Από το γεωπολιτικό ρίσκο στο γεωπολιτικό πλεονέκτημα

07:48 15/9/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Cypriot and Greek flags flying against blue sky in Paphos, Cyprus - September, 2023

Αναλύσεις σε  ξένους δυτικούς ιστοχώρους καταλήγουν σε μια κοινή διαπίστωση για την Αν. Μεσόγειο: την υπέρτατη ανάγκη να διαφυλαχτεί η ενότητα του ΝΑΤΟ. Άλλωστε, αυτό είναι το διαχρονικό ζητούμενο για τα δυτικά συμφέροντα, όπως επιβεβαιώθηκε κι όταν η χούντα των Αθηνών

«ξεπουλούσε» την Κύπρο στον Αττίλα το 1974. Άλλη κοινή διαπίστωσή τους αφορά τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς της Τουρκίας στο πλαίσιο του  νεο-οθωμανικού επεκτατισμού, ενώ  μεγάλο ποσοστό πληθυσμού φτωχοποιείται, αφού τέτοια καθεστώτα αναπληρώνουν την εξαθλίωση με ακατάσχετη προπαγάνδα.

Η τουρκική επεκτατικότητα με επιθετικές ενέργειες στη «Νεκρή Ζώνη» της Γραμμής Αττίλα μέχρι την Κυπριακή ΑΟΖ και τα ελληνικά νησιά του Αιγαίου, που θεωρούνται «υπό παράνομη κατοχή», είναι πλέον επίσημη τουρκική κρατική θέση.  Χαρακτηριστικά, καθώς τις προάλλες η Τουρκία πήρε το πρώτο της υπερσύγχρονο γερμανικό υποβρύχιο με αποστολή δράσης στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο (η Ελλάδα διαθέτει τέσσερα τέτοια), ξεκίνησε η «διδασκαλία» του τουρκικού επεκτατισμού μέσω σχολικών βιβλίων, με αναφορές «στις θαλάσσιες περιοχές ευθύνης της Τουρκίας» ως «τα σύνορα της Γαλάζιας Πατρίδας». Εκτός από την Κύπρο, στην «τουρκική δικαιοδοσία» εντάσσονται πλέον η Δυτική Θράκη, τα Δωδεκάνησα και άλλα, μαζί με τον εναέριο χώρο πάνω από «τις θαλάσσιες περιοχές ευθύνης» της Τουρκίας.

Και ενώ πρώτιστος στόχος του τουρκικού επεκτατισμού είναι η Ελλάδα κι η Κύπρος, Αθήνα και Λευκωσία ακολουθούν πολιτική «βολική» στις τουρκικές επιδιώξεις. Η συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόσφατο Συμβούλιο της ΕΕ έγινε με τη συναίνεση Αθήνας-Λευκωσίας, ανατρέποντας την ομόφωνη απόφαση της ΕΕ πριν πέντε χρόνια για επιβολή μέτρων στην Τουρκία λόγω της παραβατικής συμπεριφοράς της στην Ανατ. Μεσόγειο. Τα μέτρα εκείνα υιοθετήθηκαν ομόφωνα από την ΕΕ και προβλέπουν ότι «… σε περίπτωση μη συμμόρφωσης ή περαιτέρω κλιμάκωσης, η ΕΕ είναι  έτοιμη για περαιτέρω μέτρα», καλώντας την Τουρκία να  σεβαστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματά της Κύπρου και να συνδράμει ενεργά σε λύση, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΣΑ-ΟΗΕ και τις αρχές της ΕΕ.

Η Τουρκία αντέδρασε με κλιμάκωση, απορρίπτοντας τη συμφωνημένη βάση για ένα κράτος στην Κύπρο εντός της ΕΕ, αντιτείνοντας δύο ξεχωριστά. κράτη,  ενώ στην Ανατ. Μεσόγειο  προχώρησε στο παράνομο «Τουρκολιβυκό Μνημόνιο», ακρωτηριάζοντας κυριαρχικά δικαιώματα κυρίως Ελλάδας και Κύπρου. Η ΕΕ  καταδίκασε το μνημόνιο ως νομικά άκυρο κι ασύμβατο με το Διεθνές Δίκαιο, χωρίς όμως Αθήνα και Λευκωσία να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα της ΕΕ και τις προτεραιότητες της Δύσης στην αντιμετώπιση του τουρκικού επεκτατισμού, αλλά τον εντάσσουν σε πλαίσιο  ...  κανονικότητας στην ΕΕ, υποβαθμίζοντας τον ως «διμερείς διαφορές». Το πολυσυζητημένο «γεωπολιτικό ρίσκο», που θα μπορούσε να εμποδίσει την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, σε ένα έργο με έγκριση και χρηματοδότηση της ΕΕ, είναι άλλο ένα παράγωγο του τουρκικού επεκτατισμού. Κι εφόσον ο  τουρκικός επεκτατισμός στοχεύει Ελλάδα και Κύπρο, η στρατηγική σύζευξη Ελλάδας-Κύπρου είναι επιτακτική: H Κύπρος χρειάζεται την Ελλάδα όσο η Ελλάδα χρειάζεται την Κύπρο. 

Καταληκτικά, η Τουρκία χαράσσει θαλάσσιες ζώνες ενάντια στο Διεθνές Δίκαιο, εκπαιδεύοντας νέες γενιές στο ιδεολόγημα του επεκτατισμού, ενώ η  Αθήνα αρνείται να οριοθετήσει ΑΟΖ με την Κύπρο, στη βάση της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας, μετατρέποντας το «γεωπολιτικό ρίσκο» σε γεωπολιτικό πλεονέκτημα. 

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ- S&D