοδο από το κοινό νόμισμα. Αυτό, ωστόσο, δε σημαίνει ότι οι αγορές θα διατηρήσουν την ίδια θέση και ίσως χρησιμοποιήσουν όλη αυτή την αβεβαιότητα - η οποία έχει δημιουργηθεί - για να ''επιτεθούν'' στα αδύναμα Κράτη-Μέλη. Σε κάθε περίπτωση νομίζω ότι η ΕΚΤ θα είναι έτοιμη να βοηθήσει και να παρέμβει για να σταθεροποιήσει τις αγορές.

Θα ήθελα όμως να καταστήσω σαφές το εξής: Δεν υπάρχει τίποτε που να συνδέει αυτομάτως το Grexit με το Brexit.

Brexit και Ευρωζώνη

Ένα Brexit είναι ένα σημαντικό σοκ για το ευρωπαϊκό project. Ο χωρισμός των δρόμων με το Ηνωμένο Βασίλειο θα αναγκάσει την ΕΕ να εξηγήσει γιατί αξίζειι κάποιο κράτος να παραμείνει ή και να γίνει μέλος της Ένωσης. Οι προσπάθειες θα χρειαστεί να επικεντρωθούν στο να γίνει κατανοητό από τους πιο απομακρυσμένους από το ευρωπαϊκό μοντέλο πολίτες γιατί οι ευρωπαϊκές λύσεις είναι καλύτερες λύσεις για εθνικά προβλήματα. Κάτι το οποίο στο παρελθόν έχει καταστήσει την Ευρώπη αποδιοπομπαίο τράγο για όλα τα προβλήματα.

Το ευρωπαϊκό πολιτικό οικοδόμημα θα πρέπει να εργαστεί ώστε να καταστήσει σαφή και καθαρή στο μυαλό των πολιτών την ιδέα ότι οι λύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η καλύτερη επιλογή.

Fabien Zuleeg – Διευθύνων Σύμβουλος European Policy Centre

Bremain και Ενιαία Αγορά

Σε αυτή την περίπτωση η Ενιαία Αγορά θα παραμείνει ανέπαφη σε μεγάλο βαθμό, αν και θα υπάρξουν μερικοί μικροί περιορισμοί στα οφέλη εκείνα τα οποία έχουν σχέση με την ελεύθερη μετακίνηση των Ευρωπαίων στη Μεγάλη Βρετανία. Παρ’ όλα αυτά τίποτε από αυτά δεν θα οδηγήσει σε προβλήματα την Ενιαία Αγορά και δεδομένου του γεγονότος ότι η Μ. Βρετανία ήταν ανέκαθεν σύμμαχος της περαιτέρω ολοκλήρωσης της αγοράς ίσως και να υπάρξει περαιτέρω εμβάθυνση των διατάξεων της Ενιαίας Αγοράς.

Brexit και Ενιαία Αγορά

Σε αυτή την περίπτωση, μετά τη φάση των διαπραγματεύσεων η οποία και θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα το Ηνωμένο Βασίλειο είναι πολύ πιθανό να τεθεί εκτός αυτής καθώς τα οφέλη των συναλλαγών εντός της Ενιαίας Αγοράς δεν θα προσφέρονται στη χώρα – εκτός κι αν η Μεγάλη Βρετανία συμμορφωθεί και δεσμευτεί πλήρως με όλους τους κανόνες, συμπεριλαμβανομένης και της ελεύθερης μετακίνησης των εργαζομένων. Κάτι τέτοιο - τρόπον τινά - θα αποδυναμώσει την Ενιαία Αγορά αλλά τον μεγαλύτερο αρνητικό αντίκτυπο θα υποστεί το Ηνωμένο Βασίλειο με τη μεγαλύτερη επίπτωση να ανιχνεύεται στα επίπεδα των επενδύσεων και στη λήψη των αποφάσεων στα οικ­­ονομικά ιδρύματα.

Pierre Vimont – Ανώτερος συνεργάτης Carnegie, πρώην Εκτελεστικός Γενικός Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS)

Bremain και Εξωτερικές Υποθέσεις

Η βρετανική κυβέρνηση θα είναι πολύ προσεκτική στις επόμενες κινήσεις της. Στις Βρυξέλλες δεν περιμένουμε φιλόδοξες κινήσεις από την πλευρά του Ηνωμένου Βασιλείου στον Τομέα της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας καθώς θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν η ισχυρή αντιπολιτευτική τάση στο εσωτερικό του κόμματος των Συντηρητικών του οποίου ηγείται ο Ντέιβιντ Κάμερον ο οποίος θα προσπαθήσει να μην δώσει την εντύπωση στους ''αντιπάλους'' εντός του κόμματός του ότι διατηρεί απέναντί τους απορριπτική στάση.

Η πρόοδος στον Τομέα της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας εξαρτάται από το κατά πόσον τα υπόλοιπα Κράτη-Μέλη είναι διατεθειμένα να πράξουν κάτι παραπάνω. Κι αυτό γιατί δεν αναμένεται η Μεγάλη Βρετανία να προχωρήσει ή να κινηθεί γρήγορα προς αυτή την κατεύθυνση. Αρκεί το εξής παράδειγμα: Η βρετανική κυβέρνηση έχει ήδη πει στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι ότι δεν θα είναι πολύ υποστηρικτικοί στο Global Strategy το οποίο η κ. Μογκερίνι έχει προετοιμάσει και αναμένεται να παρουσιαστεί μία εβδομάδα μετά το δημοψήφισμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Νομίζω πως αυτό το παράδειγμα σας δίνει την αίσθηση του τι ακολουθήσει τους επόμενους μήνες και τα επόμενα χρόνια με τη βρετανική κυβέρνηση η οποία δεν θα ηγείται της προόδου στην εξωτερική πολιτική ή της περισσότερης ολοκλήρωσης στον τομέα αυτό. Πιστεύω ότι κανείς δεν θα πρέπει να περιμένει πολλά είτε στην εξωτερική πολιτική είτε σε οποιονδήποτε άλλο τομέα

Το Brexit και η τρομοκρατία

Υπάρχουν πολλοί τομείς στους οποίους η τεχνογνωσία και η εμπειρία των Βρετανών θα ήταν πολύ χρήσιμη είτε στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, είτε στην Ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας για τη Μέση Ανατολή ή τη Βόρειο Αφρική. Η Βρετανία εμπλέκεται ήδη ενεργά σε πολλές από αυτές τις χώρες κι επίσης έχει παίξει σημαντικό ρόλο σε χώρες όπως η Λιβύη, η Συρία και η Υεμένη. Φυσικά στην ΕΕ θέλουμε οι Βρετανοί να είναι ακόμη πιο φιλόδοξοι στον τομέα αυτό αλλά και σε εκείνον της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και όσα προσπαθούμε να πετύχουμε με τη Ρωσία.

Γερμανία και Μ. Βρετανία

Βεβαιότατα, το Βερολίνο θέλει η Γηραιά Αλβιώνα να παραμείνει μέλος της Ένωσης. Πρόκειται για έναν σημαντικό οικονομικό και εμπορικό εταίρο και έναν σημαντικό σύμμαχο στον τομέα της Εξωτερικής Πολιτικής. Η Γερμανία κρίνει πως η Ευρώπη είναι ισχυρότερη με τη Μ. Βρετανία μέλος των «28».

*****

Διαβάστε επίσης:

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το δημοψήφισμα στη Βρετανία σε 13 ερωτήσεις και απαντήσεις

Το βρετανικό δημοψήφισμα και οι θεσμικές εξελίξεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση

Δέκα οικονομικοί λόγοι που η Ελλάδα απεύχεται το Brexit

Και με τους Έλληνες φοιτητές στην Αγγλία τι θα γίνει; Τρεις από αυτούς μιλούν στη HuffPost Greece

Οι Βρετανοί σαν βομβιστές αυτοκτονίας;

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.