Η ανεκδιήγητη* ομορφιά της Βορείου Ηπείρου

08:34 19/4/2020 - Πηγή: Huffington Post Greece

Την ομορφιά της Βορείου Ηπείρου δεν την έχουν δει πουθενά αλλού τα μάτια μου.

Tους ανθρώπους της Βορείου Ηπείρου δεν τους έχει γνωρίσει πουθενά αλλού η καρδιά μου.

Αυτές τις ημέρες του αδιανόητου εγκλεισμού λόγω κορονοϊού, έπεσα για πολλοστή φορά πάνω στις φωτογραφίες του Αναστάση Μπαρούτα στο Facebook. Μόνο που αυτή τη φορά είχαν άλλο νόημα, συνιστούσαν ένα βίωμα ελευθερίας.

Οι Βορειοηπειρώτες έχουν άλλη σχέση με τον τόπο τους, άλλη σχέση με τη γη τους. Τη γνωρίζουν βήμα

το βήμα, την αγαπούν πέτρα την πέτρα, γι′ αυτό και πεζοπορούν συνεχώς στα βουνά, τα φαράγγια και τα ποτάμια της.

Η Δρόπολη, η ευρύτερη περιοχή του Αργυροκάστρου, με τα χωριά όπου διαβιοί μόνιμα η γηγενής ελληνική μειονότητα χωρίζεται σε Άνω και Κάτω Δρόπολη. Άνω Δρόπολη είναι τα χωριά που βρίσκονται «πάνω», δηλαδή κοντά στα σύνορα της Ελλάδας. Οι Βορειοηπειρώτες χρησιμοποιούν τον όρο «ανεβαίνω», όταν έρχονται στην Ελλάδα.

Όπως εισέρχεται κανείς από τα ελληνοαλβανικά σύνορα στην Κακαβιά, η καθηλωτική ομορφιά του κάμπου ανάμεσα στα βουνά (το Πλατοβούνι εξ ευωνύμων και το Μπουρέτο εκ δεξιών), του κόβει στην κυριολεξία την ανάσα. Τα ελληνικά χωριά, σαν νησίδες και σαν νησιά, είναι οι συστάδες παραδοσιακών στην πλειονότητά τους σπιτιών, αριστερά και δεξιά του εύφορου κάμπου, (τον οποίο διασχίζει ο Δρίνος, παραπόταμος του Αώου), σκαρφαλωμένα στις πλαγιές και τα υψώματα. Όλα τα σπίτια, τα παλιά τουλάχιστον, είναι χτισμένα πάνω από τη γραμμή της ομίχλης, υπό τον φόβο των χειμερινών πλημμυρών.

Πριν από λίγες ημέρες τα αδέλφια Μπαρούτα μαζί με ολιγομελή παρέα δραπέτευσαν από τη Δερβιτσάνη με προορισμό τις αντένες (κεραίες) που βρίσκονται στην κορυφή και επέστρεψαν από τη Γοραντζή, αφού προηγουμένως περιηγήθηκαν στο Αγιονέρι, τη βρύση της Σκουρτιάς και το λιβάδι των Ραβενίων.

«Αναστάση, θέλεις να ετοιμάσουμε ένα φωτογραφικό αφιέρωμα για την ανεκδιήγητη ομορφιά της Βορείου Ηπείρου;» Η ανταπόκριση ήταν άμεση και αμιγώς βορειοηπειρωτική:«Αν θέλουμε κάποιο συγκεκριμένο μνημείο, εκκλησάκι ή κάτι άλλο μπορώ να πάω να το φωτογραφίσω αυτές τις μέρες».

Το μόνο που ήθελα να του ζητήσω, ήταν να ανηφορίσει (κατηφορίσει για εκείνον) παραπόταμα ακολουθώντας τον Δρίνο και τις ντέλιγνες δρύες μέχρι το Τεπελένι, την είσοδο της πόλης με το ευμέγεθες άγαλμα του Αλή Πασά του Τεπελενλή και τα παλιά τείχη. Να καθίσει στο φυσικό μπαλκόνι της πόλης και να αγναντεύει τη μεγάλη κοίτη, εκεί που τα νερά «παντρεύονται». Εκεί που τα πράσινα νερά του Δρίνου ενώνονται με τα γαλάζια του Αώου μέσα στη λευκή κοίτη, σχηματίζοντας απίθανους, ατελείωτους σχηματισμούς υδάτινων ροών και πέτρινων νησίδων. Και αφού χορτάσουν τα μάτια του χρώματα και δροσιά η καρδιά του, να ακολουθήσει τον Αώο έως το μεγάλο άνοιγμα και τον ανοιχτό ορίζοντα, εκεί όπου το ποτάμι παίρνει άλλη τροπή πια από τον δρόμο.

Η φωτογραφική περιήγηση ξεκινά από τη Δερβιτσάνη, τον κάμπο της Δρόπολης με τη φλέβα του Δρίνου να τον διατρέχει, το ρολόι του κάστρου στο Αργυρόκαστρο και τις καμάρες με τα κανόνια.

Μετά αφού ανηφορίσουμε τη ράχη της Μουζίνας φτάνουμε στο Μπλε Μάτι.

Ακολουθεί ο Βούρκος, με τις γλώσσες γης και θάλασσας να εναλλάσσονται, το Βουθρωτό, το λιμάνι των Αγίων Σαράντα.

Ένα φωτογραφικό αφιέρωμα μπορεί μόνο να «ανοίξει» τη Βόρειο Ήπειρο, είναι αδύνατο να την περι-κλείσει. Η ομορφιά της γης της Βορείου Ηπείρου είναι ανεκδιήγητη διότι δεν μπορεί να αποδοθεί με λέξεις. Αν τα αδέρφια Μπαρούτα καταφέρνουν να την αποτυπώσουν με τον φωτογραφικό τους φακό, είναι γιατί το πράττουν με προσκυνηματική ευλάβεια.

Στις εθνικές επετείους και τις εορτές της Ορθοδοξίας οι Βορειοηπειρώτες συνηθίζουν να εύχονται «Όλοι αντάμα». Η ευχή σημαίνει «Και του χρόνου να είμαστε όλοι μαζί». Οι Έλληνες που ζουν εκεί, γνώριζαν ανέκαθεν ότι το θαύμα της ζωής δεν μπορεί να θεωρείται ποτέ δεδομένο. Συναισθάνονταν επίσης ότι η αξία της ζωής έγκειται στην κοινότητα, στην καθιερωμένη συνάντηση.

Όταν τελειώσει όλο αυτό, είθε του χρόνου το Πάσχα να είμαστε πάλι «όλοι αντάμα».

* Η λέξη ανεκδιήγητος σημαίνει εκείνος που δεν μπορεί να περιγραφεί, που είναι δηλαδή απερίγραπτος, ανείπωτος. (Κ.Δ. Β′ Κορινθ. 9,15: χάρις τω Θεώ επί τη ανεκδιηγήτω αυτού δωρεά). Αυτή είναι η πρώτη και κυριολεκτική της χρήση. Η δεύτερη μειωτική σημασία, που εμφανίστηκε από τον μεσαίωνα και μετά, δεν καταργεί και δεν αναιρεί την πρώτη.

Η σελίδα Baruta Photography στο διαδίκτυο και το Facebook

*Η δημοσίευση των φωτογραφιών έγινε με την έγκριση του δημιουργούΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ Ενα αλλιώτικο Πάσχα με ιστορικές ταβέρνες κλειστές και αρνάκι σε «πακέτο» Σαν εδώ, πουθενά αλλού!