Αναζητώντας την ελπίδα στον Ελαιώνα

16:40 22/4/2016 - Πηγή: Huffington Post Greece

19 Απριλίου 2016

Φθάνοντας στην Ελλάδα πριν από μία εβδομάδα, η μεγαλύτερη απορία που είχα ήταν η εξής: πώς μπορεί η Ελλάδα μέσα στην οικονομική κρίση που βρίσκεται, να διαχειριστεί επίσης και την προσφυγική κρίση; Η απάντηση, από ό,τι φαίνεται, είναι πως ο ελληνικός λαός -από τους αξιωματούχους μέχρι τους καθημερινούς πολίτες - το έχει χειριστεί εξόχως αποτελεσματικά, και φαίνεται να το χειρίζεται όλο και καλύτερα.

Επισκέφθηκα συνολικά έξι

καταυλισμούς προσφύγων στην Ελλάδα. Ο τελευταίος ήταν στον Ελαιώνα στην Αθήνα. Ο Ελαιώνας έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενεί πρόσφυγες όσο περιμένουν για την αίτηση ασύλου τους, μια διαδικασία που φαίνεται να κρατάει από έξι μέχρι δώδεκα μήνες.

Οι πρόσφυγες στον Ελαιώνα δεν στεγάζονται σε σκηνές. Δεν υπάρχει η τρομακτική μυρωδιά που υπήρχε στον ανεπίσημο καταυλισμό της Ειδομένης και υπάρχει επίσης ιατρική μονάδα τελευταίας τεχνολογίας. Περίπου 900 άνθρωποι ζουν σε μονάδες που μοιάζουν με μικρά τροχόσπιτα, κοιμούνται και έχουν μπάνια και ντουζιέρες. Ο στρατός φρόντισε ώστε να υπάρχουν σε χρόνο ρεκόρ 110 τέτοια τροχόσπιτα σε σειρές. Ρώτησα πού βρήκαν τις προκατασκευασμένες αυτές μονάδες. «Ήταν σε αποθήκη, για να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση μεγάλου σεισμού στην Αθήνα, μου είπε μια Ελληνίδα υπεύθυνη του καταυλισμού». Όταν αστειεύτηκα ότι δε θα έχει που να πάει αν γίνει σεισμός, χαμογέλασε, σα να μην της είχε συμβεί. Μετά από λίγο ανέφερε φευγαλέα το σύζυγό της. Πρόσεξα από την αρχή ότι φορούσε μια καρφίτσα με ουράνιο τόξο, το σύμβολο της LGBT κοινότητας. Δεν ήταν η πρώτη φορά στο ταξίδι μου που έβλεπα έναν υπεύθυνο καταυλισμού να φοράει μια τέτοια καρφίτσα. Έμαθα ότι το να φοράνε αυτές τις καρφίτσες ήταν ένας τρόπος να δείξουν στους LGBT πρόσφυγες ότι είναι ασφαλείς και να μεταφέρουν το μήνυμα της αποδοχής σε όλους τους φιλοξενούμενους.

Καταυλισμός Ελαιώνα

Το υπουργείο που είναι αρμόδιο για την προσφυγική κρίση είναι πολύ περήφανο για τον Ελαιώνα. Μάλιστα, ο ίδιος ο υπουργός ήρθε σε επίσκεψη μερικά λεπτά μετά την περιήγησή μας. Οι εγκαταστάσεις είναι σημαντικά αναβαθμισμένες σε σχέση με τους προσωρινούς τόπους υποδοχής, το ίδιο και οι υπηρεσίες. Τα παιδιά πάνε σιγά σιγά στο σχολείο και τα δημοτικά σχολεία της γειτονιάς σε αυτή την περιοχή της Αθήνας δημιουργούν χώρους και αναπτύσσουν ειδικά προγράμματα για αυτά. Υπάρχουν επίσης εκπαιδευτικά προγράμματα για εφήβους, τα ελληνικά και τα αγγλικά είναι τα πιο δημοφιλή.

Η μεγαλύτερη πρόκληση αυτή τη στιγμή για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα είναι η διαδικασία εγγραφής για αυτούς που αιτούνται άσυλο. Μέχρι πριν μια εβδομάδα, με τα σύνορα κλειστά στην Ειδομένη, πολύ λίγοι πρόσφυγες έκαναν αίτηση στην Ελλάδα. Κατευθύνοντας προς τη Γερμανία, όπου πολλοί είχαν οικογένεια και φίλους που ήταν ήδη εκεί, και όπου οι δουλειές είναι πολύ περισσότερες. Η κυβέρνηση προσπαθεί να αντεπεξέλθει μέσα σε ένα βράδυ σε ένα αρχείο ως και 50.000 αιτήσεων. Δεν είναι εύκολο. Για να ξεκινήσει η διαδικασία πρέπει να εγγραφούν μέσω Skype. Το σύστημα «σηκώνει» περίπου 100 αιτήσεις την ημέρα, και καταρρέει συνεχώς. Στο μεταξύ, τα αστυνομικά έγγραφα που παίρνουν οι άνθρωποι όταν εισέρχονται στη χώρα, που τους δίνουν δικαίωμα παραμονής για έναν ως έξι μήνες ανάλογα με τον τόπο από τον οποίο έρχονται, αρχίζουν να εκπνέουν.

Είναι ανησυχητικό. Αλλά συνολικά η διαδικασία φαίνεται να κολλάει και η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να πειστούν αυτοί που φιλοξενούνται στους ανεπίσημους καταυλισμούς -όπως της Ειδομένης στα σύνορα- ότι το σύστημα θα δουλέψει, και να μετατοπιστούν στους οργανωμένους, μακροπρόθεσμους καταυλισμούς όπου οι συνθήκες είναι περισσότερο ανθρώπινες και υποφερτές.

Στο μεταξύ, οι άνθρωποι συνεχίζουν τον αγώνα τους για να βοηθήσουν τους πρόσφυγες. Όπου κι αν πήγαινα ρωτούσα το πώς αντιδρούσαν οι Έλληνες στους νεοφερμένους. Γενικώς, η απάντηση που έπαιρνα ήταν ότι τους συμπεριφέρονταν με καλοσύνη, υποστήριξη και συμπάθεια.

Ένα από τα ξαδέρφια που έχω εδώ στην Ελλάδα, μου είπε πως κάθε άτομο που ήξερε, τον τελευταίο χρόνο είχε προσφέρει και κάτι ή είχε βοηθήσει τους πρόσφυγες με κάποιο τρόπο. Ξαφνιάστηκε όταν την άκουσα να συνδέει την αντίδραση των Ελλήνων άμεσα με την οικονομική κρίση. «Πριν μερικά χρόνια δε μπορούσαμε να είχαμε φανταστεί ότι η οικονομία μας θα κατέρρεε, και παρόλα αυτά συνέβη. Ο κόσμος που είχαμε συνηθίσει εξαφανίστηκε. Από το ξεκίνημα της οικονομικής κρίσης οι Έλληνες χρειάστηκε να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους με τρόπους που ποτέ δεν είχαν φανταστεί - δίνοντας χρήματα σε φίλους και συγγενείς για να αγοράσουν φαγητό π.χ.! Νομίζω πως οι άνθρωποι πραγματικά συμπάσχουν με όσους έρχονται. Η κατάσταση στην οποία βρίσκονται είναι πολύ χειρότερη από τη δική μας. Αλλά καταλαβαίνουμε πως νιώθει κανείς, έστω και σε μικρότερη κλίμακα, όταν του έχεις στερήσει τα πάντα».

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.