Αστρονόμοι εντόπισαν άστρο-λευκό νάνο με μεταλλική «ουλή»

07:10 27/2/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Οι αστρονόμοι εντόπισαν ένα αστέρι με μια σκούρα μεταλλική «ουλή» στην επιφάνειά του, που πιστεύεται ότι είναι το αποτύπωμα ενός πλανητικού θραύσματος που έφτασε πολύ κοντά στον ξενιστή του.

Ο αστέρας, που ονομάζεται WD 0816-310, είναι ένα πυκνό, μεγέθους Γης, απομεινάρι ενός άστρου που απέχει περίπου 63 έτη φωτός, το οποίο θα ήταν παρόμοιο με τον ήλιο μας κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Οι παρατηρήσεις αποκάλυψαν ένα συμπυκνωμένο κομμάτι μετάλλων στην επιφάνειά του, που φαίνεται να είναι τα υπολείμματα ενός κομματιού του πλανήτη ή ενός αστεροειδούς, αναφέρει ο Guardian.

Με

τον όρο λευκός νάνος (white dwarf) χαρακτηρίζεται το υπόλειμμα του πυρήνα ενός αστέρα μικρής ή μεσαίας μάζας που απομένει μετά τον θάνατο του αστέρα αυτού. Οι λευκοί νάνοι είναι το ένα από τα τρία είδη «αστρικών πτωμάτων» (τα άλλα δύο είναι οι αστέρες νετρονίων και οι μαύρες τρύπες). Ο Ήλιος μας θα μετατραπεί (για την ακρίβεια τα εσωτερικά του στρώματα) σε έναν λευκό νάνο σε περίπου πέντε δισεκατομμύρια χρόνια.

Οι συνήθεις διαστάσεις ενός λευκού νάνου είναι συγκρίσιμες με τις διαστάσεις της Γης, δηλαδή η διάμετρός του είναι περίπου εκατό φορές μικρότερη από τη διάμετρο του Ήλιου.

Η συγκράτηση της ύλης από παραπέρα βαρυτική κατάρρευση οφείλεται σε μία καθαρώς κβαντομηχανική ιδιότητά της, που ονομάζεται πίεση των εκφυλισμένων ηλεκτρονίων.

Η μέγιστη μάζα ενός λευκού νάνου πέρα από την οποία η πίεση αυτή δεν μπορεί πλέον να αποτρέψει παραπέρα βαρυτική κατάρρευση, είναι 1,44 ηλιακή μάζα, και είναι πολύ γνωστή στην αστροφυσική ως Όριο Chandrasekhar.

Ουσιαστικά ο μόνος τρόπος να φθάσει κάποτε αυτό το όριο ένας λευκός νάνος είναι να ανήκει σε ένα διπλό αστρικό σύστημα και να αποσπάσει με το ισχυρότερο βαρυτικό του πεδίο υλικό από τον άλλο αστέρα του συστήματος. Τότε μπορεί να εκραγεί σε μία έκρηξη υπερκαινοφανούς τύπου Ia.

Το 1930 ο Ινδός αστροφυσικός Σουμπραμανιάν Τσαντρασεκάρ ανακάλυψε ότι κανένας λευκός νάνος δεν θα μπορούσε να υπερβαίνει το 1,4 της ηλιακής μάζας. Οι Chandrasekhar και Φόουλερ μοιράσθηκαν τελικώς το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1983.

Το Διαστημικό τηλεσκόπιο Σπίτζερ της NASA ανακάλυψε πιθανότατα κοσμική σκόνη από κομήτες διάχυτη γύρω από τον λευκό νάνο G29-38, που δημιουργήθηκε πριν από περίπου 500 εκατομμύρια έτη.

Το εύρημα υποδεικνύει ότι ο νεκρός αστέρας, που μάλλον είχε ενσωματώσει τυχόν κοντινούς πλανήτες του κατά την εξελικτική φάση του ερυθρού γίγαντα, διαθέτει ακόμα σε περιφορά γύρω του έναν δακτύλιο επιζησάντων κομητών και ίσως εξωτερικούς πλανήτες.

Αυτή ήταν και η πρώτη παρατηρησιακή ένδειξη ότι οι κομήτες μπορούν να επιβιώσουν των αστέρων τους.

Τα ευρήματα δημοσιεύονται στο Astrophysical Journal Letters.

Related...Ανακαλύφθηκε «θηριώδης» πλανήτης- πιθανή απόδειξη πλανητικών συγκρούσεωνΜυστηριώδης πλανήτης στο «μικροσκόπιο» του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb«Καταδικασμένος» πλανήτης «βυθίζεται» στον όλεθρο, πέφτοντας προς το άστρο του