Αντιμετωπίζοντας την «αόρατη πανδημία» στους δρόμους μας

15:12 22/9/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

Κοιτάξτε τη σημασία της λέξης «πανδημία» σε οποιοδήποτε λεξικό και θα βρείτε έναν ορισμό που περιγράφει μια αρρώστια ή μια κατάσταση που προκαλεί μαζική οδύνη σε εθνική, διεθνή, ή, το πιο τρομακτικό, σε παγκόσμια κλίμακα.

Η πιθανότητα ενός τέτοιο συμβάντος, μιας κατάστασης που θα αποδεκάτιζε κοινότητες, θα επηρέαζε αμετάκλητα τις ζωές εκατομμυρίων και θα προκαλούσε κατακλυσμιαίες οικονομικές συνέπειες που επηρεάζουν βαθιά την πρόοδο και τα σχέδια ολόκληρων εθνών, είναι απλώς τρομακτική. Πόσο λυπηρό είναι λοιπόν το ότι πρόκειται για μια κατάσταση με την οποία συνεχίζουμε σχεδόν αθέλητα

να ζούμε κάθε μέρα, στην οποία είμαστε όλοι με κάποιον τρόπο συνένοχοι - αλλά που ξέρουμε πώς να θεραπεύσουμε.

Αναφέρομαι στους θανάτους και τους τραυματισμούς από τα τροχαία ατυχήματα. Κάθε μέρα περίπου 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν στους δρόμους σ' όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν πλέον την όγδοη σημαντικότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως, και την κυριότερη αιτία θανάτου στους νέους ανθρώπους ηλικίας 15-29 ετών.
Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι πάνω από 186.000 παιδιά πεθαίνουν στον κόσμο κάθε χρόνο σε τροχαία ατυχήματα - δηλαδή πάνω από 500 παιδιά κάθε μέρα, ένα κάθε τρία λεπτά. Κι όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτοί οι τραγικοί θάνατοι, που λόγω της επιθυμίας μας να υπάρχει πρόσβαση στην κινητικότητα μεταφράζουμε με κάποιο τρόπο ως «αποδεκτές απώλειες», αποτελούν ειδήσεις που περνάνε στα ψιλά κάθε μέρα, καταλαμβάνοντας ένα μικρό μέρος σε αυτές τις σελίδες.

Πρόκειται για μια κατάσταση που, μαζί με κάποιες άλλες σε όλο τον κόσμο, είμαι αποφασισμένος να αντιμετωπίσω.

Είναι ώρα για δράση σε παγκόσμιο επίπεδο

Έχουν ήδη γίνει σημαντικά βήματα για την ανάσχεση της εξάπλωσης αυτής της μάστιγας. Το 2011, τα Ηνωμένα Έθνη, αναγνωρίζοντας την κρίση που περνάμε, λάνσαραν τη Δεκαετή δράση για την οδική ασφάλεια, στόχος της οποίας είναι να σωθούν πέντε εκατομμύρια ζωές στους δρόμους όλου του κόσμου μέχρι το 2020. Έχουν γίνει τεράστιες προσπάθειες να συμπεριληφθεί το θέμα στην κορυφή της παγκόσμιας πολιτικής ατζέντας, και η κοινότητα οδικής ασφάλειας το κατάφερε - αλλά όχι όσο θέλει.

Απλούστατα, οι θάνατοι από τροχαία ατυχήματα αυξάνονται και καθώς η Δεκαετής Δράση φτάνει στο μέσο της διαδρομής της, κινδυνεύουμε να βγούμε εκτός των φιλόδοξων στόχων που έχουμε θέσει για την ανάσχεση της πανδημίας.

Αναγνωρίζοντάς το αυτό, ο Γενικός Γραμματέας των ΗΕ Ban Ki-moon κατέληξε πρόσφατα στο ότι η αποστολή έπρεπε να ανανεώσει τα σημεία εστίασής της, και σε αυτά τα πλαίσια, μου έκανε τη μεγάλη τιμή να μου αναθέσει τον ρόλο του Ειδικού Απεσταλμένου του για θέματα οδικής ασφάλειας.

Για μένα, αυτό αποτελεί μια τεράστια ευθυνη αλλά και μια φοβερή ευκαιρία. Τα τελευταία πέντε χρόνια, στα πλαίσια του ρόλου μου ως Προέδρου της FIA*, κατέστησα την οδική ασφάλεια βασική προτεραιότητα για τον οργανισμό και στην προσπάθειά μου να παρουσιάσω την οδική ασφάλεια ως ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα υγείας και ανάπτυξης της εποχής μας, ταξίδεψα σε όλο τον κόσμο για να συναντήσω αρχηγούς κρατών, κυβερνητικών τμημάτων και οργανισμών ανάπτυξης. Σε αυτό το διάστημα, αυτό που αποκόμισα σε αμέτρητες περιπτώσεις είναι ότι η αποτελεσματική προώθηση της αλλαγής σε παγκόσμια κλίμακα απαιτεί να μιλάμε μέσω μιας παγκόσμιας πλατφόρμας.

Κι όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτοί οι τραγικοί θάνατοι, που λόγω της επιθυμίας μας να υπάρχει πρόσβαση στην κινητικότητα μεταφράζουμε με κάποιο τρόπο ως «αποδεκτές απώλειες», αποτελούν ειδήσεις που περνάνε στα ψιλά κάθε μέρα, καταλαμβάνοντας ένα μικρό μέρος σε αυτές τις σελίδες.

Πιστεύω ότι αυτό στο οποίο αποβλέπει η θέσπιση του ρόλου του Ειδικού Απεσταλμένου είναι ο συντονισμός των κινήσεων δημιουργίας αυτής της παγκόσμιας πλατφόρμας. Αυτή η θέση μπορεί να λειτουργήσει ως συντελεστής αλλαγής, δημιουργώντας ένας σημείο εστίασης από πλευράς κινητοποίησης της κοινότητας οδικής ασφάλειας, των ηγετών του κόσμου και των κυβερνήσεων με σκοπό την επίτευξη ασφαλέστερων δρόμων, ασφαλέστερων οχημάτων και καλύτερων κανονισμών οδήγησης.

Βήμα 1: συγκέντρωση πολιτικής βούλησης σε όλο τον κόσμο

Τα μέσα για να τα επιτύχουμε όλα αυτά υπάρχουν ήδη. Τις τελευταίες δεκαετίες, υπό την αιγίδα της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (UNECE), τα Ηνωμένα Έθνη ανέπτυξαν 58 συμβάσεις και συμφωνίες σχετικά με τις διεθνείς μεταφορές. Πολλές απ' αυτές καλύπτουν μια τεράστια ποικιλία από πεδία οδικής ασφάλειας, όπως κώδικες κυκλοφορίας, την τυποποίηση των οδικών σημάνσεων και σηματοδοτήσεων καθώς και πρότυπα οχημάτων.

Αυτά τα νομικά μέσα υπάρχουν: ξέρουμε πώς να φτιάξουμε ασφαλέστερα οχήματα· ξέρουμε πώς να φτιάξουμε ασφαλέστερους δρόμους· ξέρουμε τη συμβολή των προηγμένων και συνεπών κωδικών κυκλοφορίας και οδικών σημάνσεων στο να γίνει η χρήση των δρόμων ακόμα πιο ασφαλής. Υπάρχουν όμως κάποια έθνη και κάποιες περιφέρειες που δεν έχουν υιοθετήσει αυτά τα μέσα. Αν μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε ότι αυτά θα ισχύουν και θα ελέγχονται σωστά σε παγκόσμιο επίπεδο, θα βλέπαμε μια θεαματική βελτίωση της οδικής ασφάλειας στις πιο ζωτικές περιοχές του πλανήτη - στις χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος όπου συμβαίνει το 91% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα παγκοσμίως, κάτι συγκλονιστικό.

Η ενεργοποίηση της πολιτικής βούλησης για τον επηρεασμό αυτών που πιστεύουν ότι η απραξία είναι πιο συμφέρουσα οικονομικά, θα είναι θεμελιώδης. Πρόκειται για ένα εγχείρημα που αποδέχομαι με ευχαρίστηση για τον απλό λόγο ότι οι συνέπειες των τροχαίων ατυχημάτων έχουν τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομική ευημερία των κρατών, με το 1-3% του ΑΕΠ ορισμένων χωρών να χάνεται ετησίως.

Αν καταφέρουμε να πείσουμε τις κυβερνήσεις να διαθέσουν λίγα κεφάλαια για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων αυτής της αρρώστιας, θα γλυτώσουμε πάρα πολλά - σε οικονομικούς, αλλά, κι αυτό είναι το πιο σημαντικό, σε ανθρώπινους όρους. Η ψήφιση των στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο όσον αφορά την υλοποίηση μιας παγκόσμιας πλατφόρμας με σκοπό την προώθηση της οδικής ασφάλειας. Επομένως, οι Στόχοι Αειφόρου Ανάπτυξης (SDGs) θα πρέπει να αφορούν στόχους οδικής ασφάλειας που θα συμπεριληφθούν στην ατζέντα για την παγκόσμια ανάπτυξη για πρώτη φορά.

Βήμα 2: δημιουργία καινοτόμων, αποτελεσματικών μοντέλων χρηματοδότησης

Είναι επείγουσα ανάγκη να αυξηθεί θεαματικά η χρηματοδότηση της οδικής ασφάλειας και θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να ενθαρρύνουμε τον ιδιωτικό τομέα να αναλάβει ουσιαστικές δεσμεύσεις. Για το σκοπό αυτό, θα φέρω σε επαφή μια ομάδα ειδικών από διάφορα πεδία για να αναπτύξουν νέους μηχανισμούς μέσω των οποίων θα μπορέσουμε να επιτύχουμε την απαιτούμενη χρηματοδότηση.

Πρέπει να κοιτάξουμε πέρα από τα καθιερωμένα, ενίοτε ξεπερασμένα και αναποτελεσματικά μοντέλα και να είμαστε ανοιχτοί και ευέλικτοι για να επεξεργαστούμε νέους τρόπους χρηματοδότησης. Μια ιδέα που πρότεινα, μαζί με την κοινότητα οδικής ασφάλειας, είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού χρηματοδότησης βασισμένου στο μοντέλο του Διεθνούς Μέσου για την Αγορά Φαρμάκων (UNITAID) και τη εισφορά μέσω των αεροπορικών εισιτηρίων. Αυτή θα έπαιρνε τη μορφή μιας οριακής εισφοράς επί των πωλήσεων σχετικά με την αυτοκινητοβιομηχανία.

Ένας τέτοιος μηχανισμός θα μπορούσε γρήγορα να οδηγήσει σε εκτεταμένη χρηματοδότηση, που θα μπορούσε στη συνέχεια να διοχετευτεί σε ένα παγκόσμιο Ταμείο των ΗΕ για την Οδική Ασφάλεια, με σκοπό την υποστήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών στην αντιμετώπιση των προκλήσεων σχετικά με την οδική ασφάλεια.

Αυτοί είναι μακροχρόνιοι στόχοι και θα χρειαστεί πολλή δουλειά για να πραγματοποιηθούν - μέσω υπεράσπισης στο υψηλότερο επίπεδο, μέσω συμμετοχής σε ομάδες πίεσης σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο, μέσω της δημιουργίας καλύτερων μηχανισμών χρηματοδότησης και μέσω της σταθερής πεποίθησης ότι η αλλαγή μπορεί να επιτευχθεί αν μιλήσουμε πολύ δυνατά και με μία φωνή, πιέζοντας αυτούς που συνεχίζουν να υποβαθμίζουν αυτή την παγκόσμια μάστιγα στα πλαίσια των αποδεκτών και ανεκτών απωλειών, να κοιτάξουν πέρα από τις σύντομες ειδήσεις και να αναγνωρίσουν ότι η πανδημία αφορά και τους ίδιους.

*Διεθνής Ομοσπονδίας Αυτοκινήτου (Fédération Internationale de l'Automobile), που αποτελείται από αυτοκινητιστικούς συλλόγους από πάνω από 140 χώρες

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.