Γιάννης Σμαραγδής: Από τον Καζαντζάκη στον Καποδίστρια

15:38 1/3/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

Πριν μπει καλά καλά στα γυρίσματα του Νίκου Καζαντζάκη, ο Γιάννης Σμαραγδής μας αποκαλύπτει πως το επόμενο πρότζεκτ του είναι μια ταινία πάνω στη ζωή του Ιωάννη Καποδίστρια. Θα εστιάσει δε στον μεγάλο, ανεκπλήρωτό έρωτά του με μια γυναίκα που τελικά παντρεύτηκε κάποιον άλλο. «Αυτή θα είναι μια ερωτική ιστορία», μας λέει.

«Ο Καποδίστριας ήρθε στην Ελλάδα την εποχή που η χώρα ήταν σε μια χαώδη κατάσταση και προσπάθησε να την κάνει ευρωπαϊκό κράτος. Κι αν τα είχε καταφέρει,

η Ελλάδα δεν θα είχε βρεθεί ποτέ στη σημερινή θέση. Αλλά κάποιοι θέλησαν να τον εμποδίσουν. Ο Καποδίστριας, ας μην το ξεχνάμε, είχε φτιάξει τα Καντούνια (το Σύνταγμα) της Ελβετίας. Και ήρθε στην Ελλάδα γνωρίζοντας ότι θα πεθάνει...».

Άλλη μια «αγιογραφία»; τον ρωτάμε. «Ναι. Αυτό που μου προσάπτουν, το κάνω συνειδητά. Δεν μ' ενδιαφέρουν τα ελαττώματά μας. Αλλά τα φωτεινά παραδείγματα των Ελλήνων της Ιστορίας. Αν ήμουν ζωγράφος, αγιογράφος θα ήμουν. Kαι θα ζωγράφιζα τον Τσαρούχη, τον Βαγγέλη Παπαθανασίου και τον Ελύτη».

Ο Γιάννης Σμαραγδής είναι αντιφατική περίπτωση. Την ταινία του «Ελ Γκρέκο» είδαν πάνω από 5 εκατομμύρια άνθρωποι-σχεδόν η μισή Ελλάδα δηλαδή. Το όνομα του, όπως διαβάσαμε σε μια ιστοσελίδα, «έπαιξε» το Φθινόπωρο μέχρι και για την προεδρία της Δημοκρατίας. Ο κόσμος τον σταματά στο δρόμο και του εκφράζει τον θαυμασμό του.
Από την άλλη οι κριτικοί κινηματογράφου ουδέποτε στάθηκαν ιδιαίτερα γενναιόδωροι μαζί του. Η εμμονή του να αξιοποιεί κινηματογραφικά την ζωή μεγάλων Ελλήνων συνεχίζει να σχολιάζεται ποικιλοτρόπως. Και η περίφημη μαντινάδα του στον Σαμαρά πυροδότησε έκρηξη δηκτικών σχολίων περί καιροσκοπισμού.

«Την πλήρωσα αυτήν την μαντινάδα», ομολογεί. «Όπως την πλήρωσε και ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Νίκος Καζαντζάκης, όταν κι αυτός έγινε υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου σε μια αστική κυβέρνηση. Κι υστέρα τον κατηγόρησαν πως ήταν πράκτορας της intelligence service!».

«Κι όμως, όταν μου πρότειναν να κατεβώ ευρωβουλευτής στη ΝΔ αρνήθηκα. Αλλά όταν ο Αντώνης Σαμαράς με τιμά με την παρουσία του σε μια εκδήλωση και με χαρακτηρίζει μάλιστα ως «μέγα ανηφορίζοντα της τέχνης του κινηματογράφου», πώς να αντιδράσω; Και ποιος το λέει αυτό; Ο εγγονός της Πηνελόπης Δέλτα! Την σκαρφίστηκα επί τόπου αυτήν την μαντινάδα -γι΄ αυτό άλλωστε και δεν μου βγήκε τόσο καλή» (χαμογελάει).

Τον ρωτώ πώς του φαίνονται οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις.

«Ο Τσίπρας», μου λέει, «είναι πιο έξυπνος απ΄ ότι τον θεωρούν αρκετοί. Και δεν είναι κωλοτούμπας. Είναι λάθος αυτό που λέγεται. Είναι αριστερός και θα υπερασπιστεί τις αριστερές του ιδέες. Τρεις είναι οι σταρ της πολιτικής σκηνής σήμερα. Και το εννοώ με την κινηματογραφική έννοια -έχουν δηλαδή κάτι απροσδιόριστο που τραβάει: ο Αλέξης Τσίπρας, ο Γιάννης Βαρουφάκης και ο Ηλίας Κασιδιάρης. Διότι ο Κασιδιάρης εκπέμπει κάτι αρνητικό: είναι η έλξη που ασκεί το κακό. Αγαπημένο θέμα και του Ορσον Γουέλς... Υπάρχουν λοιπόν τρεις σταρ σήμερα. Και ένας καλός αστός πολιτικός που θα χρειαστεί η πατρίδα αργότερα: ο Σαμαράς.».

Το πρόβλημα με τους Ελληνες, πιστευει ο Γιάννης Σμαραγδής, είναι «ότι βλέπουν τα καλλιτεχνικά θέματα με την πολιτική τους διάσταση. Κι αυτό δείχνει μια ανωριμότητα.».
Του απαντώ πως είναι επόμενο να υπάρχουν τέτοιοι συσχετισμοί, μετά από καταγγελίες πως «έπεσαν» κυβερνητικά τηλέφωνα στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ώστε να λάβει χρηματοδότηση. «Το τηλεφώνημα αυτό έπεσε για χρήματα που μου χρωστούσαν βάσει κανονισμού, απαντά. «Το Κέντρο υποστηρίζει όλες τις ταινίες που βγαίνουν στην διανομή, ανάλογα με το βάρος της παραγωγής τους. Σας πληροφορώ, πως από αυτήν την φιλία μου με τον Σαμαρά μόνο χαμένος βγήκα. Διότι σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν σου δίνουν λεφτά ακριβώς για να μην υπάρξουν υπόνοιες».

Λίγες μέρες πριν τις εκλογές, στις 9 Ιανουαρίου, υπέβαλε με επιστολή την παραίτηση του από την θέση του προέδρου του ΔΣ του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, ζητώντας τον έλεγχο των οικονομικών του Φεστιβάλ και συντασσόμενος με επερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ. Το Φεστιβάλ, έκτοτε παραμένει χωρίς πρόεδρο.

«Υπερασπίζομαι την αθωότητά μου», υπογραμμίζει, απέναντι σε ο, τι του καταμαρτυρούν. «Διότι χωρίς αθωότητα δεν μπορείς να τα βγάλεις πέρα με προσωπικότητες του διαμετρήματος του Καζαντζάκη και του Καποδίστρια».

Λοιπον, τον ρωτώ σε ανάλαφρο κλίμα, «θα πείτε μαντινάδα και στον Αλέξη;».

«Αν έρθει να με βραβεύσει, δυό μαντινάδες θα του πω: μια για μένα και μια για τον γιό μου που τον ψήφισε (γελάει). Όλη η οικογένεια Σμαραγδή ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε. Ο αδερφός μου άλλωστε είναι στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ στην Ζάκυνθο. Ξέρετε, εγώ έχω μια βασική αρχή: όταν βγει μια κυβέρνηση, ανεξαρτήτως εάν την έχεις ψηφίσει ή όχι πρέπει να την στηρίζεις. Προσωπικά θα πρότεινα συγκυβέρνηση. Διότι όταν οι Έλληνες είναι ενωμένοι, είναι άτρωτοι».

Παρατηρώ πως τα στρογγυλεύει λίγο τα πράγματα. Δεν υπάρχουν αντικρουόμενες ιδεολογίες; Δεν υπάρχουν γωνίες στην πολιτική;.

«Η Ελλάδα», απαντά, «έχει πληρώσει πολύ ακριβά τους διχασμούς. Όλα τ' άλλα είναι μικροπολιτική. Τώρα πρέπει να στείλουμε θετική ενέργεια στην μάχη αυτή. Και ο ελληνικός λαός το κάνει αυτό. Στηρίζει την διαπραγμάτευση ως εθνική υπόθεση».

Δίνει κι ο ίδιος την δική του προσωπική μάχη, όπως μας λέει. «Έχω χρεοκοπήσει. Ούτε αυτοκίνητο δεν έχω πια. Και να σκεφτεί κανείς πως κάποιοι λένε πως έκανα πενταόροφη πολυκατοικία μετά τον Γκρέκο. Το Χαβιάρι άφησε πολλά χρέη. Υπάρχουν οφειλές προς διάφορες κατευθύνσεις, την στιγμή που το κράτος μου χρωστά 510.000 ευρώ από επιστροφή φόρου. Αλλά κι αν πάω φυλακή τι έγινε; Δεν μ'ενδιαφέρει...».