Χωριό, κωμόπολη ή μεγάλη πόλη;

13:08 22/3/2018 - Πηγή: Huffington Post Greece

Πέρασε πολύς καιρός από την μεγάλη ελληνική επιτυχία στη ΕΕ, αυτή των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων. Από το 1984 μέχρι σήμερα έγιναν πολλά, τα ΟΜΠ ή ΜΟΠ εξελίχθηκαν σε διαρθωτικά Ταμεία, σε πακέτα, σε μεταφορά κοινοτικών πόρων υπέρ των αδύναμων περιοχών. Η Ελλάδα επωφελήθηκε όσο καμία άλλη χώρα της ΕΕ. Διαπραγματεύσεις κορυφής στο Fontainebleau, ψηφίσματα του ΕΚ, ανακοινώσεις της Επιτροπής, ενεργή παρουσία του ελληνικού Υπουργείου

Εξωτερικών σε όλα τα επίπεδα για να υλοποιηθεί μια σημαντική κοινοτική δέσμευση με πρόσθετη χρηματοδότηση.

Είχε προηγηθεί το ελληνικό Μνημόνιο, η απάντηση σε αυτό της Επιτροπής με σειρά μέτρων και Κανονισμών, η επιμονή του Α. Παπανδρέου για την αναγκαιότητα λήψης ειδικών μέτρων υπέρ των μεσογειακών περιοχών και η συνεχής δραστηριότητα του Υπουργείου Εξωτερικών και ειδικά στο θέμα αυτό, του Αν. ΥΠΕΞ Θ. Πάγκαλου. Το πρώτο ελληνικό ΜΟΠ υποβλήθηκε τον Οκτώβριο του 1984, αφορούσε την Κρήτη και ήταν συνολικού ύψους 61 δις δραχμών, το δε αντίστοιχο για την Στερεά και την Θεσσαλία ήταν ύψους 103 διχ δραχμών. (βλ έκδοση ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ του Υπ. Εθνικής Οικονομίας, αρ. 5, Δεκ. 1986)

Τα ΜΟΠ αφορούσαν πολλούς τομείς (αγροτική παραγωγή, τουρισμός, υπηρεσίες, υποδομές, μεταποίηση, περιβάλλον, κ.ά.) και αποτελούσαν μια πρώτη κοινοτική απάντηση σε θέματα συνοχής των πολιτικών σε τοπικό, περιφερεαικό και εθνικό επίπεδο. Η Ελλάδα ήταν δραστήρια, παρούσα, ενίοτε σκληρή στις διαπραγματεύσεις, αλλά οι εταίροι κατενόησαν τόσο την τακτική όσο και την στρατηγική μας και αναγνώρισαν τις διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, ενόψει της κατάργησης των εσωτερικών συνόρων και τη δημιουργία της ενιαίας αγοράς.

Μια κρίσιμη διάσταση ωστόσο, αυτή της οικονομικής σύγκλισης στην οποία επέμενε σταθερά ο τότε Πρωθυπουργός, παραμένει πάντοτε αναπάντητη. Σύγκλιση σημαίνει βεβαίως πόρους, προγράμματα, παρεμβάσεις. Σημαίνει όμως και πρωτίστως και επιλογές. Εθνικό πρόγραμμα δράσης, εξειδίκευσή του ανά περιφέρεια, προτεραιότητες και χρονοδιαγράμματα, αξιολογήσεις, διορθωτικές κινήσεις. Σημαίνει σύνδεση πολιτικών, κίνητρα, στόχους και στήριξη της εγχώριας παραγωγής.

Τώρα λοιπόν που φτάσαμε στο απροχώρητο, τώρα που η χώρα βιώνει την κρίση και τα σκληρά μέτρα, θα πρέπει να αναδειχθούν με σαφήνεια οι στόχοι ενός εθνικού προγράμματος ανασυγκρότησης. Τα κύρια θέματα της χώρας (περιφερειακή ανάπτυξη, ανεργία των νέων, υπογεννητικότητα, επιχειρηματικότητα, φορολογία, κλπ) θα πρέπει να εξετασθούν παράλληλα με μια σειρά άλλων παραμέτρων, ώστε να διασφαλιστεί η συνέργεια. Αυτά τα θέματα απαιτούν όμως σκληρές επιλογές, όπως:

-Θα συνεχίσουμε την άκρατη αστυφιλία ή θα ενισχύσουμε τα χωριά και τις κωμοπόλεις; Οι υπηρεσίες με διάφορα προσχήματα πάνε στις πόλεις, τα χωριά ερημώνουν, η μετανάστευση συνεχίζεται.

-Θα ενισχύουμε συνεχώς την Πρωτεύουσα και τα μεγάλα αστικά κέντρα χωρίς αποκέντρωση των κρατικών υπηρεσιών και αυτό παρά την εξέλιξη της τεχνολογίας; Δηλαδή, θα λέμε ναι στην αγροτική ανάπτυξη για ψηφοθηρικούς λόγους, χωρίς όμως να υλοποιούμε τις δεσμεύσεις, χωρίς έμπρακτη ενίσχυση των νέων παραγωγών, συνεχίζοντας τις επιδοτήσεις μέσω των «ιστορικών δικαιωμάτων» (ναι, ...έτσι λέγονται) των συνταξιούχων αγροτών και των κατοίκων των αστικών κέντρων;

Άλλες χώρες (π.χ. Γαλλία) έκαναν επιλογές υπέρ της ανάπτυξης των περιαστικών περιοχών, συνδυάζοντας υποδομές, ποιότητα ζωής, αγροτική παραγωγή, μεταποίηση, νές τεχνολογίες, εργασία εξ αποστάσεως και παροχή υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο.

Εμείς τί επιλογές θα κάνουμε; Η μήπως, θα προτιμήσουμε την πεπατημένη, δηλαδή να μην κάνουμε καθόλου επιλογές; Γίνεται όμως ομελέτα χωρίς να σπάσουμε αυγά;