ΕΕ: Σύνδεση Κυπριακού και ευρωτουρκικών - Πρωτοβουλίες για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων

15:29 30/6/2023 - Πηγή: Huffington Post Greece

Η ΕΕ προσπαθεί να αναζωογονήσει τις σχέσεις με την Τουρκία, ενώ επιχειρεί παράλληλα να ικανοποιήσει την Κύπρο σχετικά με την μεσολάβησή της Ένωσης για την επίλυση του Κυπριακού και την επανέναρξη των σχετικών διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με όσα προκύπτουν από την υιοθέτηση των συμπεράσματων της Συνόδου Κορυφής για την Ανατολική Μεσόγειο και τις δηλώσεις του Κύπριου προέδρου. 

Ο κ. Χριστοδουλίδης τόνισε μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής ότι μια λύση του Κυπριακού

«θα φέρει και την Τουρκία πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πιο κοντά στην Δύση και πιο κοντά ακόμη στο ΝΑΤΟ». Μάλιστα προανήγγειλε πρωτοβουλίες προκειμένου να δημιουργηθεί το έδαφος για να ξεκινήσουν άμεσα οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.

«Οι ηγέτες με τους οποίους είχε επαφές και μίλησαν με τον Ταγίπ Ερντογάν, βλέπουν ένα παράθυρο ευκαιρίας το οποίο εμείς θέλουμε να δούμε να μετουσιώνεται σε επανέναρξη των συνομιλιών», καθώς υπάρχει η ετοιμότητα για ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων «που περνά και μέσα από την επανέναρξη και την πρόοδο των συνομιλιών όσον αφορά το Κυπριακό».

Το κείμενο των συμπερασμάτων σχετικά με τις ευρωτουρκικές σχέσεις αναφέρει:

«Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του για τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του Ιουνίου 2021 και της δήλωσης του Μαρτίου 2021, και υπό το φως των πρόσφατων εκλογών στην Τουρκία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν έκθεση στην Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με την κατάσταση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, με βάση τα μέσα και τις επιλογές που καθόρισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και με σκοπό να προχωρήσει με στρατηγικό και προοδευτικό τρόπο».

Ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι η συγκεκριμένη παράγραφος ήταν αντικείμενο διαβούλευσης ανάμεσα στην Κύπρο, τη Γερμανία, την Ελλάδα και τους θεσμούς. 

Η Ελλάδα και η Κύπρος, όπως είχαν δηλώσει στη HuffPost διπλωματικές πηγές, συναίνεσαν αφού έγινε αποδεκτό το αίτημα τους να υπάρχει σαφής αναφορά στα παλαιότερα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με έμφαση σε αυτά της έκθεσης του Ιουνίου του 2021, όπου μαζί με την θετική ατζέντα παράλληλα τονίζονταν και οι υποχρεώσεις της Τουρκίας και γινόταν αναφορά στην αιρεσιμότητα που υπάρχει.

Για τα ευρωτουρκικά και το Κυπριακό έκανε δηλώσεις, στο τέλος της Συνόδου, και ο Γερμανός Καγκελάριος Ολαφ Σολτς.«Μιλήσαμε για τις σχέσεις μας με την Τουρκία. Όπως όλοι γνωρίζουμε, στην Τουρκία διεξήχθησαν εκλογές και θέλουμε να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που ανοίγονται για να ξεκινήσουμε μια νέα καλή συνεργασία. Και αυτό ήταν επίσης αντικείμενο των αποφάσεων που ελήφθησαν. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος και η Επιτροπή έχουν αναλάβει να υποβάλουν προτάσεις για την ανάπτυξη των σχέσεων με την Τουρκία. Μιλήσαμε επίσης για την Κύπρο και την Ελλάδα και ελπίζουμε ότι όσον αφορά την Κύπρο, μπορούμε να δώσουμε νέα ώθηση (για την επανέναρξη των συνομιλιών)»

Όσον αφορά το κείμενο συμπερασμάτων για την Κύπρο.

«Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει πλήρως προσηλωμένο σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κεκτημένο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζητεί την ταχεία επανάληψη των διαπραγματεύσεων και είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην υποστήριξη όλων των σταδίων της διαδικασίας υπό την ηγεσία του ΟΗΕ, με όλα τα κατάλληλα μέσα που διαθέτει»

Από την πρώτη ημέρα της συνόδου διπλωματικές πηγές εξέφραζαν την ικανοποίηση του προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε. για την αναφορά στο προσχέδιο των συμπερασμάτων στη Σύνοδο Κορυφής σχετικά με την ετοιμότητα της ΕΕ «να συνεισφέρει σε όλα τα στάδια» των συνομιλιών υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και για την αναφορά στις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας, 

Υπενθυμιζεται ότι ο κ. Χριστοδουλίδης είχε προβεί στην πρόταση για διορισμό απεσταλμένου της ΕΕ η οποία όμως δεν συμπεριλήφθηκε στο προσχέδιο των συμπερασμάτων, λόγω αντιδράσεων της Γερμανίας, σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, η οποία εκτιμούσε ότι δεν είναι η κατάλληλη χρονική συγκυρία.

Ομως ο Κύπριος πρόεδρος είναι ικανοποιημένος με την αναφορά για εμπλοκή της ΕΕ σε όλα τα στάδια της διαδικασίας και εκτιμά ότι είναι θέμα χρόνου ο διορισμός μιας πολιτικής προσωπικότητας για το Κυπριακό.

Σήμερα ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως θεωρεί σημαντική «την σύνδεση που υπήρξε στα συμπεράσματα με τα ευρωτουρκικά» και τόνισε πως στην σημερινή του παρέμβαση στη σύνοδο, πριν την έγκριση του σχετικού κεφαλαίου, ενημέρωσε για τις επαφές του με τον ΓΓ του ΟΗΕ και τις επαφές και και κατ ιδίαν συναντήσεις ή στην Κύπρο ή στην Νέα Υόρκη για το «πώς προχωρούμε με την όλη προσπάθεια» και «πώς μπορεί να υπάρξει αυτός ο συγχρονισμός Ηνωμένων Εθνών, Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακόμα και ΝΑΤΟ».

Όσον αφορά το ΝΑΤΟ ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ανέφερε πως στην παρέμβασή του στη συνάντηση στο γεύμα εργασίας με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ, σημείωσε ότι «παρόλο που το θέμα της Σουηδίας είναι εκείνο που θα κυριαρχήσει όπως φαίνεται στις συζητήσεις στη Λιθουανία και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ζήτησα όπως σταλεί και για το Κυπριακό, στις συναντήσεις που θα υπάρξουν με τον κ. Ερντογάν, το ξεκάθαρο μήνυμα για την ανάγκη επανέναρξης των συνομιλιών».

Για τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι το πρώτο ορόσημο σε αυτή τη συζήτηση, το δεύτερο θα είναι η σύνοδος του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, όπου αναμένονται συναντήσεις με τον Ερντογάν και το τρίτο η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το φθινόπωρο.