Sir James Emerson Tennent. Ο Βρετανός φιλέλληνας που πολέμησε και έγραψε για την Ελλάδα

11:54 31/5/2020 - Πηγή: Huffington Post Greece

Ο SirJamesEmersonTennent (Μπέλφαστ 1804 – Λονδίνο 1869), ήταν Βρετανός από τη Βόρειο Ιρλανδία. Σπούδασε νομική στο Μπέλφαστ και στο TrinityCollege στο Δουβλίνο, από όπου έλαβε πτυχίο διδάκτορος στην Νομική. Το δεύτερό του όνομα “Tennent”, προστέθηκε στο Emerson το 1832, μετά τον γάμο του με την LetitiaTennent.

Από τα φοιτητικά του χρόνια εκδήλωσε την αγάπη του προς την κλασσική παιδεία και την Ελλάδα. Όταν ξεκίνησε η Ελληνική

Επανάσταση τάχθηκε με ενθουσιασμό στο πλευρό των Ελλήνων και αποφάσισε να ενισχύσει ενεργά τον αγώνα τους. Ταξίδευσε στην Ελλάδα και όταν έφθασε στο Μεσολόγγι, εντάχθηκε στο σώμα πυροβολικού που είχε σχηματίσει ο Λόρδος Βύρων. Ήταν στενός συνεργάτης και φίλος του Λόρδου Βύρωνος, και έμεινε μαζί με τον Gamba στο πλευρό του μεγάλου φιλέλληνα μέχρι τον θάνατό του.

Μετά τον θάνατο του Λόρδου Βύρωνος, ο SirJamesEmersonTennent επέστρεψε στην Αγγλία. Όμως ένα χρόνο περίπου αργότερα, δηλαδή στις αρχές του 1825, επανήλθε στην Ελλάδα. Έφθασε πρώτα στα Ιόνια νησιά και από εκεί στην Πελοπόννησο. Η ελληνική διοίκηση αναγνώρισε την εμπειρία του στο πλευρό του Λόρδου Βύρωνος στο Μεσολόγγι και τον διόρισε λοχαγό του Πυροβολικού. Ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι ο SirJamesEmersonTennant πολέμησε και στη Μάχη της Ακροπόλεως. Κατά την παραμονή του στην Ελλάδα πέρασε μεγάλο διάστημα στην Ύδρα και στις Σπέτσες, με στόχο να καταγράψει την οργάνωση και δράση του Ελληνικού Ναυτικού και των πυρπολικών στη θάλασσα. Η μελέτη αυτή αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ιστορικές πηγές για την δράση του Ναυτικού των Ελλήνων και τις συγκρούσεις τους με τον τουρκικό στόλο. Το 1826 εξέδωσε στο Λονδίνο το πρώτο του βιβλίο με τίτλο PictureofGreece, στο οποίο καταγράφει τις εμπειρίες του αυτές. Το βιβλίο αυτό συνέβαλε στην ανάπτυξη του φιλελληνικού κινήματος στην Μεγάλη Βρετανία και επηρέασε την κοινή γνώμη υπέρ των Ελλήνων.

Στη συνέχεια εξέδωσε άλλα δύο βιβλία. Το Letters from the Aegean (1829) και το History of Modern Greece (1830).

Το πρώτο έργο του παρουσιάζει πολλά στοιχεία για την Ελλάδα, συνδυάζει την ταξιδιωτική αφήγηση με πολιτικές αναλύσεις, περιγράφει την ελληνική οικονομία, την τοπική παραγωγή και επιχειρεί ακόμη και μία κοινωνική ανάλυση των παραδόσεων των Ελλήνων. Το δεύτερο έργο του για το Αιγαίο, περιγράφει ένα ταξίδι από το Σούνιο, στη Σύρο, τη Χίο, τη Σμύρνη, την Έφεσο, τη Μικρά Ασία, τη Φώκαια, τη Σάμο, την Πάτμο, τη Σύμη, το Καστελόριζο, την ακτή της Λυκίας, τη Σαντορίνη, τη Σίκινο, την Ίο, τη Νάξο, την Αντίπαρο, την Πάρο, τη Μύκονο, τη Δήλο, τη Μήλο και την Κίμωλο.

Μέσα από το έργο του το 1826, ο Emerson εμφανίζεται ιδιαίτερα θετικός και αισιόδοξος για την προοπτική της σύστασης ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους. Παράλληλα όμως καταγράφει και τις αδυναμίες των Ελλήνων (που ήταν ήδη γνωστές και στον Λόρδο Βύρωνα), καθώς και τις δυσκολίες στον δρόμο για την οικοδόμηση ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους.

Ο SirJamesEmersonTennent δημοσίευε συστηματικά ανωνύμως άρθρα στον βρετανικό τύπο, με τα οποία στήριζε τον αγώνα των Ελλήνων και τις προσπάθειές τους για τη σύσταση νέου Ελληνικού κράτους.

Το 1832 εκλέχθηκε βουλευτής στο Μπέλφαστ και έκτοτε ακολούθησε πολιτική σταδιοδρομία. Το 1841 διορίσθηκε “JointSecretarytotheIndianBoard” (1841-1845). Το 1845 χρίστηκε ιππότης και διορίστηκε γραμματέας στη βρετανική αποικία της Κεϋλάνης (“ColonialSecretaryinCeylon”, 1845-1849), σήμερα Σρι Λάνκα, μέχρι το 1850. Από το 1852 έως το 1867, διορίσθηκε “Permanent Secretary to the Board of Trade” στο Λονδίνο.

Ο SirJamesEmersonTennent συνέγραψε και άλλα βιβλία σχετικά με την Κεϋλάνη και ήταν στενός φίλος του Καρόλου Ντίκενς.

Η ΕΕΦ έχει στη συλλογή της το σύνολο των παρασήμων που έλαβε ο SirJamesEmersonTennent από τον βασιλέα Όθωνα για τη συνεισφορά του στον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Το σετ περιλαμβάνει τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Τάγματος του Σωτήρος επί Όθωνος. Ο Σταυρός είναι ύψους 8,5 εκ. και ο Αστέρας ύψους 7 εκ.

Περιλαμβάνει, επίσης, ένα σύνολο διακριτικών του Μεγάλου Διοικητή για το «Βασιλικό Τάγμα του Ανώτερου Ταξιάρχη», που αποτελείται από ένα παράσημο από χρυσό και σμάλτο, με τη μορφή ενός λευκού σταυρού, που εγγράφεται σε ένα κυκλικό πράσινο στεφάνι δάφνης και δρυός, ενώ στέφεται από ένα χρυσό στέμμα. Το μπροστινό μέρος του σταυρού αποτυπώνει το κεφάλι, σε προφίλ, του βασιλέως Όθωνος και την ελληνική επιγραφή «Όθων Βασιλεύς της Ελλάδος». Επιπλέον, περιλαμβάνει ένα ασημένιο και χρυσό αστέρα με σμάλτινη διακόσμηση σε μπλε, άσπρο, πράσινο και μία ελληνική επιγραφή, στο πίσω μέρος το οποίο είναι υπογεγραμμένο ως «R & JGarrand & Co. Goldsmiths, totheQueen». Τέλος, στο σετ περιλαμβάνεται το ανώτερο (ασημένιο) μετάλλιο των αγωνιστών του 1821. Όλο το σετ βρίσκεται στο αυθεντικό κουτί του.

Ακόμη η ΕΕΦ διαθέτει στην συλλογή της μία χρυσή αναμνηστική καρφίτσα με σμάλτο που περιέχει μαλλιά του Λόρδου Βύρωνος. Το κόσμημα αυτό δόθηκε στον SirJamesEmersonTennent από τον Κόμη Gamba. Η καρφίτσα φέρει στην μία πλευρά επιγραφή «Στη μνήμη» με χρυσούς γοτθικούς χαρακτήρες. Στην άλλη πλευρά υπάρχει αφιέρωση: «Byron από τον Κόμη P. Gamba στον JamesEmerson, Αθήνα 1825». Ο Κόμης Gamba ήταν αδελφός της τελευταίας συντρόφου του Λόρδου Βύρωνα, της ΤeresaGuiccioli, και στενός φίλος και συνεργάτης του Λόρδου Βύρωνα κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Μεσολόγγι.

Ο SirJamesEmersonTennent, ήταν ένας μεγάλος φιλέλληνας ο οποίος έχει συνεισφέρει πολλά στην υπόθεση της απελευθέρωσης της Ελλάδας.

Αντί επιλόγου, παραθέτουμε απόσπασμα από την εφημερίδα ΑΛΗΘΕΙΑ της 7 Μαρτίου 1869, που ανακοινώνει τον θάνατο του SirJamesEmersonTennent:

«Ο πατριάρχης των εν Αγγλία φιλελλήνων, σιρ Ιάκωβος Εμερσον Τέννεντ, ο μετά του λόρδου Βύρωνος συναγωνισθείς υπέρ της ελληνικής ελευθερίας και εκδούς διάφορα συγγράμματα περί Ελλήνων, εν οις την ιστορίαν της νέας Ελλάδος, ετελεύτησεν εσχάτως εν Λονδίνω υπερεβδομηκοντούτης. Η μνήμη του σεβάσμιου τούτου ανδρός, όστις αείποτε διεκρίθη επί ακραιφνεί φιλελληνισμώ και εξέδοτο ανωνύμως εν περιοδικοίς συγγράμμασιν, αξιολογώντες πραγματείας υπέρ του προσφιλούς αυτώ αγώνος, θα μείνη ανεξάλειπτος εν τη καρδία του Ελληνικού Έθνους, όπερ τιμά και γεραίρει τους οπωσδήποτε ευεργετούντες αυτό».

ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Sir James Emerson Tennent, Picture of Greece, 1826.

Sir James Emerson Tennent, Letters from the Aegean, 1829.

Sir James Emerson Tennent, History of Modern Greece, 1830.

Chisholm, Hugh, “Tennent, Sir James Emerson”. Encyclopædia Britannica. Cambridge University Press, ed. 1911.

Tyronne Fernando, PC, 154th Death Anniversary of Veera Puran Appu.

William E. A. Axon, The Annals of Manchester: A chronological record from the earliest times to the end of 1885, 1886.

Εφημερίδα ΑΛΗΘΕΙΑ, Αθήνα, 7 Μαρτίου 1869, σελ. 3.

Boase, George Clement, “Tennent, James Emerson”. In Lee, Sidney, Dictionary of National Biography, London, Smith, Elder & Co., 1898.

Boase, G. C.; Baigent, Elizabeth. “Tennent, Sir James Emerson, first baronet (1804 –1869)”. Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press.

Για περισσότερα νέα μας επισκεφτείτε το site μας www.eefshp.org ή ακολουθήστε μας στο Facebook και στο Instagram

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ Η Άλωση της Βασιλεύουσας Πόλης και η διαμόρφωση του σύγχρονου κόσμου Από την Αλωση μέχρι σήμερα: Το Βυζάντιο στη ζωή μας