Η αποκάλυψη των μυστικών της μούμιας του Φαραώ Αμενχοτέπ Α', 3.500 χρόνια μετά τον θάνατό του

14:03 28/12/2021 - Πηγή: Huffington Post Greece

Με το στενό του πιγούνι, τη μικρή μύτη και τα σγουρά μαλλιά μοιάζει σωματικά με τον πατέρα του και αν και αρκετά παράδοξο για κάποιον που έζησε πριν από 3.500 χρόνια, έχει πολύ καλά δόντια.

H καθηγήτρια ακτινολογίας στο Πανεπιστήμιο του Καϊρου Σαχάρ Σαλίμ αναφέρεται στο μουμιοποιημένο σώμα του φαραώ Αμενχοτέπ Α’ (Αμένωφις Α΄), ενός βασιλιά πολεμιστή που συνεχίζει να αποτελεί ένα αίνιγμα που δεν ξετυλίχτηκε ποτέ στην σύγχρονη εποχή. 

ΗΣαλίμ, είναι μέλος μιας ομάδας που ”ξετυλίξει” με επιτυχία τον Αμενχοτέπ αλλά όχι με τον παραδοσιακό τρόπο. Μόνο ψηφιακά. Τα αποτελέσματα, χρησιμοποιώντας

τεχνολογία σάρωσης 3D υπολογιστικής τομογραφίας (CT), είναι πρωτοφανή και συναρπαστικά. Παρέχουν λεπτομέρειες για την εμφάνισή του και τη χλιδή των κοσμημάτων με τα οποία θάφτηκε.

«Ο Αμενχοτέπ Α′ ήταν περίπου 35 ετών όταν πέθανε», λέει ο Σαλίμ. «Είχε ύψος  1.69 μ. ύψος, είχε υποβληθεί σε περιτομή και είχε καλά δόντια. Φορούσε 30 φυλαχτά και μια μοναδική χρυσή ζώνη με χρυσές χάντρες. Φαίνεται πως έμοιαζε σωματικά με τον πατέρα του…είχε ένα στενό πιγούνι, μια μικρή στενή μύτη, σγουρά μαλλιά και ελαφρώς προεξέχοντα πάνω δόντια».

Η Σαλίμ, είναι επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε την Τρίτη στο περιοδικό Frontiers in Medicine και όπως αναφέρει  το γεγονός ότι τα δόντια του Αμενχοτέπ Α′ ήταν σε τόσο καλή κατάσταση αποτελεί και απόδειξη της «καταπληκτικής δουλειάς» που είχε γίνε κατά τη διαδικασία της μουμιοποίησης.

«Τα μουμιοποιημένα σώματα διατηρήθηκαν καλά. Ακόμη και τα μικροσκοπικά οστά μέσα στα αυτιά διατηρήθηκαν. Χωρίς αμφιβολία τα δόντια του Αμενχοτέπ Α′ ήταν καλοδιατηρημένα. Πολλές βασιλικές μούμιες είχαν άσχημα δόντια».

Η ερευνητική ομάδα, όπως αναφέρει ο Guardian, ανακάλυψε επίσης ότι ο εγκέφαλος του Αμενχοτέπ είναι άθικτος, σε αντίθεση με άλλων φαραώ, όπως του Τουταγχαμών και του Ραμσή Β’.

Ο Αμενχοτέπ Α′ ήταν ο δεύτερος βασιλιάς της 18ης δυναστείας και ανέβηκε στο θρόνο μετά το θάνατο του πατέρα του, Αχμός Α’. Κυβέρνησε την Αίγυπτο για περίπου 21 χρόνια (περίπου μεταξύ του 1525 και του 1504 π.Χ). Το όνομά του σημαίνει «ο Αμούν είναι ικανοποιημένος». Το όνομα του θρόνου του ήταν Ντισεκράρε - «Αγία είναι η Ψυχή του Ρα» - και θεωρείται ότι είχε μια ειρηνική βασιλεία που του έδωσε χρόνο να επικεντρωθεί στη διοικητική οργάνωση και στην οικοδόμηση ναών. Μπορεί να συν-βασίλευσε με τη μητέρα του, Αχμός-Νεφερτάρι. 

Οι αιγυπτιολόγοι γνωρίζουν ότι η μούμια ξετυλίχτηκε από ιερείς τον 11ο αιώνα π.Χ. –κατά τη διάρκεια της 21ης ​​δυναστείας – προκειμένου να επισκευαστούν οι ζημιές που προκάλεσαν τυμβωρύχοι.  Εικάζεται επίσης πως τον ξετύλιξαν για να επαναχρησιμοποιήσουν τον βασιλικό ταφικό εξοπλισμό ή να κλέψουν στολίδια.

Η Σαλίμ, υποστηρίζει όμως πως τα ευρήματά τους κατέρριψαν αυτές τις θεωρίες και έδειξαν ότι οι ιερείς είχαν τις καλύτερες προθέσεις.

Ο αρχικός τάφος του Αμενχοτέπ Α′ δεν βρέθηκε ποτέ. Ανακαλύφθηκε το 1881 σε μια τοποθεσία στο Λούξορ όπου είναι γνωστό ότι αξιωματούχοι της 21ης ​​δυναστείας έκρυψαν τις μούμιες των βασιλιάδων και των ευγενών για να τις προστατεύσουν από τους τυμβωρύχους.

Σήμερα, βρίσκεται στο Αιγυπτιακό Μουσείο στο Κάιρο και δεν έχει ξετυλιχτεί καθώς οι επιστήμονες δεν θέλουν να καταστραφούν τα «τέλεια» λινά υφάσματα που έχουν χρησιμοποιηθεί που καλύπτονται από γιρλάντες φτιαγμένες από δελφίνια (λουλούδια) , αιγυπτιακή κάνναβη και αγιάγκαθο, ούτε η πανέμορφα ζωγραφισμένη ταφική του μάσκα. 

Όταν το φέρετρο άνοιξε για πρώτη φορά βρέθηκε μια διατηρημένη σφήκα, που πιθανώς είχε τρυπώσει αφού την ”τράβηξε” η μυρωδιά από τις γιρλάντες με τα λουλούδια.

Η Σαλίμ αναφέρει ότι η δουλειά που γίνεται είναι συναρπαστική. Είναι «σαν να ξετυλίγετε ένα δώρο».

Η ομάδα ήλπιζε να βρει στοιχεία για το πώς πέθανε ο φαραώ, αλλά αυτό αποδείχθηκε ανέφικτο.

«Δεν μπορέσαμε να βρούμε κανένα τραύμα ή παραμόρφωση λόγω ασθένειας για να δικαιολογήσουμε την αιτία του θανάτου, εκτός από πολλούς ακρωτηριασμούς μετά θάνατον, πιθανώς από ληστές ταφών μετά την πρώτη του ταφή», λέει η Σαλίμ.

«Τα εντόσθιά του είχαν αφαιρεθεί από τους πρώτους μουμιοποιητές, αλλά όχι ο εγκέφαλος ή η καρδιά του. Φαίνεται ότι τουλάχιστον για τον Αμενχοτέπ Α′  οι ιερείς της 21ης ​​δυναστείας επισκεύασαν με αγάπη τα τραύματα που προκάλεσαν οι ληστές των τάφων, αποκατέστησαν τη μούμια στην παλιά της αίγλη και διατήρησαν τα υπέροχα κοσμήματα και τα φυλαχτά στη θέση τους».

Πηγές:Frontiers in Medicine, The Guardian