Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας: ένα χρόνιο αίτημα της κοινωνίας των αναπήρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση

08:13 18/1/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Handicap Parking Sign

Του Στέλιου Κυμπουρόπουλου Ευρωβουλευτή Ν.Δ - Ψυχιάτρου

Με την εκκίνηση της νέας χρονιάς, η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου ενέκρινε, ομόφωνα, την Έκθεσή της σχετικά με την θέσπιση της Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας, αλλά και την ανανέωση και αναδιαμόρφωση της Ευρωπαϊκής Κάρτας Στάθμευσης για τα ανάπηρα άτομα, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για μία αμοιβαία αναγνώριση της αναπηρίας και τη διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής των αναπήρων πολιτών της Ε.Ε. ανάμεσα στα κράτη - μέλη.

Η Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας

εφαρμόστηκε πιλοτικά από το 2016 σε οκτώ κράτη - μέλη, μεταξύ των οποίων και στη Κύπρο, ενώ το 2019 αξιολογήθηκε η εφαρμογή της. Αυτή η διαδικασία κατέληξε σε μία δημόσια διαβούλευση με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού αναπηρικού κινήματος, του οποίου τα αιτήματα έγιναν αποδεκτά από την Επιτροπή σε ικανοποιητικό βαθμό.

Συγκεκριμένα, κατά την πιλοτική της εφαρμογή, η Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας περιορίστηκε στο να αποτελεί ένα επίσημο, κοινώς αναγνωρίσιμο, αποδεικτικό της αναπηρίας για τους κατόχους της και να τους διευκολύνει ως προς αυτό, όταν επισκέπτονται άλλα κράτη - μέλη, με αποτέλεσμα να είναι δικαιούχοι των ειδικών συνθηκών που απολαμβάνουν οι ανάπηροι πολίτες του συγκεκριμένου κράτους, όπως για παράδειγμα μία έκπτωση στην είσοδό τους σε ένα χώρο ή σε ένα μέσο μεταφοράς, για τους ίδιους και τους προσωπικούς βοηθούς ή συνοδούς τους, όπως και το δικαίωμα της στάθμευσης σε ειδικές θέσεις. Βοηθώντας σημαντικά και τα άτομα με αόρατες διαταραχές, που σήμερα η αναπηρία τους αμφισβητείται από χώρα σε χώρα. Αυτή η χρήση των δύο καρτών, που σύμφωνα με την πρόταση της Έκθεσης θα εκδίδονται δωρεάν, σε σύντομο διάστημα (εντός 60 ημερών η κάρτα αναπηρίας και 30 η στάθμευσης) και σε προσβάσιμες μορφές (ψηφιακή μορφή, νοηματική εθνική και διεθνή, γραφή μπράιγ και απλή γλώσσα), θα ενισχύσει τις ανεμπόδιστες επισκέψεις, μεταξύ κρατών-μελών.

Όμως μετά τα αιτήματα του ευρωπαϊκού αναπηρικού κινήματος, το Ευρωκοινοβούλιο πρότεινε στην Έκθεση του για την επερχόμενη Ευρωπαϊκή Οδηγία που θα θεσπίσει την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας, μία σημαντική διεύρυνση της χρήσης της. Ο κάτοχος της κάρτας, όταν μετακινείται σε ένα κράτος-μέλος όχι ως επισκέπτης αλλά για να εργαστεί, να σπουδάσει, ή στα πλαίσια κάποιου ευρωπαϊκού προγράμματος κινητικότητας, όπως είναι το Erasmus+, να είναι δικαιούχος των κοινωνικών παροχών που προσφέρει αυτό το κράτος στους ανάπηρους πολίτες του, για το διάστημα μέχρι να πληροί τις προϋποθέσεις του κράτους αυτού για να του απονεμηθούν όσα απολαμβάνουν οι μόνιμοι κάτοικοί του.

Για παράδειγμα αν ένα κράτος - μέλος παρέχει προσωπικούς βοηθούς και επίδομα στέγασης στους ανάπηρους πολίτες του, να μπορεί άμεσα ένας πολίτης άλλου κράτους - μέλους να είναι δικαιούχος αυτών των παροχών, αν μετακινηθεί εκεί μόνιμα για δουλειά, σπουδές, ή για μικρότερο διάστημα με πρόγραμμα κινητικότητας, ανεξάρτητα με το αν αυτές οι παροχές υπάρχουν, και με τι όρους, στη χώρα προέλευσής του. Κάτι τέτοιο θα φέρει πραγματική επανάσταση στον τομέα των δικαιωμάτων των αναπήρων ατόμων, θα συμβάλει σημαντικά στην υλοποίηση της Στρατηγικής της ΕΕ για τα δικαιώματα των αναπήρων ατόμων της τρέχουσας δεκαετίας, όπως και στην εφαρμογή της αντίστοιχης Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών.

Αφενός θα διασφαλίσει την ελεύθερη μετακίνηση, για εργασία και σπουδές, των αναπήρων πολιτών εντός της Ε.Ε., θέτοντας τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να εξισωθεί με το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης που έχει ο κάθε ευρωπαίος πολίτης, κάτι που πρακτικά ως σήμερα είναι ανέφικτο για τους ανάπηρους πολίτες που δεν μπορούν να μεταφέρουν παροχές και δικαιώματα. Και αφετέρου σε δεύτερο χρόνο, θα αποτελέσει μέσο πίεσης ώστε τα κράτη - μέλη να προσφέρουν ένα ελάχιστο επίπεδο παροχών, αναγνώρισης της αναπηρίας και των δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτή, που θα φέρει μία ομοιογένεια στο επίπεδο διαβίωσης των αναπήρων ατόμων. Στην ίδια Έκθεση ορίζεται και η υποχρέωση της Κομισιόν να συνεργάζεται με τους αντιπροσωπευτικούς οργανισμούς των αναπήρων ατόμων κατά την υλοποίηση της κάρτας αναπηρίας.

Για το τελικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας, που θα σφραγίσει την θέσπιση της κάρτας, θα ακολουθήσει διαβούλευση μεταξύ Ευρωκοινοβουλίου, Κομισιόν και Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κατά την οποία το κείμενο δύναται ν’ αλλάξει σε σημαντικό βαθμό. Σε κάθε όμως περίπτωση, η θετική και ανέλπιστα διευρυμένη πρόταση της Έκθεσης θα συμβάλει σημαντικά σε μία ιστορική Ευρωπαϊκή Οδηγία που θα ικανοποιήσει ένα χρόνιο αίτημα της κοινωνίας των αναπήρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση